Ζητήματα νομιμότητας στη διαδικασία που ακολουθήθηκε με τους προστατευόμενους μάρτυρες της δικογραφίας Novartis –ζητήματα που κατά πολλούς πλέον μπορεί να κηρύξουν άκυρες τις καταθέσεις τους– επιβεβαίωσε εμμέσως πλην σαφώς ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Δημήτριος Παπαγεωργίου, o οποίος ανέφερε την Τρίτη ότι δεν υπέγραψε πράξη παροχής προστασίας των τριών μαρτύρων για την υπόθεση, υποστηρίζοντας βέβαια ότι κάτι τέτοιο δεν απαιτείται από τον νόμο.

Είναι όντως έτσι; Δεν απαιτείται από τον νόμο; Στις 9 Φεβρουαρίου ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης Χαράλαμπος Αθανασίου είχε εξηγήσει ότι στην προσθήκη που έκανε ο ο ίδιος το 2014 –όταν ήταν υπουργός– στον νόμο Βενιζέλου του 2001, προκειμένου να μπορέσει κάποιος να μπει σε καθεστώς προστατευόμενου μάρτυρα δεν αρκεί μόνο η πρόταση του εισαγγελέα Πρωτοδικών Διαφθοράς, εν προκειμένω της Ελένης Τουλουπάκη, αλλά χρειάζεται η έγγραφη άδεια του αντιεισαγγελέα Διαφθοράς του Αρείου Πάγου.

«Το λέω κατηγορηματικά: Δεν υπάρχει έγκριση του αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Και αυτό σημαίνει ότι είναι άκυρες», είχε πει εκείνη την Παρασκευή σε τηλεοπτική παρουσία του στον ΣΚΑΪ ο κ. Αθανασίου αναφερόμενος στις επίμαχες καταθέσεις των τριών μαρτύρων, για να ακολουθήσει και ο Βαγγέλης Βενιζέλος ο οποίος την ίδια ημέρα είχε ζητήσει από τον Πρόεδρο της Βουλής Νίκο Βούτση να προσκομίσει την έγγραφη άδεια του αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου που έλειπε από τη δικογραφία. Αν απουσιάζει η εγκριτική πράξη του αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου από τη δικογραφία «εγείρονται σοβαρά ζητήματα νομιμότητας», είχε προειδοποιήσει τότε ο κ. Βενιζέλος.

Οι ημερομηνίες έχουν σημασία. Η δικογραφία της Νοvartis εστάλη στη Βουλή στις 5 Φεβρουαρίου. Αυτό σημαίνει ότι τότε δεν υπήρχε έγγραφη άδεια του κ. Παπαγεωργίου για να ενταχθούν οι τρεις σε καθεστώς προστατευόμενου μάρτυρα, όπως λένε ότι απαιτείται τόσο ο κ. Αθανασίου όσο ο κ. Βενιζέλος, διατελέσαντες και οι δύο υπουργοί Δικαιοσύνης. Ο κ. Αθανασίου είχε τονίσει ότι έγκριση του αντιεισαγγελέα που εποπτεύει το έργο των εισαγγελέων Διαφθοράς δεν μπορεί να γίνει εκ των υστέρων.

Ο αντιεισαγγελέας του Αρείου Πάγου στην ανακοίνωσή του παραδέχεται πως δεν υπέγραψε πράξη παροχής προστασίας των τριών μαρτύρων για την υπόθεση Novartis με την αιτιολογία ότι «δεν υποβλήθηκαν σε μας προς έγκριση διότι δεν απαιτείται τέτοια έγκριση κατά τις προαναφερθείσες διατάξεις του νόμου». Κάτι που αμφισβητείται.

Η ανακοίνωση του Δημήτριου Παπαγεωργίου

Ο κ. Παπαγεωργίου, ωστόσο, στη συνέχεια της ανακοίνωσής του αναφέρει ότι στις 9 Φεβρουαρίου «εγκρίναμε άλλη Πράξη της Εισαγγελέως Εγκλημάτων Διαφθοράς Αθηνών (υπ ́ αριθμ. 3/2018), εκδοθείσα σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 45Β § 1 ΚΠΔ (που προστέθηκε με το Ν. 4254/2014), με την οποία τα εν λόγω πρόσωπα χαρακτηρίσθηκαν ως “μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος”».

Σε κάθε περίπτωση, είτε (δεν) υπήρξε αίτημα για προστατευόμενους μάρτυρες, είτε υπήρξε αίτημα για χαρακτηρισμό των μαρτύρων «δημοσίου συμφέροντος», αυτό έγινε κατόπιν… εορτής, τέσσερις ολόκληρες ημέρες αφότου η δικογραφία διαβιβάστηκε στη Βουλή και ενώ όλο αυτό το διάστημα οι εμπλεκόμενοι ζητούσαν τη δημοσιοποίηση των ονομάτων τριών μαρτύρων.

Σε μια πρώτη αντίδραση από την Πειραιώς, η εκπρόσωπος Τύπου της Νέας Δημοκρατίας Μαρία Σπυράκη έκανε για πράξη «προδήλως άκυρη» του αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου.

.@MariaSpyraki: Οι περίφημοι προστατευόμενοι μάρτυρες κατέθεσαν ανώνυμα χωρίς να βρίσκονται σε καθεστώς προστασίας. Ο Αντιεισαγγελέας του Αρείου Πάγου ενέκρινε καθεστώς προστασίας μαρτύρων ενώ η δικογραφία είχε ήδη διαβιβαστεί στη Βουλή. Η πράξη του αυτή είναι προδήλως άκυρη. pic.twitter.com/kDC1pMz909

— ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ (@neademokratia) February 20, 2018

Βενιζέλος: «Η προδικασία πάσχει από απόλυτη ακυρότητα»

Με αφορμή την ανακοίνωση του κ. Παπαγεωργίου, ο Βαγγέλης Βενιζέλος, ένα από τα εμπλεκόμενα πρόσωπα στη δικογραφία, παρατήρησε ότι καθίσταται πλέον επισήμως σαφές ότι οι τρεις ανώνυμοι μάρτυρες εξετάστηκαν χωρίς να έχουν προηγουμένως χαρακτηρισθεί ως μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος.

«Εξετάσθηκαν με βάση τη διάταξη της παραγράφου 7 του άρθρου 9 ν.2928/2001 που επιτρέπει να δοθεί το καθεστώς ανωνυμίας σε ‘οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο συμβάλλει ουσιωδώς’ στην αποκάλυψη ορισμένων αξιόποινων πράξεων. Κατά την ορθή συστηματική ερμηνεία των παραγράφων 7 και 2 του άρθρου 9 του ν. 2928/2001 και στις περιπτώσεις αυτές, όταν η πρωτοβουλία ανήκει στον Εισαγγελέα Διαφθοράς, απαιτείται δική του διάταξη και έγκριση του αρμόδιου αντεισαγγελέα του ΑΠ και δεν αρκεί διάταξη του Εισαγγελέα Πρωτοδικών, όπως έγινε με τους τρεις. Άρα η προδικασία πάσχει από απόλυτη ακυρότητα και κακώς οι μάρτυρες κατέθεσαν ανώνυμα».

Σύμφωνα όμως με τον κ. Βενιζέλο, τα πράγματα έγιναν  ακόμη χειρότερα, καθώς όπως πλέον προκύπτει, «μετά τη διαβίβαση της δικογραφίας στη Βουλή, η Εισαγγελέας Διαφθοράς, βλέποντας την ακυρότητα, χαρακτήρισε με διάταξή της, εκ των υστέρων, τους τρεις ανώνυμους μάρτυρες ως μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος κατά το άρθρο 45Β του ΚΠΔ και η διάταξή της αυτή εγκρίθηκε από τον Αντεισαγγελέα του ΑΠ στις 9.2.2018.

Συμπτωματικώς στις 9.2.2018 με επιστολή μου προς τον Πρόεδρο της Βουλής ζήτησα να διαβιβασθεί στη Βουλή η μη περιλαμβανομένη στη δικογραφία πράξη χαρακτηρισμού των μαρτύρων ως δημοσίου συμφέροντος»!

Δυστυχώς, συνεχίζει ο κ. Βενιζέλος, προκύπτουν έτσι δυο άλλα, ακόμη πιο μεγάλα, θέματα:

«Πρώτον, μετά τη διαβίβαση της δικογραφίας στη Βουλή, αρμόδιος εισαγγελέας είναι η ίδια η Βουλή είτε ως Ολομέλεια είτε ως κοινοβουλευτική επιτροπή προκαταρκτικής εξέτασης. Δεν έχει πλέον δικαιοδοσία ούτε ο Εισαγγελέας Διαφθοράς ούτε ο Αντεισαγγελέας του ΑΠ για τους μάρτυρες που έχουν καταθέσει σε δικογραφία της ποινικής δικαιοδοσίας της Βουλής. Ούτε φυσικά οι μεταγενέστερες αυτές διατάξεις μπορούν να διαβιβαστούν στη Βουλή, ούτε τη δεσμεύουν. Είναι άλλωστε παράνομες.

Δεύτερον, οι μεταγενέστερες αυτές διατάξεις με επίκληση του άρθρου 45 Β του ΚΠΔ εκδόθηκαν με τόσο ακραίο δικονομικά τρόπο προφανώς για να μπορεί να εφαρμοστεί η παράγραφος 3 του άρθρου 45Β και να παραγγελθεί η οριστική αποχή από την ποινική δίωξη των ανώνυμων μαρτύρων μετά την ομοβροντία μηνύσεων για ψευδορκία και συκοφαντική δυσφήμηση. Εφόσον όμως οι μηνύσεις γίνονται από πρόσωπα που υπάγονται στην ποινική δικαιοδοσία της Βουλής και οι πράξεις εκ των υστέρων χαρακτηρισμού των μαρτύρων ως δημοσίου συμφέροντος εκδόθηκαν μετά τη διαβίβαση της δικογραφίας στη Βουλή, αποχή από την ποινική δίωξη δεν μπορεί να διαταχθεί».

Ο πρώην υπουργός κλείνει την τοποθέτησή του με την ελπίδα ότι « ο κ. Αντεισαγγελέας του ΑΠ θα εγγυηθεί το σεβασμό βασικών εγγυήσεων του Συντάγματος και της ΕΣΔΑ και δεν θα επιτρέψει την κατάλυση του δικαιώματος δικαστικής προστασίας για δυο πρώην πρωθυπουργούς, ένα πρώην αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, τον Διοικητή της ΤτΕ, τον Έλληνα Επίτροπο στην ΕΕ, τον αντιπρόεδρο της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο του δεύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης και τρεις πρώην υπουργούς».

Γιατί όπως υπογραμμίζει, η Ελλάδα βρίσκεται πλέον ένα βήμα πριν εξομοιωθεί με την Πολωνία και την Ουγγαρία στην εκθεμελίωση του κράτους δικαίου και της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News