Το Ποτάμι ήταν το κόμμα που έχασε συγκριτικά τις περισσότερες ψήφους (42% της δύναμής του) στις εκλογές της περασμένης Κυριακής. Μέχρι τώρα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν γραφτεί πολλά από ανθρώπους που διάκεινται μάλλον εχθρικά απέναντί του και σε κάθε περίπτωση δεν τυχαίνει να γνωρίζουν λεπτομέρειες της σύντομης ιστορίας του.

Ήταν η τρίτη εκλογική του αναμέτρηση μέσα σε 15 μήνες. Στην πρώτη, στις ευρωεκλογές του Μαΐου του 2014, κέρδισε το 6.61% των ψήφων, στις εθνικές εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 πήρε το 6,06% των ψήφων και τώρα το 4.1%. Συνολικά δηλαδή τα ποσοστά του παρουσίασαν μια συρρίκνωση από εκλογή σε εκλογή αν και βεβαίως δεν είναι δυνατόν να συγκρίνει κανείς ευρωεκλογές με εθνικές εκλογές.

Το καλοκαίρι του 2014 Το Ποτάμι έκανε συνέδριο στην προσπάθεια να συγκροτηθεί σε κόμμα αλλά αυτή η διαδικασία ουδέποτε ολοκληρώθηκε. Οι αποφάσεις παίρνονται από την κοινοβουλευτική ομάδα στην καλύτερη περίπτωση ή, κυρίως, από τον επικεφαλής Σταύρο Θεοδωράκη. (Επειδή γίνεται κριτική από τους άλλους σχηματισμούς για τη λειτουργία αυτή, θέλω απλά να ρωτήσω ποια όργανα του ΣΥΡΙΖΑ αποφάσιζαν τους τελευταίους μήνες εκτός της παρέας των αγοριών που κατοικοεδρεύει στο Μαξίμου. Αλλά και τι γινόταν στα όργανα της ΝΔ όταν το κόμμα ήταν στην κυβέρνηση.) Το οργανωτικό πρόβλημα το οποίο παραδέχθηκε ο ίδιος ο ιδρυτής του Ποταμιού είναι ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα. Απόδειξη ότι το Ποτάμι δεν στάθηκε ικανό να εκλέξει βουλευτή στην επαρχία με εξαίρεση στη Ροδόπη που ο Αχμέτ Ιλχάν κινητοποίησε τον πανίσχυρο προσωπικό μηχανισμό του στα κεφαλοχώρια της ορεινής Ροδόπης. Για να αποκτήσεις ερείσματα στην περιφέρεια χρειάζεσαι γραφεία και ανθρώπους, όχι σελίδες στο facebook.

Το πρόβλημα δεν θα ήταν τόσο σοβαρό αν δεν συνδεόταν με δύο άλλα προβλήματα. Η απουσία οργάνωσης δεν ευνοεί τη χάραξη πολιτικής, ενώ και ο ιδρυτής του Ποταμιού δεν ενθαρρύνει τη συλλογική δουλειά με την ανάθεση τομέων της λειτουργίας σε άλλους. Δεν φτάνει να έχεις καλούς συνεργάτες, πρέπει αυτό να το γνωρίζει και ο κόσμος. Η οργάνωση μοιάζει να είναι και είναι ένας μηχανισμός επικοινωνίας. Αλλά τα κόμματα –και τα σύγχρονα- είναι πολύ περισσότερο από επικοινωνία. Πρέπει να συζητήσεις για να κάνεις πολιτική. Και μετά πρέπει να διαδόσεις και στην κοινωνία το αποτέλεσμα αυτών που συζητάς. Η αλήθεια είναι ότι το Ποτάμι είχε προτάσεις για πολλά θέματα. Είχε όμως και προβληματικό κώδικα επικοινωνίας. Επένδυσε στην αισθητική και στο τέλος αγνόησε την ουσία. 

Το Ποτάμι είχε από την αρχή ένα δίλημμα: Αν θα κινείτο στο χώρο της σοσιαλδημοκρατίας ή θα γινόταν αυτό που στην δεκαετία του '70 αποκαλείται σοσιαλφιλελεύθερο. Πολιτικά μετά τις εκλογές επέλεξε να ενταχθεί στην Ομάδα του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος. Ακολούθησαν δύο διευρύνσεις προς τα πρώην στελέχη της ΔΗΜΑΡ και προς την φιλελεύθερη Δράση. Ταυτόχρονα μετά την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία, το Ποτάμι, ενώ επέκρινε δριμύτατα την οικονομική πολιτική του Αλέξη Τσίπρα, έδινε την εντύπωση ότι ήθελε να μπει οπωσδήποτε στην κυβέρνηση καθώς θεωρούσε ότι με αυτόν τον τρόπο θα τη διόρθωνε. Όμως αυτή είναι συχνά η μοίρα μικρότερων κομμάτων του κέντρου (θυμηθείτε την FDP που άρχισε σαν κόμματα του κοινωνικού φιλελευθερισμού για να καταλήξει δεκανίκι του Κόλ). Ο ίδιος ο Θεοδωράκης, σε μια ευφυή κίνηση είχε χαρακτηρίσει τόπο τις κίνησης αυτής το «μεταρρυθμιστικό κέντρο». Πώς όμως κατάφερε να το περάσει αυτό στην κοινωνία; Τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου παρουσιάστηκαν μόλις τρεις μέρες πριν τις εκλογές.

Οι αριστεροί υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχει χώρος για μια φιλελεύθερη δύναμη αλλά τα προβλήματα της ΝΔ και η αδυναμία της να συγκρουστεί με την ιστορία της δείχνουν ότι ο χώρος αυτός –που φυσικά δεν μπορεί να καταληφθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ για εντελώς διαφορετικούς λόγους –είναι κενός. Δεν είναι μεγάλος, ίσως να μην ξεπερνάει το 15%-20% στο σύνολο του εκλογικού σώματος και εκφράζεται τόσο μέσα στο ΠΑΣΟΚ όσο και κυρίως  μέσα στη ΝΔ (όχι στον ΣΥΡΙΖΑ ). Για να αποκτήσει ενιαία πολιτική υπόσταση:

-Χρειάζεται ένα κόμμα με μια σύγχρονη οργάνωση που να δουλεύει συλλογικά.
-Ένα εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων όπως εκείνο που ζητάει από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ να εκπονήσει. Τμήματά του έχουν εμφανισθεί σε επιμέρους προγραμματικές συνθέσεις.

Αν το Ποτάμι θέλει να μην βυθισθεί στην εσωστρέφεια θα πρέπει να αντιμετωπίσει τέτοια ζητήματα σχετικά γρήγορα. Σε ένα συνέδριο που θα γίνει τον Οκτώβριο και όχι σε 2,5 μήνες όπως ανακοινώθηκε. Φυσικά εκεί πρέπει να συζητηθούν τα πάντα και το ζήτημα της ηγεσίας. Αν δεν τα αντιμετωπίσει όλα αυτά έγκαιρα, θα αποτελέσει την αρχή κάτι άλλου. Που θα καλύπτει τον ίδιο χώρο.
 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News