Ο θεατρικός λόγος του Θεοδόση Πελεγρίνη στο έργο «Ένα τριήμερο στην εξοχή μαζί», συμπλέκει καίρια και αντιστικτικά, θα λέγαμε, την βαθιά φιλοσοφική σκέψη με την οδύνη του συναισθήματος και τις εξάρσεις, στις οποίες οδηγεί η δράση όταν αντιμετωπίζει την αντίδραση. Ο Θεοδόσης Πελεγρίνης  δημιουργεί εννοιολογικό υπόβαθρο στο οποίο εποικοδομεί το νόημα σε συστοιχία με την επιθυμία και τους κραδασμούς της ψυχής. Ωστόσο, κεντρικό μοτίβο και λυδία λίθος αναδεικνύεται η σημειακή διαστρωμάτωση του λεξήματος ‘‘μάρτυρας’’. Σε τελευταία ανάλυση, τα πάντα γύρω από τα τέσσερα πρόσωπα του συγγραφέα, ακολουθούν την τακτοποίηση του χάους, ενίοτε προβάλλουν ως ολοκληρώματα συλλογισμών, ενίοτε κερματίζονται, ποδοπατούνται, υφίστανται τρομακτικές αλλοιώσεις, πεθαίνουν. Η μνήμη εντάσσεται μοιραία στην τροχιά που διαγράφει ο κύκλος του Σισύφου: Στροβιλίζεται, παγιδεύεται, παραδίδεται στη δίνη των παθών και των παθημάτων. Η μνήμη μπορεί να χάσει το παιχνίδι με την παραίσθηση και μπορεί να βιώσει τον ίλιγγο και τη ρευστότητα φθάνοντας στα άκρα και στο πουθενά. Ο ‘‘μάρτυρας’’ όμως βρίσκεται κάπου και από αυτό το κάπου θα εμφανισθεί. Είναι ζήτημα χρόνου και συγκυρίας. Το σήμα που εκπέμπει ο ‘‘μάρτυρας’’ αποτελεί το έναυσμα και την αφορμή για να κυλήσουν όλα με την όπισθεν.

Η θεατρική κατάσταση, υπό τον έλεγχο του συγγραφέα, εκκινεί τη δέση της από το μικροσκοπικό ίσως στοιχείο που κατέχει ο ‘‘μάρτυρας’’, εκείνος που είναι σε θέση, ανά πάσα στιγμή, να επιδείξει τα βαρυσήμαντα κλειδιά του μυστηρίου. Ξαφνικά, ο κλειδοκράτορας αυτός, ο παράξενος, διασπείρει την ενοχή και τον πανικό. Πού βρίσκεται η μία αλήθεια σε όλα αυτά; Ούτως ή άλλως, ο μικρόκοσμος του συγγραφέα, πρέπει κάποια στιγμή να υποκλιθεί μπροστά στο κοινό. Πρέπει να έρθει ένα τέλος. Ο Θεοδόσης Πελεγρίνης επιλέγει τον υπαινικτικό λόγο και τις ημιτελείς παραλεκτικές πράξεις. Όλα μπορεί να ξαναγίνουν. Σε όλα υπάρχει ο ‘‘μάρτυρας’’. Η μνήμη μπορεί να ξαναβρεί τα βήματά της, ο κόσμος όμως δεν θα είναι ποτέ ο ίδιος. 

Η σκηνοθεσία του Γιώργου Μανιώτη, σε στενή συνεργασία με τις σκιάσεις των φωτισμών, που επιμελείται ο ίδιος, επιβάλλει τη σκηνική λιτότητα, το μαθηματικό μέτρο, τη γεωμετρία των κινήσεων και αποφεύγει έντεχνα ορισμένες ρεαλιστικές και νατουραλιστικές προκλήσεις. Μολαταύτα και κατά τρόπον παράδοξο, ο Γιώργος Μανιώτης κινεί έναν κόσμο έντονα τσεχωφικό στηριζόμενον στη λογική του απερχομένου εν σχέσει προς τον επερχόμενο. Ο τελευταίος ταυτίζεται όμως με ένα ερωτηματικό, στους μουντούς χρωματισμούς της μελαγχολίας.

Η ερμηνεία των ηθοποιών συντάσσεται με τη στατικότητα των εικόνων που παραπέμπουν σε μία ιδιότυπη φωτο-γραφική σκηνικότητα. Η Αθηνά Παππά ελέγχει αριστοτεχνικά τις αμυχές του συναισθήματος και της βαθύτερης επιθυμίας σταθμίζοντας τους παράγοντες που θα οδηγούσαν στην γκριμάτσα της απογοήτευσης. Ωστόσο, η πορφυρή εκδοχή στην εμφάνιση της ηθοποιού αφηγείται τα πάθη της σιωπής και την ανάγκη της αρμονίας. Ένα μικρό «αντίπαλον δέος» αποπνέει ο Γιάννης Στεφόπουλος, ως αντίδικος σε μία δίκη χωρίς εδώλιο. Οι έντονες χειρονομίες και η έκφραση της έντασης προδίδουν την ‘‘αμαρτία χωρίς Θεό’’. Κάποτε βέβαια υπήρξε η αιτία και ο αντίλογος. Τώρα, ο Μάρτυρας πρέπει να σιωπήσει. Η Έλενα Αγγελοπούλου αναλαμβάνει έναν σχετικό ρόλο υποκρινόμενη  με γνώμονα την a priori ήττα του δραματικού προσώπου, το οποίο ερμηνεύει ευθύβολα. Εξάλλου, ο Θεοδόσης Πελεγρίνης κατορθώνει με δυσκολία να τιθασεύσει την άκρως ευαίσθητη ισορροπία ανάμεσα στη μνήμη και τις αναμνήσεις. Το άλλοτε, σε ένα «εκεί» πολυδαίδαλο, φέρνει στο προσκήνιο την αιώνια στιγμή και τη χαίνουσα  ακόμα πληγή. Οι έντονες λεκτικές και παραλεκτικές εκφάνσεις των κινήσεων του ηθοποιού δεν παρασύρουν ωστόσο τον ρόλο σε ατραπούς της ψευδαίσθησης, καθώς συντηρούν την κατάσταση ως ολότητα της λογικής του λόγου και της λογικής της συγκίνησης.

Σε τελευταία ανάλυση, οι τέσσερις ηθοποιοί του έργου συνθέτουν το πάζλ της χαμένης ευκαιρίας που παραμένει γοητευτική γιατί ποτέ δεν κερδήθηκε. Εντούτοις οι διαχωριστικές γραμμές, αν και αδρά χαραγμένες παραμένουν ευέλικτες και εύθραυστες, όπως η ίδια η ύπαρξη που βιώνει το «εικός και το αναγκαίο».

Ίδρυμα Μιχάλη Κακογιάννη
Θεοδόση Πελεγρίνη: «Ένα τριήμερο στην εξοχή μαζί»
Σκηνοθεσία-φωτισμοί: Γιώργος Μανιώτης.
Ερμηνεύουν: Αθηνά Παππά, Γιάννης Στεφόπουλος, Έλενα Αγγελοπούλου, Θεοδόσης Πελεγρίνης.

*Η Μαρίκα Θωμαδάκη είναι καθηγήτρια θεωρίας και σημειολογίας του Θεάτρου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Προηγούμενα άρθρα της Μαρίκας Θωμαδάκη

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News