Το πέρασμα από το «Η Αμερική Πρώτη» του Ντόναλντ Τραμπ στο «Η Αμερική Ηγέτης» του Τζο Μπάιντεν δεν θα μπορούσε να είναι περισσότερο ξεκάθαρο και εντυπωσιακό. Στις πρώτες εκατό ημέρες της προεδρίας του, ο «κοιμισμένος Τζο» όπως τον αποκαλούσε ο προκάτοχός του στην προεκλογική εκστρατεία, απέδειξε με τον πλέον δραστικό τρόπο τις διαθέσεις του – εγκρίνοντας δαπάνες τρισεκατομμυρίων για την κοινωνία, για τις υποδομές, για την εκπαίδευση, για την εργασία, αυξάνοντας τη φορολογία σε πλουσίους και εταιρείες, αναθερμαίνοντας τις σχέσεις των ΗΠΑ με τους συμμάχους της, αναλαμβάνοντας ηγετικό ρόλο για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, αποσύροντας τα αμερικανικά στρατεύματα από το Αφγανιστάν.
Επιστέγασμα του μεταρρυθμιστικού οίστρου αποτέλεσε, φυσικά, η πρότασή του για άρση της πατέντας των εμβολίων κατά του κορονοïού, έπειτα από την οποία έμεινε ο όλος ο κόσμος άναυδος.
Ακόμα και οι αντίπαλοί αναγκάστηκαν σχεδόν να συναινέσουν. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν, μέσω τηλεοπτικής του παρέμβασης, παρότι δεν αναφέρθηκε προσωπικά στον Τζο Μπάιντεν, σημείωσε πως πρόκειται για μία ιδέα που η Ρωσία δεν μπορεί να μην υποστηρίξει. Υπέρ τάχθηκε και η Κίνα ενώ και η Ευρώπη εμφανίζεται πρόθυμη (παρά το «nein» της Μέρκελ) να εξετάσει την προτροπή του αμερικανού προέδρου.
«Επειδή όποιος αντιταχθεί στην πρόταση Μπάιντεν, ο οποίος ανταποκρίθηκε έτσι στη δραματική έκκληση της Ινδίας, κινδυνεύει να κατηγορηθεί για εγωισμό ενώ υπάρχει και ο κίνδυνος της αντιδημοτικότητας στη διεθνή σκηνή», αναφέρει σε άρθρο του ο Πάολο Γκαριμπέρτι της La Repubblica.
Σίγουρα, οι διαπραγματεύσεις στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου θα είναι δύσκολες και μακρόσυρτες ενώ ένας από τους κορυφαίους συμβούλους του αμερικανού προέδρου στον πόλεμο κατά της πανδημίας, ο δρ. Αντονι Φάουτσι, προειδοποίησε πως στην περίπτωση που ξεσπάσει μία νομική διαμάχη, η πρόταση Μπάιντεν ενδέχεται να ζημιώσει παρά να ωφελήσει την ανθρωπότητα και ειδικά τους πιο αδύναμους και φτωχούς της Γης. «Το να πηγαινοερχόμαστε, να σπαταλάμε χρόνο και δικηγόρους σε μια νομική αντιπαράθεση για την άρση της πατέντας, δεν είναι αυτός ο στόχος. Ανθρωποι πεθαίνουν ανά την υφήλιο και πρέπει να τους παράσχουμε εμβόλια με τον ταχύτερο και πιο αποτελεσματικό τρόπο», επισήμανε ο αμερικανός κορυφαίος επιστήμονας.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έκανε λόγο για μια «ιστορική στιγμή» αλλά οι κορυφαίοι εκπρόσωποι των φαρμακοβιομηχανιών, μετά την πτώση της αξίας των μετοχών τους στα χρηματιστήρια που προκάλεσε η πρόταση Μπάιντεν, προετοιμάζουν την αντεπίθεσή τους.
Ο αμερικανός πρόεδρος «διέκοψε την παροχή οξυγόνου στον κλάδο της βιοτεχνολογίας, ο οποίος κινδυνεύει να πεθάνει», ανέφερε χαρακτηριστικά κάποιος. Ηδη οι λομπίστες των Big Pharma στις ΗΠΑ σκέφτονται να μετατρέψουν σε σύνθημά τους την άποψη πως ο Λευκός Οίκος θέλει «να μεταφέρει θέσεις εργασίας από τη Μασαχουσέτη στην Κίνα».
Ανεξάρτητα, ωστόσο, από το ποια θα είναι, τελικά, η κατάληξη, δεν υπάρχει αμφιβολία πως με την πρότασή του ο γηραιός και ριζοσπάστης αμερικανός ηγέτης «ήρθε σε ρήξη με δεκαετίες ορθοδοξίας στην Αμερική», όσον αφορά τις πατέντες των φαρμάκων και τα κέρδη των Big Pharma, «και προκάλεσε μία ρωγμή στον τοίχο», όπως έγραψαν οι Financial Times.
O Γκαριμπέρτι επισημαίνει ορθώς πως η πολιτική σημασία της πρότασης Μπάιντεν είναι πολύ μεγαλύτερη από τον πρακτικό της αντίκτυπο, τουλάχιστον όσον αφορά το άμεσο και το απώτερο μέλλον. Και συνάδει απόλυτα με όλες τις υπόλοιπες κινήσεις στη διεθνή σκηνή «ενός προέδρου ο οποίος, παρά την ηλικία του ή ενδεχομένως εξαιτίας της ηλικίας που τον ωθεί να μην χάσει ούτε μία μέρα της θητείας, εξέπληξε την Αμερική και τον κόσμο».
Από τον Πούτιν (τον οποίο ο Μπάιντεν δεν δίστασε να αποκαλέσει «φονιά») έως τον Σι Τζινπίνγκ και τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, οι ηγέτες όλου του κόσμου έχουν εκπλαγεί, άλλοι θετικά άλλοι αρνητικά, από την αποφασιστικότητα και την τόλμη του αμερικανού προέδρου.
Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός πως ο Μπάιντεν και οι βετεράνοι της διεθνούς πολιτικής σύμβουλοί του είναι εξπέρ στη «μέθοδο του καρότου και του ραβδιού» – γράφει ο Γκαριμπέρτι – γνωρίζουν, δηλαδή, πώς να χρησιμοποιούν εναλλάξ την πολιτική της ανάσχεσης (containment) και την πολιτική της δέσμευσης (engagement). «Σε επίπεδο δηλώσεων δεν χαρίζονται, στην πράξη είτε ανανεώνουν συμφωνίες (με τους Ρώσους για τα στρατηγικά όπλα) είτε προτείνουν συναντήσεις», εξηγεί ο ιταλός δημοσιογράφος.
Σε αντίθεση με τον προκάτοχό του ο οποίος αναστάτωνε τους Αμερικανούς και όλον τον κόσμο με τα ανεκδιήγητα τιτιβίσματά του και τις εξωφρενικές δηλώσεις του επί παντός επιστητού, ο Τζο Μπάιντεν και η κυβέρνησή του επικοινωνούν τα όποια μηνύματά τους και τις προθέσεις τους και τις αποφάσεις τους με τον πλέον φειδωλό και παραδοσιακό τρόπο, σε τέτοιο βαθμό που ένας σχολιαστής έφτασε στο σημείο να δηλώσει πως οι ενημερώσεις Τύπου στον Λευκό Οίκο είναι πλέον ανιαρές.
Ωστόσο, στην πραγματικότητα, οι πρώτες εκατό ημέρες του Τζο Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο ήταν γεμάτες με τόσες πολλές εκπλήξεις που πλέον θεωρείται βέβαιο πως ο γηραιός πολιτικός θα μείνει στην ιστορία ως ένας εκ των πιο ξεχωριστών προέδρων στη σύγχρονη αμερικανική ιστορία.
Κάποιοι τον συγκρίνουν με τον Φραγκλίνο Ρούσβελτ του 1933, ο οποίος με το περίφημο «New Deal» του σήκωσε στα πόδια της την Αμερική μετά την Μεγάλη Υφεση. Κάποιοι άλλοι επικαλούνται την «Great Society» του Λίντον Τζόνσον, ενός άλλου προέδρου ο οποίος γνώριζε πολύ καλά (χάρη στην τεράστια εμπειρία που είχε αποκτήσει ως γερουσιαστής) πώς να ελίσσεται στο Κογκρέσο.
Αλλά ο Γκαριμπέρτι συμφωνεί με τον Εντουαρντ Λους των Finacial Times, έναν από τους πιο οξυδερκείς αναλυτές της αμερικανικής πολιτικής, ο οποίος παρομοιάζει τον 46o πρόεδρο των ΗΠΑ με τον Ντουάιτ Αϊζενχάουερ, «τον πρόεδρο ο οποίος το 1957 δέχτηκε την πρόκληση της ΕΣΣΔ του Χρουστσόφ και του δορυφόρου Sputnik και ανέκτησε την πρωτοκαθεδρία της Αμερικής στην έρευνα και την τεχνολογία. Και η Ρωσία του Πούτιν προκάλεσε τις ΗΠΑ με ένα εμβόλιο που ονομάστηκε, όχι τυχαία, Sputnik. Ο Μπάιντεν αποδέχτηκε την πρόκληση και τώρα ο Πούτιν είναι αναγκασμένος να τον ακολουθήσει», καταλήγει ο ιταλός αρθρογράφος.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News