Το απόγευμα της Δευτέρας 7 Δεκεμβρίου, όπως κάθε χρόνο, ανήμερα της εορτής του Αγίου Αμβροσίου, πολιούχου του Μιλάνου, δόθηκε η εναρκτήρια παράσταση της νέας καλλιτεχνικής περιόδου στην περίφημη Σκάλα του Μιλάνου.

Επρόκειτο, όμως, για την πρώτη «prima», όπως την αποκαλούν οι Ιταλοί, που έλαβε χώρα χωρίς την παρουσία θεατών, χωρίς χειροκροτήματα και επευφημίες ή σφυρίγματα και προσβολές, με τους φανατικούς της όπερας αλλά και τα μέλη της μιλανέζικης ελίτ να απουσιάζουν και τον διάσημο ιταλό μαέστρο Ρικάρντο Σαγί να διευθύνει την ορχήστρα του, φορώντας μάσκα.

Εγινε, ωστόσο, η παράσταση και το αποτέλεσμα ήταν εξαιρετικό, παρότι τα θέατρα στην Ιταλία είναι κλειστά, παρότι οι Μιλανέζοι και όλοι οι Ιταλοί θρηνούν χιλιάδες θύματα, παρότι τον Οκτώβριο δεκάδες ερμηνευτές και μουσικοί της Σκάλας διαγνώστηκαν θετικοί στον κορονοϊό, αναγκάζοντας όλα τα μέλη της χορωδίας και της ορχήστρας να τεθούν σε καραντίνα.

Επρόκειτο επίσης για την πρώτη φορά που η νέα καλλιτεχνική σεζόν δεν εγκαινιάστηκε με μία όπερα αλλά με μία ευφάνταστη ακολουθία από διάσημες άριες και χορευτικά και απαγγελίες κειμένων, του Ινγκμαρ Μπέργκμαν, του Εουτζένιο Μοντάλε και του Τσέζαρε Παβέζε, μας πληροφορεί η La Repubblica.

Ο σκηνοθέτης της παράστασης Ντάβιντε Λίβερμορ και οι συνεργάτες του χρησιμοποίησαν τον τελευταίο στίχο της «Κόλασης» της «Θείας Κωμωδίας» του Δάντη – «A riveder le stelle», «Για να ξαναδούμε τ’ άστρα» – ως τίτλο της ιστορικής αυτής παράστασης την οποία παρακολούθησαν τελικά από τις τηλεοράσεις τους περισσότεροι από 2,5 εκατομμύρια Ιταλοί.

Στη σκηνή, πέρα από είκοσι τέσσερις εκ των κορυφαίων αοιδών στον κόσμο (συμπεριλαμβανομένου και του Πλάθιντο Ντομίνγκο, ο οποίος έδωσε το παρών στη όπερα του Μιλάνου για 51η χρονιά) ανέβηκαν κάποια στιγμή οι εργαζόμενοι της Σκάλας και, τηρώντας τις αποστάσεις ασφαλείας αλλά και φορώντας τις μάσκες τους, στάθηκαν προσοχή και τραγούδησαν τον εθνικό ύμνο της πατρίδας τους.

Επρόκειτο για μια απόπειρα αναγέννησης, όχι μόνον της Ιταλίας και των πολιτών της αλλά και των τεχνών, οι οποίες επλήγησαν εξίσου σφοδρά από τον κορονοïό και την πανδημία του. Οπως συνέβη και την 11η Μαΐου 1946, όταν ο περίφημος Αρτούρο Τοσκανίνι άνοιξε ξανά τη Σκάλα μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. «Η μουσική είναι μια γιορτή του λαού που ξεπερνάει τις δικτατορίες. Ο Τοσκανίνι διηύθυνε την ορχήστρα και για τους φασίστες οι οποίοι τον είχαν δείρει και εξορίσει», είπε ο Ντάβιντε Λίβερμορ στο κλείσιμο της σχεδόν τρίωρης παράστασης, θέλοντας να επισημάνει πως ο ρόλος του πολιτισμού είναι αναντικατάστατος.

Μιλώντας στην Repubblica εξήγησε ότι «το “A riveder le stelle” ήταν μια πράξη μαχητικότητας για να υπενθυμίσουμε πως αυτός, η Σκάλα, είναι ο χώρος όπου μάθαμε να είμαστε πολίτες. Από την τέχνη και από την ομορφιά πρέπει να ξαναρχίσουμε».

Ο ιταλός σκηνοθέτης σημείωσε επίσης πως ευελπιστεί σύντομα να μπορεί να κάνει τη δουλειά του όπως την έκανε έως και τον περασμένο Φεβρουάριο, πριν από την επέλαση του κορονοïού. «Εάν ακούμε κάτι μέσω streaming και κάτω από το σπίτι μας κάποιος παίζει κιθάρα, ακούμε εκείνον τελικά γιατί εκεί υπάρχει η ανθρωπιά», ανέφερε χαρακτηριστικά και αυτό σημαίνει πως η όπερα δεν είναι ολοκληρωμένη χωρίς θεατές.

«Ηταν ένα πολύ συγκινητικό θέαμα γιατί όλος ο κόσμος της όπερας θέλησε να βρεθεί μαζί μας, να μας στηρίξει», δήλωσε ικανοποιημένος από την πλευρά του και ο διευθυντής του Teatro alla Scala, ο γάλλος Ντομινίκ Μεγιέρ, σημειώνοντας, όμως, επίσης πως «η όπερα έχει ανάγκη το κοινό». Γιατί «η απόλυτη σιωπή που επικρατούσε μετά το τέλος κάθε ηχογράφησης μας τρόμαζε κάπως», εξήγησε ο διευθυντής ορχήστρας της Σκάλας Ρικάρντο Σαγί.

 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News