Τη Δευτέρα εκπνέει η δεκαήμερη προσθεσμία που είχε δώσει ο Γερούν Ντάισελμπλουμ στην Αθήνα για να υποβάλει αίτηση παράτασης του ισχύοντος προγράμματος. Το πιθανότερο είναι ότι η Αθήνα δεν θα κάνει κάτι τέτοιο, παρά το γεγονός ότι η πλειονότητα των οικονομικών υπουργών την έχει υποστηρίξει πριν και μετά τις εκλογές. Το χρονοδιάγραμμα Ντάισελμπλουμ έχει σχέση με το γεγονός ότι μια σειρά από κοινοβούλια πρέπει να κυρώσουν την παράταση και αυτή η εβδομάδα είναι η τελευταία.

Θεωρητικά, η Αθήνα και οι Βρυξέλλες θα μπορούσαν να αφήσουν το πρόγραμμα να τελειώσει και να συμφωνήσουν σε ένα καινούργιο. Το Βερολίνο το έχει αφήσει αυτό ανοιχτό. Αλλά και αυτή η συμφωνία -μία νέα συμφωνία- δεν είναι ιδιαίτερα εύκολη, όπως δείχνουν οι τεχνικές διαπραγματεύσεις. H νέα κυβέρνηση της Αθήνας κινείται εκτός πλαισίου των μέχρι τώρα σχέσεων της χώρας με τους θεσμικούς εταίρους μας.

Τι σημαίνει αυτό; Θα θυμάσθε ασφαλώς το περίφημο μέιλ Χαρδούβελη στις 29 Νοεμβρίου του 2014. Παρά τη δαιμονοποίηση του κειμένου από ανθρώπους που μάλλον δεν το είχαν διαβάσει, ενσωματώνει τη σχέση της χώρας μας με τους δανειστές της και αποτυπώνει μια αρκετά σκληρή διαπραγμάτευση. «Αυτό είναι το απόλυτο μάξιμουμ που είμαστε σε θέση να προσφέρουμε σε μία γνήσια απόπειρα να προχωρήσουμε γρήγορα μπροστά και να κλείσουμε την ανασκόπηση με έναν αξιόπιστο τρόπο», γράφει στο τέλος ο πρώην υπουργός Οικονομικών. Πηγές από τις Βρυξέλλες λένε ότι η εξέταση κωδικό προς κωδικό των σημείων που είχαν καταλήξει οι δύο πλευρές και οι προτάσεις της νέας ελληνικής κυβέρνησης δίνουν μικρά περιθώρια αισιοδοξίας. Και να γιατί:

– Τα νέα δημοσιονομικά μέτρα, υψηλότεροι συντελεστές ΦΠΑ, οικονομίες στα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας και τα διοικητικά μέτρα για την βελτίωση της συλλογής φόρων θα απέφεραν (επί κυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ) 1 δισ. επιπλέον, καθώς οι δύο πλευρές είχαν εντοπίσει ένα δημοσιονομικό κενό 2,6 δισ. με την ελληνική πλευρά να επιμένει ότι έχει βρεί το 43%. Συνεπώς, πριν απο τις εκλογές, κατά του υπολογισμούς της κυβέρνησης έλειπε 1,5 δισ. Μέσα στις προτάσεις της σημερινής κυβέρνησης είναι και η κατάργηση, σύμφωνα με το ΒΗΜΑ, της έκπτωσης 30% στον ΦΠΑ των νησιών. Πηγές κοντά στις συζητήσεις δεν το επιβεβαίωναν το Σαββατοκύριακο, αν όμως γίνει, οι εκπτώσεις του ΦΠΑ είναι «μεταβατικό καθεστώς στην ΕΕ» και εδώ έγιναν μόνιμο.

– Η προηγούμενη κυβέρνηση έχει δεχθεί να συζητήσει τη συνέχιση της επιβολής του φόρου πολυτελείας, την αναβολή της έκπτωσης στον φόρο αλληλεγγύης και την αύξηση των φόρων στο αλκοόλ και τον καπνό. Η σημερινή δεν έχει πάρει θέση ακόμα, αν και στις Βρυξέλλες φάνηκε να συμφωνεί με αυτές τις γραμμές του μέιλ Χαρδούβελη.

– Η ελληνική πλευρά βάζει τις κόκκινες γραμμές της στα δημοσιονομικά (εννοεί το πλεόνασμα), τα εργασιακά και τις ιδιωτικοποιήσεις. Διαλέγει αυτούς τους τομείς διότι της δίνουν ευελιξία να αφήσει ευχαριστημένους και τους «μέσα» και τους «έξω». Να ακυρώσει δηλαδή 1-2 ιδιωτικοποιήσεις που δεν εχουν υπογραφεί και να δεχθεί όλες τις υπόλοιπες. Όμως και από αυτή την προσέγγιση θα προστεθούν μερικά δισεκατομμύρια που θα αθροιστούν στο δημοσιονομικό κενό του 1,5 δισ., το οποίο με την υστέρηση των εσόδων του τελευταίου διμήνου έχει περάσει τα 4 δισ. επειδή εν τω μεταξύ δεν υλοποιήθηκαν και τα μέτρα που υιοθετούσε η ελληνική κυβέρνηση στο μέιλ Χαρδούβελη.

– Εδώ, θα πρέπει να προστεθεί το κενό απο την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ και τα φορολογικά πειράματα της νέας κυβέρνησης, καθώς και το κόστος όσων μέτρων από το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης εφαρμοσθούν. Αν λογαριάζω σωστά, η διαφορά του πρωτογενούς πλεονάσματος ανάμεσα σε εκείνο που διεκδικεί η Αθήνα και εκείνο που προβλέπει το παλιό μνημόνιο έχει ήδη υπερκαλυφθεί από την καθυστέρηση, άρα η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει κανένα περιθώριο, ακόμα και με τη μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος, να κάνει αλλαγές ή τουλάχιστον εκείνες που λέει ότι θέλει να κάνει.

– Το έγγραφο Χαρδούβελη αποτυπώνει -για να γίνουν όλα αυτά και να μην προστεθεί δημοσιονομικό κενό- ένα πάγωμα των συντάξεων τα έτη 2015, 2016 και 2017, με συνολικές οικονομίες 200 εκατομμυρίων ευρώ την επόμενη τριετία. Μόνο από την περικοπή οικογενειακών επιδομάτων και επιδομάτων τέκνων σε συνεταξιούχους που δεν τα δικαιούνται, υπολογίζονται οικονομίες 23-37 εκ. ευρώ τον χρόνο (5-8%). Επίσης, το άρθρο 13 του νόμου 3863/2010 δίνει τη δυνατότητα να περικόπτονται συντάξεις που λαμβάνουν από συγγενείς τρία χρόνια μετά τον θανατο του δικαιούχου. Το άρθρο δεν εφαρμόζεται, αλλά μπορεί να φέρει οικονομίες 82 έως 123 εκ. ευρώ. Σε αυτά τα ζητήματα η τωρινή κυβέρνηση επιφυλάσσεται να τοποθετηθεί, ενώ θέση της είναι ότι «όποιος έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα στις 31/12/2014, θα πάρει σύνταξη». Με απλά λόγια, συντάξεις στα 50 για τις μητέρες με ανήλικο παιδί και στα 57 και 58 για τους άλλους. Επίσης, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ στις εξαγγελίες της, που δεν θα υλοποιηθούν αμέσως, έχει υποσχεθεί μείωση των ορίων ηλικίας για την κατοχύρωση του γενικού συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Ταυτόχρονα, ο κ. Στρατούλης υπόσχεται ότι θα επιδοτεί ελλειμματικά ταμεία για να δίνουν εφάπαξ και θα αποσυνδέσει τις δαπάνες για το ασφαλιστικό από τον «κάβο» 16% του ΑΕΠ.

Δεν γνωρίζω αν όλα αυτά μπορούν να οδηγήσουν σε συμφωνία. Οι συνομιλητές μας δεν το πιστεύουν. Και στο τέλος της διαδικασίας θα πρέπει να τους έχουμε πείσει. Όλους.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News