Ένα από τα «μυστήρια» που βρίσκεται συνεχώς στο προσκήνιο αφορά το πού θα βρει τα χρήματα ο ΣΥΡΙΖΑ, σε περίπτωση που έρθει στην εξουσία, προκειμένου να χρηματοδοτήσει το πρόγραμμά του. Η μόνη ρεαλιστική εκδοχή, σύμφωνα με αρκετούς αναλυτές, είναι η στάση πληρωμών και η ταυτόχρονη έξοδος από το ευρώ. Όμως και αυτή η λύση, πέρα απο τις αρνητικές επιπτώσεις στην αναπτυξιακή πορεία της χώρας, αντιμετωπίζει και δεκάδες πρακτικά προβλήματα, όπως π.χ. τις νομικές περιπλοκές της εξόδου καθώς και το πρόβλημα της παραγωγής ενός νέου νομίσματος. Επιπλέον, η έξοδος από το ευρώ δεν είναι δημοφιλής στην Ελλάδα ούτε καν μεταξύ των οπαδών του ΣΥΡΙΖΑ. Πού θα βρει, λοιπόν, τα χρήματα ο ΣΥΡΙΖΑ χωρίς να εγκαταλείψει το ευρώ; Λέει ψέματα ο κ. Τσίπρας όταν ισχυρίζεται ότι αυτό είναι εφικτό;

Όχι ακριβώς. Υπάρχει μία πιθανή λύση στο μυστήριο, την οποία όμως θα πρέπει να αναζητήσουμε μερικές χιλιάδες μίλια μακριά από την Ελλάδα: στο μακρινό Εκουαντόρ όπου την εξουσία ασκεί εδώ και αρκετά χρόνια ο δημοφιλής σοσιαλιστής πρόεδρος Ραφαέλ Κορρέα. Η απάντηση στο ερώτημα «πού θα βρεί τα χρήματα ο ΣΥΡΙΖΑ;», ίσως βρίσκεται στο πρόγραμμα ψηφιοποίησης του νομίσματος και των πληρωμών που θα εισαχθεί αυτόν τον μήνα στο Εκουαντόρ. Να σημειωθεί ότι το εθνικό νόμισμα στη χώρα αυτή είναι το αμερικανικό δολάριο.

Η οικονομική ιστορία του Εκουαντόρ των τελευταίων ετών θυμίζει αυτή πολλών άλλων Λατινοαμερικανικών χωρών. Τεράστιος πληθωρισμός, μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα και δημόσιο χρέος συνιστούσαν το τρίπτυχο των κυριοτέρων προβλημάτων της χώρας μέχρι το 2000. Τότε η κυβέρνηση προκειμένου να σταθεροποιήσει την οικονομία αποφάσισε  να καταργήσει το δικό της νόμισμα, το sucre και να υιοθετήσει το δολάριο. Στα τέσσερα έτη που ακολούθησαν ο τριψήφιος πληθωρισμός μειώθηκε σε 3% ετησίως, το ΑΕΠ αυξανόταν κατά 4.5% ετησίως και οι ξένοι επενδύσεις αυξήθηκαν σημαντικά.

Το 2007, ήρθε στην εξουσία ο δημοφιλής αμερικανοσπουδασμένος αριστερός πρόεδρος Ραφαέλ Κορρέα, που αμέσως εγκαινίασε ένα επεκτατικό δημοσιονομικό πρόγραμμα που είχε ως στόχο την βελτίωση της κατάστασης του φτωχότερου τμήματος του πληθυσμού της χώρας. Από τότε που ο Καρέας ανέλαβε την εξουσία, οι κρατικές δαπάνες τριπλασιάσθηκαν και σήμερα η χώρα αντιμετωπίζει ένα δημοσιονικό έλλειμμα 4.5 δισ. δολαρίων και εθνικό χρέος που ανέρχεται σε αρκετά δισεκατομμύρια. Αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η ελλειψη δημοσιονομικης ρευστότητας. Το κράτος χρειάζεται χρήμα αλλά δεν μπορεί να τυπώσει χρήμα. Δεν έχει κανέναν έλεγχο στην κυκλοφορία του χρήματος. Σύμφωνα με υπολογοσιμούς του υπουργείου οικονομικών η χώρα χρειάζεται να δανεισθεί 35 εκατομμύρια δισ. μέχρι το 2017.

Πριν από μερικούς μήνες, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι προτίθεται να δημιουργήσει ένα ηλεκτρονικό νομισματικό σύστημα το οποίο θα εξαλείψει σταδιακά τη χρήση του χάρτινου δολαρίου. Κάθε πολίτης θα έχει πρόσβαση μέσω του κινητού του σε έναν λογαριασμό -το «ηλεκτρονικό πορτοφόλι»- και θα μπορεί να κάνει ηλεκτρονικές πληρωμές. Σε αντίθεση με το Bitcoin, η προσφορά χρήματος εδώ είναι σγκεντρωμένη στα χέρια της (κρατικής) Κεντρικής Τράπεζας. Σύμφωνα με τις δηλώσεις της κυβέρνησης, τα ηλεκτρονικό χρήματα που θα εκδίδονται θα βασίζονται σε «ρευστοποιήσιμα στοιχεία ενεργητικού» και κάθε πολίτης που θα θέλει να αλλάξει τα ηλεκτρονικά του δολάρια σε χάρτινα θα μπορεί να το κάνει ένα-προς- ένα. Όμως η πρόταση που υπέβαλε ο επιχειρηματικός κόσμος της χώρας, σύμφωνα με την οποία κάθε εκδιδόμενο ηλεκτρονικό δολάριο θα πρέπει να έχει "back up" ένα χάρτινο, δεν έγινε αποδεκτή. Σε αυτή τη φάση οι πολίτες έχουν το δικαίωμα επιλογής αν θα δεχτούν να πληρωθούν σε χάρτινα ή ηλεκτρονικά δολάρια, όμως όλοι οι πολίτες είναι υποχρεωμένοι να δώσουν το ξένο συνάλλαγμα που έχουν στους ηλεκτρονικούς τους λογαριασμούς.

Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η εισαγωγή του ψηφιακού νομίσματος έχει σκοπό να διεκολύνει τη συμμετοχή στο χρηματοοικονομικό σύστημα των φτωχών πολιτών που σήμερα βρίσκονται εκτός. Υπολογίζεται ότι σήμερα 2.5 εκατομμύρια, δηλ. το 40% του πληθυσμού της χώρας, δεν έχει τραπεζικό λογαριασμό ούτε συναλλαγές με το τραπεζικό σύστημα της χώρας. Το ηλεκτρονικό σύστημα φιλοδοξεί να εντάξει όλους τους κατοίκους της χώρας, αυξάνοντας παράλληλα και τα αποθέματα σε δολάρια του κράτους.

Όμως, από την άλλη πλευρά, οι επικριτές του νέου συστήματος φοβούνται ότι το ηλεκτρονικό νόμισμα ουσιαστικά στοχεύει στη σταδιακή αντικατάσταση του δολαρίου και στο να διευκολύνει την κυβέρνηση να χρηματοδοτεί τα ελλείμματά της, με αποτέλεσμα την επιστροφή στους υπερπληθωρισμούς του παρελθόντος.

Από τη στιγμή που αρχίσουν να κυκλοφορούν δισεκατομμύρια νέα ηλεκτρονικά δολάρια, το κράτος μπορεί να αρχίσει να το χρησιμοποιεί για να κάνει πληρωμές και να αλλάξει τη συναλλαγματική του ισοτιμία έναντι του δολαρίου.

Όμως -και ανεξάρτητα από το τι μέλλει γενέσθαι στο Εκουαντόρ- είναι γεγονός ότι η εισαγωγή ενός ανάλογου ηλεκτρονικού συστήματος στην Ελλάδα θα δώσει την δυνατότητα σε μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ να ικανοποιήσει τις υποσχέσεις της (αύξηση συντάξεων, δημόσιες επενδύσεις κ.λπ.), χωρίς κατ' ανάγκη να εγκαταλείψει το ευρώ. Το χάρτινο ευρώ θα συνυπάρχει με το ηλεκτρονικό, όπως το ηλεκτρονικό δολάριο θα συνυπάρχει με το χάρτινο στο Εκουαντόρ. Αν λοιπόν ο κ. Τσίπρας έχει στο μυαλό του το σύστημα του Εκουαντόρ, τότε πράγματι δεν ψεύδεται όταν υποστηρίζει ότι θα μπορέσει να ακολουθήσει επεκτατική δημοσιονομική πολιτική και ταυτόχρονα να διατηρήσει τη χώρα στην ευρωζώνη. Φυσικά η υιοθέτηση αυτής της λύσης θα  έχει και αυτή σοβαρές συνέπειες και παρενέργειες. 

Φυσικά, η υιοθέτηση αυτής της λύσης θα έχει και αυτή σοβαρές συνέπειες και παρενέργειες.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News