Η στρατηγική που πρότεινε το γερμανικό διπλωματικό σώμα για να κρατήσει τη Βρετανία στην Ευρωπαϊκή Ενωση ήταν μάλλον ασυνήθιστη και τολμηρή.

Τον Νοέμβριο του 1974, ο τότε Γερμανός καγκελάριος Χέλμουτ Σμιτ αναζητούσε απεγνωσμένα τις σωστές λέξεις για να πείσει τους βρετανούς ευρωσκεπτικιστές να ψηφίσουν για να παραμείνουν μέλη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας.

Ο Σμιτ είχε στη διάθεσή του ένα διάστημα 10 έως 15 λεπτών στη διάσκεψη του Εργατικού Κόμματος, αλλά αρκετοί αριστεροί βουλευτές είχαν ήδη ανακοινώσει ότι θα έφευγαν από την ομιλία του αν προσπαθούσε να τους «επιπλήξει».

Η Καταρίνα Φόκε, γερμανίδα ομοσπονδιακή υπουργός Νεότητας, Οικογένειας και Υγείας, είχε μερικές έξυπνες συμβουλές μετά από μια ενημερωτική συνάντηση με την βρετανίδα ομόλογό της Μπάρμπαρα Καστλ: «Ο μόνος τρόπος να κρατηθεί η Βρετανία στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα», έγραψε στον Σμιτ, «είναι να μην τους υπενθυμιθεί ότι είναι ήδη μέσα».

Το διπλωματικό τηλεγράφημα της Φόκε παρουσιάζεται στην πρώτη αίθουσα μιας νέας έκθεσης στο «Haus der Geschichte» («Σπίτι της Ιστορίας») της Βόννης, με τίτλο «VERY BRITISH: Ein deutscher Blick» («VERY BRITISH: Μια γερμανική οπτική»), ακριβώς δίπλα σε ένα ψηφιακό ρολόι που μετράει τα δευτερόλεπτα έως ότου η Βρετανία αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ενωση στις 31 Οκτωβρίου.

Ωστόσο, η έκθεση, η οποία από τον Ιούλιο που εγκαινιάστηκε έχει ήδη προσελκύσει 60.000 επισκέπτες, δεν αναφέρεται μόνο στην ιστορία των προσπαθειών της Βρετανίας αρχικά να μπει και στη συνέχεια να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά, όπως αναφέρει ο Guardian, παρουσιάζει μια θλιβερή αυτού που η εφημερίδα Süddeutsche Zeitung ονομάζει «αγάπη χωρίς ανταπόκριση».

«Οι Γερμανοί αγαπούν τους Βρετανούς και οτιδήποτε είναι Βρετανικό», δήλωσε ο πρόεδρος του μουσείου, Χανς Βάλτερ Χούτερ, στην τοπική εφημερίδα Rheinische Post, «Σε αντάλλαγμα, έχουμε κυρίως βρετανικές επιφυλάξεις».

Η Βρετανία δεν συμμετείχε στη Ιδρυτική της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (ΕΟΚ) Συνθήκη της Ρώμης του 1957, (ούτε στην Ιδρυτική Συνθήκη της Κοινότητας Ατομικής ενέργειας, Euratom), το πρώτο σημαντικό ορόσημο στην πορεία προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Αλλά η έκθεση της Βόννης προβάλλει την προσπάθεια που έγινε για την ένταξη της Βρετανίας στην ΕΟΚ με την υποστήριξη της Γερμανίας ενάντια στην αντίσταση του «λίγο-πολύ υστερικού Γάλλου», όπως το έθεσε ο Κόνραντ Αντενάουερ, ο πρώτος μεταπολεμικός καγκελάριος της χώρας.

Ένα κορνιζαρισμένο γερμανικό κόμικ του 1967 απεικονίζει το ταξίδι του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ευρώπη ως επίπονη ανάβαση, με τον καγκελάριο τη Γερμανίας, Κουρτ Γκέοργκ Κίσινγκερ, και άλλους ευρωπαίους ηγέτες να τραβούν τον βρετανό πρωθυπουργό Χάρολντ Γουίλσον πάνω στο απότομο πρόσωπο της σηκωμένης μύτης του Σαρλ ντε Γκολ.

Η αγγλοφιλία της Γερμανίας αποδεικνύεται όχι μόνο πολιτικά. Επτά θεματικές αίθουσες παρουσιάζουν μια μεταπολεμική τρέλα με την βασιλική οικογένεια της Αγγλίας, τον αθλητισμό, τη μόδα, τη μουσική και την αίσθηση του χιούμορ, και στις δύο πλευρές του Σιδηρού Παραπετάσματος.

Διαφημιστικές αφίσες και μια βιομηχανική έκθεση του 1970 στο Λονδίνο μαρτυρούν την επιθυμία της σοσιαλιστικής Ανατολικής Γερμανίας να επιτύχει διπλωματική αναγνώριση από το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ ταυτόχρονα το καθεστώς της χώρας προπαγάνδιζε ενάντια στη βρετανική πολιτιστική επιρροή στους πολίτες.

«Πρέπει πράγματι να αντιγράφουμε όλα τα σκουπίδια που προέρχονται από τη Δύση;», αναρωτήθηκε ο ανατολικογερμανός κομμουνιστής ηγέτης Βάλτερ Ούλμπριχτ, μετά από μια συναυλία των Rolling Stones στη «Waldbühne» του Βερολίνου, το 1965. Όμως η έκθεση δείχνει ότι οι Stones και οι Beatles βρήκαν μιμητές όχι μόνο στη Δυτική Γερμανία – όπου ξαφνικά εμφανίστηκαν παντού μουσικά συγκροτήματα που λεγόντουσαν «the Lords» ή «the Butlers»- ​​αλλά και στην Ανατολική, όπου τα μέλη του συγκροτήματος «Music-Stromers» φορούσαν μπουφάν, που θύμιζαν εκείνα των Beatles στο εξώφυλλο του δίσκου τους Sang Pepper’s Lonely Hearts Club Band.

Κρυφά, εξάλλου, πολλοί Ανατολικογερμανοί έγραφαν ανώνυμα μηνύματα στο BBC, πολλά από τα οποία ήταν συναισθηματικά και σπαραξικάρδια, που διαβαζόντουσαν στην γερμανόφωνη εκπομπή που μεταδιδόταν κάθε Παρασκευή βράδυ από τις αρχές της δεκαετίας του 1950.

Τι πήρε σε αντάλλαγμα η Γερμανία από τη Βρετανία; Ο θαυμασμός για τη γερμανική βιομηχανία αντιπροσωπεύεται στην έκθεση με τις διαφημιστικές καμπάνιες με μότο «Vorsprung durch Technik» (Πρόοδος μέσω Τεχνολογίας) που δημιούργησε ο σερ Τζον Χέγκαρτι για την αυτοκινητοβιομηχανία Audi. Υπάρχουν επίσης συγκινητικά σύμβολα μεταπολεμικής συμφιλίωσης, όπως ο σταυρός με τα καρφιά που συλλέχθηκαν από τα ερείπια του καθεδρικού ναού του Κόβεντρι, ο οποίος δωρήθηκε στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου στο Κίελο το 1947.

Ακόμη, ο επιμελητής της έκθεσης Κρίστιαν Πέτερς είπε στον Guardian ότι είναι υπερήφανος για το ράσο που δανείστηκε ειδικά για την έκθεση. Απεικονίζει σκηνές από την καταστροφή του Κόβεντρι και της Δρέσδης και το φοράει ο επίσκοπος του Κόβεντρι στη Θεία Λειτουργία της Ash Wednesday, της πρώτης Τετάρτης της Σαρακοστής.

Η έκθεση θα μπορούσε να έχει προσθέσει κεφάλαια για τον ενθουσιασμό των Βρετανών για τη Γερμανία του 18ου, του 19ου και του 21ου αιώνα, από το ενδιαφέρον των ποιητών Σάμιουελ Τέιλορ Κόλεριτζ και Γουίλιαμ Γουόρντσγουορθ, ιδρυτών του ρομαντικού κινήματος στην Αγγλία, για τη γερμανική ρομαντική ποίηση, μέχρι την εισαγωγή εθίμων όπως το χριστουγεννιάτικο δέντρο,  και από τον φόρο τιμής που αποδίδουν διάφορα συγκροτήματα στους Kraftwerk (πρωτοπόρο συγκρότημα ηλεκτρονικής μουσικής από το Ντίσελντορφ) μέχρι την αγιοποίηση του προπονητή της Λίβερπουλ Γιούργκεν Κλοπ.

Αλλά αυτό που κυριαρχεί στην βρετανική άποψη για τη Γερμανίας του 20ου αιώνα είναι μια επανάληψη του Β’ παγκόσμιου πολέμου με ειρηνικά μέσα, από τα επιτραπέζια παιχνίδια Escape from Colditz μέχρι τον «πόλεμο της πετσέτας στην παραλία», και τα αμέτρητα αστεία σε τίτλους εφημερίδων, κινούμενα σχέδια και διαφημιστικές καμπάνιες.

Μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου, ενώ η Γερμανία προχωράει προς την επανένωση, η Μάργκαρετ Θάτσερ είναι εκείνη που εκφράζει πιο δυνατά από οποιονδήποτε άλλο στη Δύση τον σκεπτικισμό της, ο βρετανικός τύπος ξαναζωντανεύει εικόνες γερμανών στρατιωτών με κράνη, και διαρρέοντας στιγμές από μια συνάντηση ιστορικών στο Τσέκερς (εξοχική κατοικία του βρετανού πρωθυπουργού στο Μπακιγχαμσάιρ) απαριθμεί τα υποτιθέμενα εθνικά χαρακτηριστικά των Γερμανών: «εγωκεντρικοί», «αλαζόνες» και «επιθετικοί».

Η ψυχρότητα, εξάλλου, μεταξύ των δύο χωρών είναι μερικές φορές επίσης αξιοσημείωτη.

Όταν ο πρόεδρος Τέοντορ Χόις (ο πρώτος πρόεδρος της Γερμανίας, από το 1949 μέχρι το 1059) πραγματοποιεί την πρώτη επίσημη μεταπολεμική επίσκεψη γερμανού πολιτικού στο Ηνωμένο Βασίλειο το 1958, φωτογραφίζεται αντιμέτωπος με μια ομάδα ψυχρών φοιτητών της Οξφόρδης με τα χέρια τους στις τσέπες, και περνά τις επόμενες εβδομάδες διαβεβαιώνοντας το γερμανικό κοινό ότι αυτό δεν ήταν τόσο πολύ σημάδι ασέβειας όσο μια στάση που συνήθιζε η βρετανική νεολαία γιατί ήταν της μόδας…

Στην έξοδο της έκθεσης, πάντως, μια πλαστική κούκλα ομοίωμα της βασίλισσας Ελισάβετ Β’ αποχαιρετά τους επισκέπτες με όχι και τόσο μεγάλο ενθουσιασμό, απλά με ένα ευγενικό χαμόγελο και μια μηχανική κλίση του καρπού…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News