Να το ξεκαθαρίσουμε από την αρχή: Το ασπρόμαυρο είναι ίσως πιο πολιτικό από το χρώμα. Το φαντεζί. Εκείνο που αποζητά έντονα κι απεγνωσμένα την προσοχή μας. Κάτι ήξερε ο Πάμπλο Πικάσο που δεν έβαλε χρώμα στο πιο πολιτικό έργο του: την Γουέρνικα. Μια στεγνή, αφαιρετική πληροφορία σε άσπρο μαύρο είναι πιο δυνατή και πιο πολιτική. Σχεδόν πολιτική… γροθιά.

Τώρα αν σας πω ότι αυτό δεν το πίστευε μόνον ο Πικάσο, αλλά και τριάντα καλλιτέχνες που ποντάρουν στο άσπρο μαύρο και ο επιμελητής τους, καλλιτέχνης και εικαστικός παιδαγωγός κι εκείνος, Διονύσης Χριστοφιλογιάννης, δεν θα έχετε λόγο να μην με πιστέψετε. Και για του λόγου το αληθές, σας παραπέμπω στην μεγάλη έκθεσή τους, από την Παρασκευή 28 Ιουνίου σε έναν χώρο δημιουργίας: το Space52, στο Γκάζι. Το εργαστήρι του Διονύση Χριστοφιλογιάννη και άλλοτε γκαλερί δύο Γερμανών καλλιτεχνών, που θα γίνει μέχρι 13 Ιουλίου στέκι της ασπρόμαυρης (και πολιτικής, όπως είπαμε) σύγχρονης ελληνικής τέχνης.

Πάμε, λοιπόν, στο άσπρο μαύρο, που σημαίνει πάμε πίσω στην ουσία. Στη βάση, όπως μου θυμίζει ο καλλιτέχνης επιμελητής. «Αν πάμε πίσω στην ουσία, στην πρωτόλεια φάση της Τέχνης, όπως τα σχέδια των σπηλαίων», μου λέει με φόντο ένα πολιτικό έργο του (παλίμψηστο του αιώνιου κάλλους της Ακρόπολης με τα ερείπια της Συρίας), «θα δούμε ότι όλα ξεκινούν από την μονοχρωμική ματιέρα του καλλιτέχνη. Από την πρώτη γραμμή. Από την πρώτη, απλή, ασπρόμαυρη κοντυλιά του. Μολυβιά του. Αυτή η πρώτη γραμμή καθορίζει κιόλας αν είσαι καλλιτέχνης ή όχι».

Σε αυτήν θέλησε να γυρίσει, καλώντας 30 καλλιτέχνες, που ζουν το… ασπρόμαυρο της Ελλάδας, να συνεισφέρουν με έργα τους στο πρωταρχικό άσπρο μαύρο της Τέχνης, στην έκθεση «Forthcoming 2». Με μια υπόσχεση για όσα έρχονται, που είναι μια υπόσχεση από το ουσιαστικό, πρώτο, παρελθόν. Και από την αρχή της Τέχνης. Έτσι, δύο καλλιτέχνες, ας πούμε, που συμμετείχαν στην Documenta, έδωσαν τις δικές τους εκδοχές σε αυτό το κάλεσμα: ο Αντρέας Κασάπης με ένα ζωγραφικό «…Αβαθές δωμάτιο». Ο Ηλίας Παπαηλιάκης με μια μονοκοντυλιά, ένα «Σχέδιο με μια γραμμή χωρίς διορθώσεις». Καταλήγοντας στην ουσία: «Αυτά είναι όσα χρειάζομαι για να ζωγραφίσω. Αυτά είναι η πιο λιτή και ουσιαστική έκφραση του εαυτού μου».

Μέσα από αυτή την ασπρόμαυρη συνύπαρξη, τα τριάντα έργα – και αυτό είναι ευχή τουλάχιστον του Διονύση Χριστοφιλογιάννη – φτάνουν να μοιάζουν σαν έργα ενός καλλιτέχνη. Και το ωραιότερο; Όλοι αυτοί, που χρησιμοποιούν πολλά και διαφορετικά μέσα έκφρασής τους, απαντούν σε ένα και μοναδικό ερώτημα: υπάρχει τελικά ακόμη και σήμερα αυτή η βάση, αυτή η αρχή, στις μέρες μας; Ή μήπως γίναμε πολύ φαντεζί;

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News