Για τους φανατικούς φίλους της Art Athina  -και δεν είναι καθόλου λίγοι αυτοί, πέρυσι ανήλθαν στους 39.000 οι επισκέπτες- η στιγμή που φτάνουν στο εσωτερικό «μπαλκόνι» του Tae Kwon Do και κοιτάζουν κάτω το φωτεινό νησί των γκαλερί, είναι ανακουφιστική. Με την έννοια, πως ένα χρόνο μετά είμαστε πάλι εδώ, ζωντανοί. Απολαμβάνουμε, αμφισβητούμε, δημιουργούμε, επιλέγουμε, διαφωνούμε ή συνδιαλεγόμαστε για θέματα σύγχρονης τέχνης, μέσα σε ένα πλαίσιο αθηναϊκό και ταυτόχρονα διεθνές.

H ώρα για αυτή τη ματιά στο «μπαλκόνι» για τους δημοσιογράφους  ήταν το μεσημέρι της Πέμπτης. Το ίδιο βράδυ θα γίνουν τα επίσημα εγκαίνια και από την Παρασκευή η φουάρ ανοίγει για το ευρύ κοινό ως και το βράδυ της Κυριακής. Η πρώτη επίσκεψη στον χώρο δεν επιφυλάσσει εκπλήξεις, δεν προκαλεί ιδιαίτερες εντάσεις, κυρίως στο χώρο των γκαλερί.

Υπάρχει βέβαια η συγκίνηση. Και μάλιστα στα πρώτα βήματα που κάνει ο επισκέπτης στον χώρο. Εκεί όπου πέρυσι τον υποδεχόταν ο ίλιγγος που προκαλούσε το έργο του Νίκου Ναυρίδη, τώρα τον υποδέχεται η δυνατή, σιωπηλή συγκίνηση του να αντικρύζει για πρώτη φορά στη ζωή σου ένα σπουδαίο έργο Γιώργου Λάππα, που χάθηκε πρόωρα πριν λίγους μήνες. Το έργο παραχώρησε για την έκθεση η σύζυγός του Αφροδίτη Λίττη στο πλαίσιο του αφιερώματος της Αrt Athina σε επιμέλεια Κατερίνας Κοσκινά. Εχει ιδιαίτερη συναισθηματική αξία και παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο κοινό: Οι κηπουροί του Γιώργου Λάππα μέσα σε ένα μεγάλο διαφανές πλαίσιο, τριγυρισμένο από μικρές ασύμμετρες μαύρες πολυθρόνες.

Είναι αυτή οπωσδήποτε μια από τις πιο ενδιαφέρουσες στιγμές της φετινής διοργάνωσης. Οπως είναι και η συνάντηση της Αrt Athina με την… Αθήνα, μέσω της φιλοξενίας έργων της συλλογής της Πινακοθήκης του Δήμου Αθηναίων σε επιμέλεια του Ντένη Ζαχαρόπουλου («Τιμώμενη Συλλογή»). Αριστουργήματα της συλλογής αποκαλύπτονται ίσως για πρώτη φορά σε πολλούς επισκέπτες – δίνοντας κίνητρα για να επισκεφθεί και την ίδια την Πινακοθήκη. Ο Ντένης Ζαχαρόπουλος επέλεξε έργα εκσυγχρονιστών καλλιτεχνών που αποδεσμεύθηκαν από την αφηρημένη σχέση με τους εθνικούς θεσμούς και επικέντρωσαν στην κοινωνία των πολιτών. Εξαιρετικά έργα του Μπουζιάνη, του Παπαλουκά, του Παρθένη, του Γαΐτη, του Εγγονόπουλου ξεχωρίζουν μέσα στον χώρο που φιλοξενείται η συλλογή.

Εχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον πως η τιμώμενη συλλογή και το έργο του Λάππα που σε υποδέχεται αποτελούν τις άγκυρες της φετινής Αrt Athina, όσο οι περισσότερες γκαλερί μοιάζουν αγχωμένα εγκλωβισμένες στην επιλογή έργων που φαίνονται περισσότερο ευπώλητα από ποτέ. «Τι να κάνουμε, προσπαθούμε να σταθούμε όρθιοι» έλεγε μια ιδιοκτήτρια αίθουσας τέχνης υποδεχόμενη τους πρώτους επισκέπτες, ενώ κάποιοι άλλοι παρά τις όποιες αντιρρήσεις τους, έλεγαν «πρέπει να την στηρίξουμε την Αrt Athina, να βάλουμε πλάτη».

Νωρίτερα, στη συνέντευξη Τύπου ετέθη –εξαιρετικά κομψά- το θέμα των προσδοκιών όσον αφορά στις πωλήσεις έργων τέχνης. Στόχοι δεν ανακοινώθηκαν, πήχης δεν μπήκε, όμως τόσο η πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Αιθουσών Τέχνης Γιάννα Γραμματοπούλου, όσο και ο γενικός διευθύντης Αλέξης Κανιάρης, τόνισαν πως δεν υπάρχουν μόνο οι πωλήσεις. Υπάρχει κυρίως η ανάγκη καλλιτεχνών αλλά και ιδιοκτητών γκαλερί να εκθέσουν, να λάβουν μέρος στη διοργάνωση. «Δεν θα μπούμε στον πάγο για να ξεπαγώσουμε σε δέκα χρόνια που θα τελειώσει η κρίση. Συνεχίζουμε», είπε εμφατικά ο Αλέξης Κανιάρης.

H Art Athina συνεχίζει λοιπόν, μπήκε στην 21^η διοργάνωση σημειώνοντας μάλιστα αύξηση συμμετοχών κατά 22% σε σχέση με το 2015. Ιδιαιτέρα δυναμικό σε αριθμούς είναι και το Platforms Project σε επιμέλεια της Αρτέμιδος Ποταμιάνου, όπου συμμετέχουν 51 πλατφόρμες από 18 διαφορετικές χώρες με περισσότερους από 650 καλλιτέχνες.  Αναζητήστε εκεί μεταξύ άλλων την εγκατάσταση των En Flo από τη Φλώρινα με τις βαλίτσες που αναφέρεται στον ξεριζωμό των προσφύγων και σε όσα θα έβαζε κάποιος σε μια βαλίτσα αφήνοντας πίσω την πατρίδα του: από φωτογραφίες αγαπημένων προσώπων και κλειδιά σπιτιού ως ουσίες και αντικείμενα που σχετίζονται με τις εξαρτήσεις τους.  Η  Αrt Athina θα παρουσιάσει φέτος και την δράση Films@Art Athina 2016 με προβολές ταινιών μικρού μήκους, ενώ φιλοξενεί και αφιέρωμα στην ιστορική γκαλερί Κοχλίας σε επιμέλεια του Μάνου Στεφανίδη.

Περπατώντας στο χώρο των γκαλερί αξίζει να κοντοσταθείς σε κάποια σημεία που κρύβουν εκπλήξεις που με την πρώτη ματιά δεν φαίνονται. Οπως η anna pappas gallery: μια αίθουσα τέχνης στην Μελβούρνη που ανήκει στην Ελληνίδα Αννα Πάππας. «Είναι η τρίτη χρονιά που έρχομαι στη διοργάνωση. Η Ελλάδα θέλει υποστήριξη» λέει. «Η χώρα ζει παράξενες στιγμές. Και αυτό με πληγώνει». Τα έξοδα για τη συμμετοχή και το ταξίδι είναι μεγάλα χωρίς να είναι αντίστοιχες οι προσδοκίες από τις πωλήσεις, όμως για την ίδια το σημαντικό είναι να επικοινωνήσει το έργο των καλλιτεχνών, να γίνουν γνωστά τα ονόματά τους. Τα υπόλοιπα έπονται. Στην Αθήνα παρουσιάζει την ελληνικής καταγωγής εικαστικού Πολυξένης Παπαπέτρου, ενώ αντίστοιχα στην γκαλερί στη Μελβούρνη παρουσιάζει τα έργα τής Αρτέμιδος Ποταμιάνου που η έδρα της είναι στην Αθήνα.

Η Francoise Heitsch –είναι Ελληνίδα, μη σας ξεγελάει το όνομα- που έχει αίθουσα τέχνης στο Μόναχο παρουσιάζει έλληνες καλλιτέχνες (Ζάφος Ξαγοράρης, Νίκος Αλεξίου, Ανδρέας Σάββας κ.α.) στην Art Athina. Eίναι πολλοί όμως οι έλληνες καλλιτέχνες που φιλοξενούνται στην γκαλερί της στο Μόναχο. Διότι, ναι, υπάρχει ενδιαφέρον για τα έργα τους στη Γερμανία «ενδιαφέρονται για την ελληνική ταυτότητα και τον τρόπο που εκφράζεται μέσα από τη σύγχρονη τέχνη». Ακριβώς απέναντι, στην γκαλερί  AD σταθείτε στις εξαιρετικές επιλογές έργων (Ακριθάκης, Βελόνης, Καφούρος, Παπαδόπουλος) και πλάι ένα έργο του Γιάννη Τσαρούχη

Και η σύγχρονη πραγματικότητα; Αυτό που συμβαίνει τώρα, στην καθημερινότητα μας; Σε δυο τρία σημεία εντοπίζει κανείς μερικά έργα με δυνατό χιούμορ και σχολιαστική διάθεση. Οπως το «ΠΑΣΟΚ Σώσε μας 2016» του γνωστού graffiti artist Sonke  στην γκαλερί  Αrt Zone 42 (φωτογραφία κάτω).

Στην αίθουσα τέχνης a.antonopoulou.art, σε αυτή την κατεύθυνση του καυστικού σχολίου στην επικαιρότητα, συναντά κανείς δυο διαφορετικά έργα της Ντέμη Κάια. Πάνω στις σελίδες ενός βιβλίου, ένα τεράστιο σκίτσο του Γιαν Φαμπρ πλάι στον Αi Weiwei. Δύο προσωπικοτήτων που προκάλεσαν αναστάτωση στον χώρο του πολιτισμού και δημιούργησαν συζητήσεις με σαφή πολιτικό προβληματισμό. Η ίδια έχει δημιουργήσει ένα έργο όπου βλέπουμε ένα σύγχρονο pin-up girl που βγάζει σέλφι φορώντας ένα σορτσάκι με την ελληνική σημαία, ενώ από κάτω το σημείωμα γράφει: Εlla(da) posing like Suicide girl on June 2015.

Αrt Athina
26-29 Μαΐου
Κλειστό Π. Φαλήρου (TaeKwonDo), Ολυμπιακά Ακίνητα
Μωραϊτίνη 2, 17 561 Π. Φάληρο
(Απέναντι από τα Village Cinemas Π. Φαλήρου)

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News