Η 8η Μαΐου 1938 ήταν μια ξεχωριστή μέρα για το φασιστικό καθεστώς της Ιταλίας. Οι κάτοικοι της Ρώμης έσπευσαν, κοπαδηδόν, να παρακολουθήσουν την παρέλαση προς τιμή του Αδόλφου Χίτλερ, στην πρώτη επίσκεψή του στη χώρα. Δύο μοναχικοί άνθρωποι, εντελώς διαφορετικοί μεταξύ τους, συναντιούνται τυχαία και ζουν τη δική τους ξεχωριστή μέρα. Για την Αντονιέτα, μια αγράμματη, πολύτεκνη νοικοκυρά και γυναίκα ενός άξεστου φασίστα, όπως και για τον Γκαμπριέλε, έναν αντιφασίστα ομοφυλόφιλο που περιμένει τη μεταγωγή σε κάποιον τόπο εξορίας, η ημέρα αυτή αποδεικνύεται πραγματικά ξεχωριστή. Γιατί τους απελευθερώνει και τελικά τους καθορίζει, με φόντο την αδυσώπητη ιστορία. Αυτό ήταν το θέμα της εξαιρετικής ταινίας του Έτορε Σκόλα «Μια ξεχωριστή μέρα», με τους Σοφία Λόρεν και Μαρτσέλο Μαστρογιάνι, που ήταν υποψήφια για τα Οσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας και ανδρικής ερμηνείας, το 1977. Η ιστορία μεταφέρθηκε αργότερα στο θέατρο, σε διασκευή του Έτορε Σκόλα, του συν-σεναριογράφου στην ταινία, Ρουτζέρο Μακάρι, και της Τζιλιόλα Φαντόνι. Το έργο αυτό παρουσιάζεται τώρα στο θέατρο Skrow, σε μετάφραση Γιάννη Διαμαντόπουλου, σκηνοθεσία Βασίλη Νικολαΐδη, με πρωταγωνιστές την Κάτια Γέρου και τον Νίκο Νίκα.

«Αυτό που με ενδιέφερε πάνω απ’ όλα είναι η εξέλιξη που υπάρχει στις καταστάσεις και στους χαρακτήρες στη διάρκεια αυτής της ξεχωριστής μέρας» επισημαίνει ο σκηνοθέτης της παράστασης, Βασίλης Νικολαΐδης. «Πιστεύω ότι για εκείνη είναι πολύ πιο ιδιαίτερη και πολύ πιο βαρύνουσα ημέρα, απ’ ό,τι είναι για εκείνον. Αυτός απλώς ζει με ένα περίεργο τρόπο την τελευταία ημέρα της ελευθερίας του. Για εκείνη, όμως, είναι μια εκ βάθρων αλλαγή. Διότι βλέπει μια άλλη αλήθεια και μια άλλη πραγματικότητα, την οποία δεν γνώριζε. Κι έτσι γίνεται μια επανάσταση μέσα της. Είμαι βέβαιος ότι η Αντονιέτα δεν θα σηκωθεί να φύγει από το σπίτι της, τον άντρα της, τα παιδιά της. Δεν θα γίνει “Νόρα”. Είμαι όμως σίγουρος ότι η μνήμη αυτής της μέρας θα μείνει ανεξίτηλη μέσα της, για πάντα».

Tο έργο στηρίζεται σε δύο μόνο χαρακτήρες, με τους διαλόγους να έχουν πρωτεύουσα σημασία. Για αυτό τον λόγο, όπως λέει ο σκηνοθέτης, έγινε μια προσπάθεια η κάθε λέξη να μην είναι τυχαία. Να υπάρχει ένας λόγος που λέγεται το κάθε τι επί σκηνής. «Είναι δύο ανοιχτοί ρόλοι. Μπορούν να παιχτούν από πολλά “είδη” ηθοποιών. Η Σοφία Λόρεν ήταν μια χυμώδης καλλονή που “υποβίβασε” την εικόνα της, μπήκε σε ένα άλλο καλούπι για τις ανάγκες της ταινίας. Το ίδιο και ο Μαρτσέλο Μαστρογιάνι: ένας ζεν-πρεμιέ που έπαιξε τον κόντρα ρόλο ενός ομοφυλόφιλου. Στο θέατρο συμβαίνει κάτι άλλο. Δεν έχει στεγανά ο ρόλος. Μπορεί να παιχτεί από οποιονδήποτε “τύπο” ανθρώπου, αρκεί να είναι αληθινός. Οπως σε όλα τα έργα, έτσι κι εδώ υπάρχει η απαίτηση μιας απόλυτης αλήθειας και μιας ειλικρίνειας».

Η «Ξεχωριστή μέρα» παίζεται σε έναν ιδιαίτερο χώρο. Το θέατρο Skrow ακουμπά -κυριολεκτικά- σε έναν βράχο της περιοχής, που αποτελεί το φόντο της σκηνής. Δύο γνωστοί εικαστικοί, ο Κυριάκος Κατζουράκης και η Χρύσα Βουδούρογλου, έδωσαν με λίγες -αλλά ουσιώδεις- πινελιές τις δύο σκηνογραφικές εστίες, τα διαμερίσματα της Αντονιέτα και του Γκαμπριέλε σε μια λαϊκή πολυκατοικία. Η Ελευθερία Ντεκώ ανέδειξε το λιτό σκηνικό με τους κατάλληλους φωτισμούς. Σε αυτό το περιβάλλον, με τον βράχο να δεσπόζει στο πίσω μέρος, η Κάτια Γέρου και ο Νίκος Νίκας ξεδιπλώνουν τη χαμηλόφωνη μελαγχολία των δύο χαρακτήρων, σε πλήρη αντίθεση με τη γεμάτη στόμφο ραδιοφωνική και μεγαφωνική αναμετάδοση της παρέλασης που εξελίσσεται παράλληλα. «Είναι ένα στοιχείο που αξιοποιήσαμε στην παράσταση», τονίζει ο Βασίλης Νικολαΐδης. «Αποτελεί το ηχητικό πλαίσιο για να μας δείξει πού ανθίζει αυτή η ξεχωριστή μέρα. Είναι ένα πλαίσιο άγριο, που συμβολίζεται, νομίζω, από τον βράχο στο πίσω μέρος της σκηνής. Μου θυμίζει αυτό το πετρωμένο σκηνικό που συναντάμε σε ένα πίνακα του Μαγκρίτ. Εκεί όπου υπάρχει ένα ανοιχτό παράθυρο και στον ορίζοντα αιωρείται ένας βράχος. Μοιάζει σαν να είναι ο φασισμός ο ίδιος. Σαν να έχει πετρώσει το ριζικό αυτών των δύο ανθρώπων. Κάτι που παραπέμπει, δυστυχώς, στην επικαιρότητα που ζούμε. Το έργο δείχνει πόση δυσκολία έχει κάποιος να υπάρξει και να αναπνεύσει σε αυτό το άγριο πλαίσιο».  

«Μια ξεχωριστή μέρα»

Μετάφραση: Γιάννης Διαμαντόπουλος
Σκηνοθεσία: Βασίλης Νικολαΐδης
Σκηνικός χώρος-Κοστούμια: Κυριάκος Κατζουράκης, Χρύσα Βουδούρογλου
Μουσική-Σχεδιασμός ήχου: Λεωνίδας Μαριδάκης
Φωτισμοί: Ελευθερία Ντεκώ
Βοηθός σκηνοθέτη: Νίκος Φιλημέγκας

Παίζουν: Κάτια Γέρου, Νίκος Νίκας

info
ΠΟΥ: Θέατρο Skrow – Αρχελάου 5, Παγκράτι (τηλέφωνο 210-7235842)
ΠΟΤΕ: Κάθε Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή στις 21:00
ΤΙΜΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ: Γενική είσοδος: 12 €. Μειωμένο: 8 € (φοιτητικό, άνεργοι, άνω των 65)

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News