Δημοσιογράφοι, πολιτικοί επιστήμονες και αναλυτές στην προσπάθειά τους να εξηγήσουν το φαινόμενο Τραμπ δημιούργησαν ακούσια μια μικρή βιβλιοθήκη για τη μεσαία τάξη της Αμερικής. Άλλα όλοι όσοι ενδιαφέρονται για την ουσιαστική κατανόηση της ανόδου και της επικράτησης του αμερικανού προέδρου μπορούν κάλλιστα να εξετάσουν τα πολιτικά δρώμενα στην Ταϊλάνδη ή στην Τουρκία. Γιατί σύμφωνα με τον Γκίντεον Ράχμαν των Financial Times η ανάδειξη του Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ εντάσσεται στο πλαίσιο «ενός πολιτικού φαινομένου που είναι ορατό σε ολόκληρο τον κόσμο και θέτει τις ‘μητροπολιτικές ελίτ’ αντιμέτωπες τους λαϊκιστές των μικρών πόλεων και της υπαίθρου».

Στις προεδρικές εκλογές του 2016, ο Τραμπ έχασε σε όλες τις μεγάλες πόλεις, σε αρκετές, μάλιστα, με μεγάλη διαφορά, αλλά κατάφερε να εισέλθει τελικά στον Λευκό Οίκο χάρη στις ψήφους της υπόλοιπης Αμερικής. Κάτι ανάλογο είχε παρατηρηθεί μερικούς μήνες νωρίτερα στη Βρετανία του δημοψηφίσματος για το Brexit, με τους υποστηρικτές της αποχώρησης να έρχονται δεύτεροι σε όλες σχεδόν τις μητροπολιτικές περιοχές.

Σύμφωνα με τον Ράχμαν το σχίσμα ανάμεσα στην αστική ελίτ και την λαϊκιστική περιφέρεια διακρίνεται ξεκάθαρα στις δυτικές κοινωνίες. Αλλά αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι ότι «το ίδιο σχίσμα καθορίζει ολοένα και περισσότερο την πολιτική σε χώρες εκτός της Δύσης με διαφορετικές κουλτούρες και διαφορετικά επίπεδα ανάπτυξης, όπως η Τουρκία, η Ταϊλάνδη, η Βραζιλία, η Αίγυπτος και το Ισραήλ».

Συνήθως οι κάτοικοι των μεγάλων πόλεων, σημειώνει ο Ράχμαν, είναι πιο πλούσιοι και μορφωμένοι από τους ιδεολογικούς αντιπάλους τους που ζουν στην περιφέρεια. Είτε τάσσονται κατά του Τραμπ στις ΗΠΑ, κατά του Ερντογάν στην Τουρκία, κατά του Όρμπαν στην Ουγγαρία, κατά του Brexit στη Βρετανία. Αλλά αμέσως μετά δεν παραλείπει να επιστήσει την προσοχή: «Είναι δελεαστικό το να περιγράφουμε τις πόλεις ως προπύργια του φιλελευθερισμού και την περιφέρεια ως αντιδραστική. Παρότι αυτό ενδέχεται να αληθεύει όσον αφορά τις κοινωνικές αξίες, διακρίνεται μια τάση των “αστικοποιημένων” που ηττήθηκαν στις εκλογές να πικραίνονται με τη δημοκρατία».  Γιατί στην Αίγυπτο το 2013 οι κύριοι υποστηρικτές του πραξικοπήματος κατά του εκλεγμένου (ισλαμιστή) προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι ήταν τα μέλη της μεσαίας τάξης ενώ στη Βραζιλία είναι οι πολίτες του Σάο Πάολο και του Ρίο αυτοί που απαιτούν τη φυλάκιση του πρώην προέδρου Λούλα ντα Σίλβα, ο οποίος θα μπορούσε να επανεκλέγει εάν του επέτρεπαν να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα.

Όσον αφορά τα κράτη του δυτικού κόσμου αρκεί να σκεφτούμε τους Βρετανούς και τις Βρετανίδες που τάσσονται υπέρ της ανατροπής της λαϊκής βούλησης, όπως αυτή εκφράστηκε μέσω του δημοψηφίσματος για το Brexit, αλλά και το γεγονός ότι το 35% των νεαρών εύπορων Αμερικανών θεωρεί πως θα αποτελούσε κάτι το θετικό εάν ο στρατός καταλάμβανε την εξουσία. Το 1995 μόλις το  6% των πλούσιων νεαρών Αμερικανών τασσόταν ανοιχτά υπέρ μιας στρατιωτικής λύσης στα όποια προβλήματα της δημοκρατίας.

Κήποι με βότανα και αγροί για σπορά, ιδιωτικό λουτρό και τηλεόραση αλλά και μαθήματα γιόγκα. Και όλα αυτά όχι σε κάποιο ξενοδοχείο αλλά στη νέα φυλακή υψίστης ασφαλείας της Νέας Ζηλανδίας, η κατασκευή της οποίας μόλις ολοκληρώθηκε στο Όκλαντ, τη μεγαλύτερη αστική περιοχή της νησιωτικής χώρας. Τριακόσια εκατομμύρια δολάρια Νέας Ζηλανδίας (175 εκατ. ευρώ) χρειάστηκαν για τη δραστική βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των πιο βίαιων και επικίνδυνων εγκληματιών της χώρας.

Η Νέα Ζηλανδία συγκαταλέγεται μεταξύ των ανεπτυγμένων χωρών με τα υψηλότερα ποσοστά φυλακισμένων στον κόσμο ενώ περισσότεροι από τους μισούς είναι μέλη της αυτόχθονης κοινότητας των Μαορί, παρότι αποτελούν μόλις το 15% του συνολικού πληθυσμού. Επιπρόσθετα, το 90% των φυλακισμένων είτε αντιμετωπίζει προβλήματα χρόνιας εξάρτησης από το αλκοόλ ή τα ναρκωτικά είτε πάσχει από κάποιο σοβαρό ψυχικό νόσημα. Για τον λόγο αυτό οι αρμόδιες αρχές αποπειράθηκαν να συνδυάσουν το σωφρονισμό και την αποκατάσταση με τη θεραπεία τους, ανεγείροντας ένα «ντε φάκτο κέντρο ψυχικής υγείας». Στη νέα φυλακή οι κρατούμενοι θα μπορούν να σπείρουν και να καλλιεργήσουν διάφορα φυτά σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους ενώ υπάρχουν επίσης παρτέρια με γκαζόν στα οποία θα μπορούν να περπατάνε ξυπόλυτοι. Τα κελιά τους είναι μεγαλύτερα κατά 30% σε σχέση με τα προηγούμενα και διαθέτουν τηλεόραση και ιδιωτικό μπάνιο ενώ αίσθηση προκαλεί πως τα κάγκελά τους δεν είναι τοποθετημένα κάθετα αλλά οριζόντια, ώστε οι κρατούμενοι να έχουν καλύτερη επαφή με τον εξωτερικό κόσμο.

«Παρότι συναναστρεφόμαστε με φυλακισμένους που συμπεριφέρονται ιδιαίτερα προκλητικά, οι εγκαταστάσεις δεν πρέπει να είναι απαραίτητα άθλιες ή καταπιεστικές. Η αποκατάσταση και η επανένταξη πρέπει να αρχίζουν από τη στιγμή που εισέρχονται στη φυλακή για κάποια στιγμή θα την εγκαταλείψουν» και θα επιστρέψουν στην κοινωνία, υπογράμμισε στον Guardian ο επικεφαλής του σωφρονιστικού συστήματος της Νέας Ζηλανδίας Νιλ Μπιλς.

 Περισσότεροι από ένας στους δύο φυλακισμένους στα σωφρονιστικά καταστήματα της Νέας Ζηλανδίας ανήκουν στην κοινότητα των Μάορι. Φωτογραφία: New Zealand Corrections

Η ολοένα εντεινόμενη σύγκρουση ανάμεσα στην Ουάσινγκτον και την Τεχεράνη (εξαιτίας της μονομερούς απόφασης των ΗΠΑ να αποσυρθούν από τη διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν) εκτυλίσσεται, πλέον, και στο Διαδίκτυο, με τους δύο προέδρους να ανταλλάσσουν πολεμικές απειλές στο Twitter.  Αλλά η επικείμενη επαναφορά, την 6η Αυγούστου, των αμερικανικών κυρώσεων, ανησυχεί ήδη και, μάλιστα, πάρα πολύ, όλους όσοι δραστηριοποιούνται σε μία από τις κατεξοχήν «περσικές» βιομηχανίες της ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν, τη βιομηχανία των χαλιών, με εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας σε έναν από τους πιο επικερδείς κλάδους της ιρανικής οικονομίας να απειλούνται άμεσα.

«Το 50% των υφαντουργών θα πρέπει να βρει έναν άλλον τρόπο για να βγάλει τα προς το ζην», δήλωσε στο CΝΝ o Ρέζα Ζολανβαρί, ιδιοκτήτης της Zollanvari Carpets που προσφέρει εργασία σε περισσότερους από 5.000 ανθρώπους. «Η βιομηχανία των χαλιών είναι πολύ σημαντική για την ιρανική οικονομία. Πρόκειται περί ενός ιστορικά ισχυρού κλάδου που προσφέρει εργασία σε πολλούς», προσδιόρισε η Σανάμ Βακίλ, συνεργάτιδα του βρετανικού ινστιτούτου μελετών Chatham House. Το 2016, η άρση των οικονομικών κυρώσεων από την κυβέρνηση Ομπάμα, είχε ως αποτέλεσμα να καταλήξουν να αποτελούν οι ΗΠΑ τον μεγαλύτερο εισαγωγέα περσικών χαλιών στον κόσμο.

Ενδέχεται, ωστόσο, σύντομα, όπως συνέβη και το 2010 μετά την επιβολή ανάλογων κυρώσεων από των ΟΗΕ, ο κ. Ζολανβαρί να υποχρεωθεί να μεταφέρει μέρος της παραγωγής του εκτός της επικράτειας του Ιράν, στην αχανή Ινδία. «Η παραγωγή μας έπεσε κατακόρυφα, ακόμα και για την Ευρώπη εξαιτίας των τραπεζικών περιορισμών. Η αποστολή χρημάτων στο Ιράν ήταν εξαιρετικά δύσκολη».

Από πέρυσι τον Μάρτιο έως τον περασμένο Ιανουάριο, οι εξαγωγές χαλιών από το Ιράν ξεπέρασαν τα 300 εκατ. δολάρια. Φωτογραφία: Zollanvarik

Μετά την προβολή του μεγάλου τελικού, την περασμένη Δευτέρα, ολοκληρώθηκε ο τέταρτος κύκλος του «Love Island», ενός «φαινομενικά παρωχημένου» reality show, εξαιρετικά, ωστόσο, δημοφιλούς, ακόμα και φέτος, μια χρονιά που σημαδεύτηκε, μεταξύ άλλων, και από την επέλαση του κινήματος #MeToo. Έξι άνδρες και πέντε γυναίκες βρίσκονται περιορισμένοι στο εσωτερικό μια βίλας σε μια κωμόπολη της Μαγιόρκα. Κατά τη διάρκεια της ημέρας ανταλλάσσουν τις απόψεις τους σχετικά με τις σχέσεις και διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα ενώ με το που βραδιάσει προσπαθούν να ζευγαρώσουν. Όσοι και όσες καταφέρνουν, τελικά, να συνευρεθούν σεξουαλικά συνεχίζουν να διεκδικούν το χρηματικό έπαθλο των 50 χιλιάδων στερλινών ανά ζευγάρι ενώ οι υπόλοιποι πρέπει να επιστρέψουν στα σπίτια τους.

Επρόκειτο, σημειώνει η βρετανίδα δημσιογράφος Ίβα Γουάισμαν  στους New York Times, για μια μεταφορά «του Tinder στην πραγματική ζωή, με όλη τη φρίκη που αυτό συνεπάγεται, αλλά και τα κοινωνιολογικά στοιχεία που αποκαλύπτει». Πώς το εν λόγω reality show κατάφερε να καθηλώσει μπροστά από τις τηλεοράσεις τους, εκατομμύρια Βρετανούς τηλεθεατές, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονταν φεμινίστριες βουλευτίνες, η εθνική ομάδα ποδοσφαίρου της Αγγλίας, ακόμα και ο Λίαμ Γκάλαχερ, ο ιδρυτής των Oasis; Φαίνεται πως πέρα από τη διάχυτη σεξουαλικότητα (στα όρια του πορνό), την αθυροστομία, τον διαγωνισμό αλλά και τις σεξουαλικές συνευρέσεις των διαγωνιζόμενων στην κοινή κρεβατοκάμαρα, το «Love Island» αιχμαλώτισε τους Βρετανούς γιατί προσέφερε «την πρώτη ύλη για την ολοένα αυξανόμενη κοινή μας αίσθηση περί μιας δικαιολογημένης αγανάκτησης»  και λειτούργησε «ως τόπος που συγκεντρώνονται όλες οι ανησυχίες της Βρετανίας που σχετίζονται με το σεξ και το φύλο».

Το «Love Island» κατέληξε τελικά να αποτελεί, τρόπον τινά, ένα πολιτικό και κοινωνικό εργαλείο. Μια βουλευτής το επικαλέστηκε για να καταδικάσει το αποκαλούμενο «revenge porn» και να ζητήσει την επανεξέταση του σχετικού νόμου, ένας ακαδημαϊκός από το πανεπιστήμιο Leeds Beckett για να επισημάνει τον κίνδυνο αύξησης της χρήσης αναβολικών μεταξύ των νεαρών Βρετανών λόγω της επιθυμίας τους να αποκτήσουν σώματα κατάλληλα για το «Νησί της Αγάπης» ενώ ο επικεφαλής του βρετανικού ΕΣΥ  για να εκφράσει την ανησυχία του για τη διαφήμιση της πλαστικής χειρουργικής στο στήθος. «Μεταξύ trash και πολιτικής, το Love Island ήρθε σε μια στιγμή που οι Βρετανοί διψούν για μαθήματα πάνω στη σύγχρονη πολιτική όσον αφορά τα δύο φύλα και τα όρια της φαλλοκρατίας», και διευκόλυνε, αναπάντεχα, την εξέταση ευαίσθητων θεμάτων όπως το σεξ, η σχέση με το σώμα μας, οι σχέσεις μεταξύ ανδρών και γυναικών.

Δύο από τους διαγωνιζόμενους εν ώρα φλερτ. Φωτογραφία: ITV