Η περιοδεία των Led Zeppelin στις ΗΠΑ καλοκαίρι του 1972 είχε σκοπό να εδραιώσει τη θέση τους ως το μεγαλύτερο ροκ συγκρότημα του κόσμου. Και οι προσδοκίες τους ήταν μεγάλες. Το συγκρότημα βρισκόταν στο ζενίθ του και οι συναυλίες είχαν οργανωθεί για την προώθηση του «Led Zeppelin IV», του τέταρτου άλμπουμ τους, που είχε κυκλοφορήσει Νοέμβριο μήνα πριν από 50 χρόνια, με κλασικά, πλέον, κομμάτια όπως τα «Rock and Roll» και «Stairway to Heaven».

Ωστόσο, την πρώτη εβδομάδα του Ιουνίου 1972, μόλις οι Led Zeppelin εγκαταστάθηκαν στο ξενοδοχείο Waldorf Astoria της Νέας Υόρκης, που θα γινόταν η βάση τους όσο θα διαρκούσε η τουρνέ τους στην Aνατολική Aκτή των ΗΠΑ, μια άλλη ροκ μπάντα τους έβγαλε θρασύτατα τη… γλώσσα. Η περιοδεία των αντιπάλων τους Rolling Stones, που είχε ξεκινήσει τρεις ημέρες νωρίτερα, θα σκίαζε ό,τι κι αν έκαναν οι Zeppelin.

(Δείτε παρακάτω το επίσημο βίντεο του «Immigrant song» των Led Zeppelin, με αποσπάσματα από τις συναυλίες τους στο Showground Stadium του Σίδνεϊ από την περιοδεία τους στην Αυστραλία τον Φεβρουάριο του 1972 και στο Long Beach Arena του Λος Αντζελες τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς)

Αντί να γίνει η κορωνίδα τής μέχρι τότε καριέρας τους, η περιοδεία του 1972 βρήκε τους Ρόμπερτ Πλαντ, Τζίμι Πέιτζ, Τζον Πολ Τζόουνς και τον (εκλιπόντα) Τζον Μπόναμ να παίζουν… δεύτερο βιολί στο περιοδεύον τσίρκο των Μικ Τζάγκερ και Κιθ Ρίτσαρντς, που διέσχιζαν την αμερικανική ήπειρο μαζί με έναν στρατό διάσημων συγγραφέων και γκρούπις, γράφει στην Telegraph ο Τζέιμς Χολ. Αναμφίβολα και οι δύο περιοδείες ήταν εκπληκτικές και είχαν τεράστια εισπρακτική επιτυχία, ωστόσο ο Τύπος ενδιαφερόταν μόνο για ένα πράγμα. Οπως παρατήρησε μετά την περιοδεία ο κιθαρίστας των Zeppelin Τζίμι Πέιτζ: «Ποιος ενδιαφέρεται να μάθει ότι οι Zeppelin έσπασαν ρεκόρ προσέλευσης κοινού σε αυτό και στο άλλο μέρος, όταν ο Μικ Τζάγκερ κυκλοφορούσε με τον Τρούμαν Καπότε;».

Οι Stones έκλεψαν κυριολεκτικά τον θρίαμβο των Zeppelin. Ο βιογράφος των Zeppelin Στίβεν Ντέιβις περιγράφει τη μάχη των συγκροτημάτων στη βιογραφία του «Hammer of the Gods»: «Η περιοδεία τέλειωσε τον Αύγουστο, ήταν μια μεγάλη καλλιτεχνική και οικονομική επιτυχία, αλλά και μια πικρή αποτυχία για τους Led Zeppelin, γιατί αγνοήθηκαν τελείως από τον Τύπο, που ανέβασε στα ύψη τους Rolling Stones».

Εχοντας επισκιαστεί από τα τρομερά σόου του Τζάγκερ, γράφει στην Telegraph ο Χολ, οι Zeppelin άλλαξαν τακτική: προσέλαβαν μια εταιρεία PR για τις μελλοντικές περιοδείες τους στην Αμερική. Υπεύθυνος της ομάδας των δημοσίων σχέσεων, που ανέλαβε την περιοδεία του 1973, «Holy US», ήταν ο Ντάνι Γκόλμπεργκ (δεκαετίες αργότερα θα γινόταν ο μάνατζερ των Nirvana). Μιλώντας τηλεφωνικά με τον βρετανό δημοσιογράφο, θυμήθηκε πόσο απογοητευμένα ήταν τα μέλη του συγκροτήματος μετά την περιοδεία του 1972: «Ο Ρόμπερτ μου είπε “Είναι γελοίο. Κοίτα τι έγινε. Είμαστε καλύτερο συγκρότημα αλλά οι Stones τράβηξαν όλη την προσοχή, εμείς όχι”», λέει ο Γκόλμπεργκ στον Τζέιμς Χολ.

Η περιοδεία των Led Zeppelin ήταν εντυπωσιακή για πολλούς λόγους, πάνω από όλα, όμως, γιατί οι συναυλίες τους ήταν sold out χωρίς διαφήμιση. Η μπάντα έπαιζε επί τέσσερις ώρες κάθε βράδυ, υπήρχαν επίσης εισβολές θαυμαστών τους στη σκηνή, ταραχές και πυροτεχνήματα. Ταξίδευαν με ένα Falcon Jet, έκαναν τρελά πάρτι, πήγαν να δουν τον Ελβις που έπαιζε στο Madison Square Garden, σε εκείνη την περιοδεία εξάλλου, η Λόρι Μάντοξ, μια έφηβη γκρούπι του συγκροτήματος, θα ισχυριζόταν ότι άρχισε η σχέση της με τον Πέιτζ στο Λος Αντζελες.

Ωστόσο, όλα αυτά δεν ήταν τίποτα μπροστά στις «επιδόσεις» των Stones. Ηταν η πρώτη περιοδεία τους στις ΗΠΑ μετά τη διαβόητη δωρεάν συναυλία τους στο Altamont Speedway τον Δεκέμβριο του 1969, όταν μια θαυμάστριά τους, η Μέρεντιθ Χάντερ, μαχαιρώθηκε θανάσιμα από ένα μέλος του κλαμπ των μοτοσικλετιστών Hell Angels. Το περιστατικό, που έχει καταγραφεί στην κάμερα και εμφανίζεται στο ντοκιμαντέρ των Rolling Stones «Gimme Shelter», έχει μείνει στην ιστορία της ροκ ως η στιγμή κατά την οποία πέθανε το όνειρο των χίπις.

Οι αριθμοί θαμπώνουν. Οι Stones έκαναν 51 συναυλίες έναντι των 17 των Zeppelin και το άλμπουμ τους «Exile on Main Street» έφτασε στο Τop των αμερικανικών charts, ενώ το άλμπουμ των Zeppelin ήταν Νο 2. Τις συναυλίες των Stones άνοιγε ο 22χρονος Στίβι Γουόντερ, ο οποίος είχε ήδη κάνει αίσθηση με το single «Superstition» και το άλμπουμ του «Talking Book», και θα τους συνόδευε στα encore των κομματιών «Uptight (Everything’s Alright)» και «Satisfaction». Οπως και οι Zeppelin ταξίδευαν με ιδιωτικό αεροπλάνο, ωστόσο το δικό τους DC-7 jet ήταν πολύ μεγαλύτερο από το Falcon των αντιπάλων τους και στην ουρά είχε το έμβλημα των Stones, τη γλώσσα του Μικ… Οι Stones νοίκιαζαν ολόκληρους ορόφους ξενοδοχείων και το μέγεθος των ακολούθων τους ήταν τέτοιο, που έδινε την εντύπωση ότι τα πήγαν καλύτερα.

(Δείτε τον Στίβι Γουόντερ και τους Rolling Stones το 1972 στο «Uptight»)

Εκτός από τον Τρούμαν Καπότε, οι Rolling Stones έβγαιναν επίσης με τον Αντι Γουόρχολ και τη ΖαΖα Γκαμπόρ, ενώ στους ακολούθους τους συγκαταλεγόταν η Λι Ρατζιβίλ, αδελφή της πρώην Πρώτης Κυρίας των ΗΠΑ Τζάκι Κένεντι και κατόπιν Ωνάση. Οι υπερβολές και τα σκάνδαλα διαδέχονταν το ένα το άλλο κατά τη διάρκεια της περιοδείας τους που έμεινε και ως «Cocaine and Tequila Sunrise Tour»: Ο Τζάγκερ, ο Ρίτσαρντς και άλλοι συνελήφθησαν από την αστυνομία στο Ρόουντ Αϊλαντ όταν ο Ρίτσαρντς χτύπησε έναν φωτογράφο, ο Ρίτσαρντς και ο γκρούπι του συγκροτήματος Μπόμπι Κις έβαλαν κατά λάθος φωτιά σε μια τουαλέτα στην έπαυλη «Playboy» του Χιου Χέφνερ, ο Ρίτσαρντς κυκλοφορούσε με ένα 38άρι πιστόλι γιατί φοβόταν ότι θα του επιτεθούν, μια βόμβα που είχαν τοποθετήσει γαλλοκαναδοί αυτονομιστές ανατίναξε τον εξοπλισμό του συγκροτήματος στον Καναδά.

Οι Stones είχαν επίσης μαζί τους τον δικό τους γιατρό, του οποίου την τσάντα με τα φάρμακα έκλεβαν συστηματικά για ψυχαγωγικούς λόγους. Οταν αρνήθηκαν αιτήματα των Hell Angels που τους ζητούσαν χρήματα για να καλύψουν τα νομικά έξοδα μετά το περιστατικό στο Αλταμοντ, δέχτηκαν απειλές θανάτου και αναγκάστηκαν να μετακομίσουν σε διαφορετικά ξενοδοχεία, χρησιμοποιώντας ψευδώνυμα.

Ανακαλώντας στη μνήμη του εκείνη την περιοδεία, ο Κιθ Ρίτσαρντς γράφει στην αυτοβιογραφία του «Life» σχετικά: «Είχαμε γίνει σαν πειρατικό έθνος, μετακινούμασταν πάρα πολύ, με τη δική μας σημαία, με δικηγόρους, κλόουν και συνοδούς». Ο σκηνοθέτης Ρόμπερτ Φρανκ, εξάλλου, έχει απαθανατίσει τις χειρότερες υπερβολές της περιοδείας στο αμφιλεγόμενο ντοκιμαντέρ του «Cocksucker Blues», το οποίο, όμως, παραμένει ακυκλοφόρητο.

Από την άλλη πλευρά, ο Τύπος αγνόησε τους Zeppelin και υπήρχαν βαθύτεροι λόγοι για αυτό. Κατ’ αρχάς ήταν θέμα ηλικίας και γούστου. Πολλοί κριτικοί της ροκ τούς θεωρούσαν πολύ νέους. Ειδικά οι δημοσιογράφοι του περιοδικού Rolling Stone, προτιμούσαν παλαιότερα συγκροτήματα επηρεασμένα από τα blues, όπως οι Cream και οι Stones. Οι Zeppelin είχαν εμφανιστεί μόλις το 1969 και ήταν πολύ δημοφιλείς ανάμεσα στους έφηβους θαυμαστές του είδους. Η αδιάφορη κάλυψη έκανε τους Zeppelin να μποϊκοτάρουν τον Τύπο, ο οποίος με τη σειρά του έγινε ακόμα πιο αδιάφορος. Οι Zeppelin, εξάλλου, στα μάτια των mainstream media ήταν underground, ενώ οι Stones ήταν ήδη διασημότητες. Οπότε, το να δουν τον Τζάγκερ στο εξώφυλλο του Newsweek στις αρχές του 1971 με τον τίτλο «Το μέλλον της ροκ» δεν ήταν και τόσο εύκολο για τους Zepp…

Τα πράγματα διέφεραν, ωστόσο, στο ραδιόφωνο. Σε αντίθεση με τα έντυπα, οι ροκ εκπομπές έπαιζαν τα κομμάτια τους, όσο για τους fans, μισό αιώνα μετά τις περιβόητες συναυλίες των δύο συγκροτημάτων, στο Iντερνετ υπάρχουν «γωνιές» όπου συνεχίζεται η διένεξη για το ποιο συγκρότημα έπαιξε καλύτερα εκείνο το καλοκαίρι. Ο LongBeachArena 72, ένας χρήστης που είχε δει και τα δύο συγκροτήματα στην Καλιφόρνια με διαφορά 17 ημερών έγραψε το 2015: «Οταν εμφανίστηκα (στο σχολείο) με τα εισιτήριά μου για τους Stones τον Ιούνιο του 1972 με υποδέχτηκαν με “Ουάου”, “Αλήθεια;”. Αλλά όταν άκουσαν ότι αργότερα θα πήγαινα να δω και τους Zeppelin στο ίδιο μέρος, οι αντιδράσεις ήταν πολύ πιο έντονες, φθόνος ή θριαμβολογίες»…

Οσο για τις συναυλίες, τον συνεπήραν και οι δύο: «Οι Stones ήταν καθαρή αδρεναλίνη, το σόου ήταν σαν να τέλειωνε πριν καν αρχίσει. Αλλά η συναυλία των Zeppelin ήταν πιο βαθιά και πιο δυνατή (προκαλώντας μια μικροσκοπική διάτρηση στο αριστερό μου τύμπανο) και γενικά πιο “βαριά”, τόσο από μουσικής όσο και από φιλοσοφικής πλευράς», έγραψε ο φαν της ροκ από την Καλιφόρνια.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News