«Είστε πολύ αισιόδοξοι για την ελάφρυνση του χρέους σας…», μου είπε χθες το πρωί ο ανώτερος υπάλληλος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών, που μου τηλεφώνησε αφού του μετέφρασα τους τίτλους των ελληνικών εφημερίδων, με τις δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών. Επειτα το τηλέφωνο δεν είχε πια σήμα, ήμουν καθ' οδόν για την την ομιλία του τρίτου, μετά τη Μέρκελ και τον Γκάουκ, παράγοντα δημόσιας εξουσίας, τον πρόεδρο του γερμανικού Συνταγματικού Δικαστηρίου, Αντρέας Φοσκούλε. Ο Φοσκούλε, που τοποθετήθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση στη θέση του, είναι 40άρης, πρόσκειται στους Ελεύθερους Δημοκράτες και έχει την ευθύνη μερικών από τις πιο κρίσιμες αποφάσεις του δικαστηρίου αυτού για την διάσωση των ευρωπαικών κρατών. Οι αποφάσεις αυτές περιχαρακώνουν τον χώρο, μέσα στον οποίο μπορεί να κινηθεί η κοινοβουλευτική πλειοψηφία του Βερολίνου κάθε φορά .

Τι είπε ο μεγαλόσωμος νομικός που βρίσκεται τρείς μέρες στην Αθήνα; Στα πλαίσια του συνεδρίου «Υπευθυνότητα, αλληλεγγύη και συνεργασία στην Ε.Ε.: ένας ελληνογερμανικός νομικός διάλογος εν ετει 2014», ο κ. Φοσκούλε τόνισε ότι πρέπει με βάση τις αποφάσεις του δικαστηρίου του να διασφαλισθεί ο δημοκρατικός έλεγχος των κοινοβουλίων «στη διαδικασία της ευρωπαιϊκής ολοκλήρωσης» και ότι «κανένα κοινοβούλιο δεν μπορεί να παραχωρήσει τα δικαιώματά του, που αφορούν τη σύνταξη του κρατικού προϋπολογισμού».

Η περικοπή του ελληνικού δημόσιου χρέους θα αποφασισθεί από το γερμανικό και τα άλλα κοινοβούλια των χωρών της ευρωζώνης, που κρατούν ελληνικό χρέος .

Ο Φοσκούλε και το δικαστήριό του έστειλαν ερώτημα, τον Ιανουάριο του 2014, στο δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Λουξεμβούργο, όπου προεδρεύει ο δικός μας Βασίλης Σκουρής, για το αν το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για την αγορά ομολόγων προσκρούει στην αρχή της νομισματικής χρηματοδότησης των ελλειμμάτων και το άρθρο της συνθήκης, με το οποίο απαγορεύεται σε ένα κράτος-μέλος να αναλαμβάνει το χρέος ενός άλλου. Έτσι, η «καυτή πατάτα» είναι τώρα στο Λουξεμβούργο που θα εξετάσει αν η κεντρική τράπεζα της Ευρώπης παραβίασε τις συνθήκες. Το δικαστήριο θα δώσει μια απάντηση, αλλά την απόφαση επί της προσφυγής που εχουν κάνει γερμανοί φορολογούμενοι θα την πάρει η Καρλσρούη.

Και έπειτα υπάρχει το πολιτικό ζήτημα. Το πρώτο κούρεμα χρέους, το μεγαλύτερο στη σύγχρονη ιστορία, όπως αρέσκεται να λέει ο Ευάγγελος Βενιζέλος, συνδέθηκε με θηριώδεις όρους, ορισμένους από τους οποίους ακόμα εκπληρώνουμε ή επιχειρούμε να εκπληρώσουμε. Το επόμενο κούρεμα πιστεύει κανείς ότι δεν θα συνδεθεί με όρους;

Από την άλλη, μιλώντας στο ίδιο συνέδριο με τον Φοσκούλε, ο καθηγητής Χανς Μπέρναρντ Σέφερε αναφέρθηκε στην ανάγκη να προσδιοριστεί ακριβώς το ποσό που μπορεί να πληρώνει κάθε χρόνο η χώρα μας για την εξυπηρέτηση του χρέους: «Γνωρίζουμε ότι δεν μπορείτε να έχετε 25 δισ. ευρώ πρωτογενές πλεόνασμα…». Αυτά είναι τα πολιτικά, οικονομικά και νομικά όρια της διαπραγμάτευσης των επόμενων μηνών.

Υπάρχει, όμως, και ένα άλλο όριο, που έθεσε ο πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας, Σωτήρης Ρίζος, μιλώντας στο ίδιο συνέδριο. Ο κ. Ρίζος εξήγγειλε ότι «ήγγικεν η ώρα (να κρίνει) το ΣτΕ το όλον της επιβαρύνσεως κοινωνικών ομάδων, όπως οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι ιδιοκτήτες ακινήτων και οι συνταξιούχοι…», εγκαταλείποντας τη γραμμή του να κρίνει κατά περίπτωση κάθε μέτρο. Έκανε μάλιστα ένα βήμα παραπάνω, μιλώντας για «καταστροφή της ιδιοκτησίας», υπό το βάρος του «δικαίου της ανάγκης, που εχει αναγάγει σε θρησκευτικό δόγμα τη δημοσιονομική ανάγκη». Ο κ. Ρίζος μίλησε για «βαθιά αλλοίωση του πολιτεύματος», χωρίς ωστόσο να μπορέσει, για μια ακόμα φορά, να εξηγήσει ποια ακριβώς ισχύ μπορούν να έχουν τα κοινωνικά δικαιώματα των πολιτών σε μια πτωχευμένη χώρα. Και αυτή η πραγματικότητα, της νομολογίας του ΣτΕ, που αναμένεται να εκδώσει σωρεία αποφάσεων, περιχαρακώνει το γήπεδο των επόμενων μηνών. Είμαστε ακόμα μέσα στο τούνελ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News