Aπό την ημέρα που η Καμπούλ έπεσε στα χέρια των Ταλιμπάν, το ερώτημα που πλανάται πάνω από την Ευρώπη είναι ένα: θα έχουμε επανάληψη της προσφυγικής/μεταναστευτικής κρίσης του 2015 που συντάραξε για χρόνια την Γηραιά Ηπειρο και «δηλητηρίασε» της πολιτική της ζωή (κυρίως τις χώρες υποδοχής στον ευρωπαϊκό Νότο);

Οι ευρωπαίοι ηγέτες, γράφουν σε ανάλυσή τους οι Financial Times,  ανησυχούν για το ενδεχόμενο ενός νέου κύματος αιτούντων ασύλου από το Αφγανιστάν, που σε πολιτικό επίπεδο θα έχει ως αποτέλεσμα την ενίσχυση των ακροδεξιών λαϊκιστών ενόψει των εκλογικών αναμετρήσεων σε Γερμανία και Γαλλία.

Ο φόβος αυτός έκανε πολιτικούς από τη Στοκχόλμη έως την Αθήνα να υπογραμμίσουν ότι «δεν πρόκειται να υπάρξει επανάληψη του 2015», σημειώνουν οι FT. Ενας εξ αυτών ήταν ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν που ετοιμάζεται να διεκδικήσει μία δεύτερη θητεία.

«Πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση, έτοιμοι να προστατέψουμε τους εαυτούς μας έναντι ενός πιθανού νέου μεταναστευτικού κύματος που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τους πιο ευάλωτους αφήνοντάς τους έρμαια κάθε είδους trafficking», είπε.

Η Γαλλία, πρόσθεσε, θα συνεχίσει να προστατεύει τους πιο ευάλωτους και να παίζει τον ρόλο της σε μια οργανωμένη και δίκαιη διεθνή προσπάθεια για το μοίρασμα του βάρους και μαζί με τη Γερμανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες θα αναλάβουν την πρωτοβουλία να οικοδομήσουν μια «ισχυρή, ενιαία και συντονισμένη απάντηση» με τη βοήθεια των χωρών διέλευσης.

«Πολλά μέλη της αφγανικής κοινωνίας των πολιτών, προασπιστές των δικαιωμάτων, καλλιτέχνες, δημοσιογράφοι βρίσκονται σήμερα υπό απειλή. Θα τους υποδεχθούμε, διότι είναι τιμή της Γαλλίας να βρίσκεται στο πλευρό εκείνων που πολεμούν για την ελευθερία», υπογράμμισε σε τηλεοπτικό του διάγγελμα ο γάλλος πρόεδρος.

Βάζουν όρια

Οι περισσότερες χώρες δέχονται να φιλοξενήσουν περιορισμένο αριθμό Αφγανών, ειδικά αυτούς που συνεργάστηκαν με τις στρατιωτικές δυνάμεις των εν λόγω κρατών στο Αφγανιστάν, στις πρεσβείες τους ή σε διεθνείς οργανισμούς αρωγής.

Την ίδια ώρα όμως, είναι απρόθυμες να εξετάσουν το ενδεχόμενο υποδοχής μεγαλύτερων αριθμών αιτούντων ασύλου – ειδικά η Γερμανία όπου η απόφαση της κυβέρνησης να επιτρέψει την είσοδο περισσότερων από ένα εκατομμύριο αιτούντων το 2013 συντάραξε εκ θεμελίων το πολιτικό σύστημα της χώρας.

Οι γερμανικοί φόβοι για μία ακόμη προσφυγική κρίση εντάθηκαν όταν ο υπουργός Εσωτερικών Χορστ Ζέεχοφερ είπε σε βουλευτές ότι η παλινόρθωση των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν μπορεί να σημάνει τη φυγή 300.000 έως και 5 εκατ. Αφγανών!

Παρά, ωστόσο, τις σκηνές αλλοφροσύνης στο αεροδρόμιο της Καμπούλ τις τελευταίες ημέρες με μάνες να πετούν τα παιδιά τους σε δυτικούς στρατιώτες για να γλιτώσουν τουλάχιστον αυτά από τους Ταλιμπάν, ειδικοί εκτιμούν ότι δεν μπορεί να γίνονται συγκρίσεις με το 2015.

«Πρόκειται απλά για μία ρητορική φόβου», λέει η εκπρόσωπος των «Πρασίνων» στη Γερμανία, Λουίζ Αμτσμπέργκ. «Το Αφγανιστάν είναι αποκλεισμένο, οι γειτονικές χώρες έχουν όλες ενισχύσει τα σύνορά τους και ο κόσμος δεν μπορεί να φύγει. Κάθε απόπειρα να παραλληλιστεί η κατάσταση με αυτό που είχε γίνει το 2015 είναι ένα απόλυτο λάθος», υποστηρίζει.

Η αλήθεια είναι ότι η κρίση του 2015 έφερε την ΕΕ στα πρόθυρα υπαρξιακής κρίσης, προκαλώντας μεγάλες ρήξεις μεταξύ χωρών-μελών όπως η Ουγγαρία -η οποία αρνήθηκε να δεχθεί πρόσφυγες και έχτισε φράχτες στα σύνορά της για να αποτρέψει την είσοδό τους στο έδαφός της- και άλλες, όπως η Γερμανία, που πίεσε για την αναλογική κατανομή προσφύγων και μεταναστών μεταξύ των κρατών-μελών.

Με την κρίση του 2015 η καγκελάριος Μέρκελ κατέληξε απομονωμένη στο εσωτερικό και το εξωτερικό, ενώ στον αντίποδα το αντιμεταναστευτικό κόμμα «Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD)» είδε την κοινοβουλευτική του δύναμη να αυξάνεται σημαντικά.

Φράχτης στην Πολωνία

Το ζήτημα της αντιμετώπισης – διαχείρισης του Πρσφυγικού/Μεταναστευτικού -με δεδομένη την έλλειψη προόδου όσον αφορά την μεταρρύθμιση του ευρωπαϊκού συστήματος μετανάστευσης και ασύλου- συνεχίζει να αποτελεί αγκάθι στα πλευρά της ΕΕ, όπως άλλωστε έδειξαν και τα πρόσφατα γεγονότα στην Πολωνία.

Την περασμένη εβδομάδα, ομάδα μεταναστών -ανάμεσά τους και Αφγανοί- έμειναν εγκλωβισμένοι σε παραμεθόριο περιοχή κοντά στο χωριό Ουσάρζ Γκρόσνι καθώς η Πολωνία αρνείτο να τους επιτρέψει την είσοδο και η Λευκορωσία αντίστοιχα να τους δεχθεί πίσω.

Η Βαρσοβία ανέπτυξε εκατοντάδες στρατιώτες στα σύνορα και σήκωσε φράχτη από συρματόπλεγμα ως πρώτο μέσο αποτροπής.

«Η Πολωνία αμύνθηκε έναντι του μεταναστευτικού κύματος το 2015 και θα το κάνει και πάλι σήμερα», διεμήνυσε ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Πιοτρ Γκλίνσκι.

Οι ευρωπαίοι ηγέτες βασίζονται στην ελπίδα ότι οι περισσότεροι Αφγανοί θα μείνουν τελικά στη χώρα τους, ενώ ακόμα και αυτοί που κατάφεραν να διαφύγουν θα παραμείνουν στην ευρύτερη περιοχή αντί να δοκιμάσουν την τύχη τους με ένα μακρύ ταξίδι προς την Ευρώπη.

Στο πλαίσιο αυτό η Ανγκελα Μέρκελ τόνισε ότι προτεραιότητα της ΕΕ θα πρέπει να είναι η παροχή όσο το δυνατόν μεγαλύτερης βοήθειας στις όμορες χώρες του Αφγανιστάν, πολλές από τις οποίες φιλοξενούν τεράστιους αριθμούς αφγανών προσφύγων: το Πακιστάν περί τα 1,4 εκατ. και το Ιράν 780.000, σύμφωνα με την Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.

Οπως υπογράμμισε η γερμανίδα καγκελάριος, οι δωρήτριες χώρες δεν πρέπει να επαναλάβουν το λάθος του 2015, όταν έκοψαν τις χρηματοδοτήσεις τους προς οργανώσεις ανθρωπιστικής βοήθειας, με αποτέλεσμα χιλιάδες απελπισμένοι σύροι πρόσφυγες, εγκλωβισμένοι σε προσφυγικά στρατόπεδα στην Ιορδανία και στον Λίβανο, να βρεθούν χωρίς άλλη εναλλακτική από το να αναζητήσουν καταφύγιο στην Ευρώπη.

«Πρέπει να κινηθούμε γρηγορότερα αυτή τη φορά και να προσφέρουμε βοήθεια πιο έγκαιρα στις γειτονικές χώρες» με το Αφγανιστάν, σημείωσε η Ανγκελα Μέρκελ.

Η Ακροδεξιά καιροφυλακτεί

Σε κάθε περίπτωση πάντως οι τελευταίες εξελίξεις στο Αφγανιστάν αποτελούν για τα ακροδεξιά κόμματα στην Ευρώπη μία πρώτης τάξεως ευκαιρία να επανεστιάσουν την προσοχή των ψηφοφόρων στο μεταναστευτικό ζήτημα.

«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η κατάσταση στο Αφγανιστάν θα φέρει τη χώρα μας αντιμέτωπη με έναν αυξημένο κίνδυνο επιθέσεων στο έδαφός της και το ενδεχόμενο ενός νέου μεταναστευτικού κύματος», έσπευσε να επισημάνει η επικεφαλής του Εθνικού Μετώπου, στη Γαλλία, Μαρίν Λε Πεν.

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο επικεφαλής της Λέγκας του Βορρά στην Ιταλία, Ματέο Σαλβίνι, θέλησε να διευκρινίσει: «Ανθρωπιστικούς διαδρόμους για γυναίκες και παιδιά που βρίσκονται σε κίνδυνο, και βέβαια ναι – να ανοίξουμε τις πόρτες σε χιλιάδες άνδρες, συμπεριλαμβανομένων πιθανών τρομοκρατών, σίγουρα όχι», έγραψε στο Twitter.

Παρά πάντως, τον φόβο για ένα νέο μεταναστευτικό κύμα, ευρωπαίοι πολιτικοί επιμένουν ότι η ΕΕ έχει ηθική υποχρέωση να ανοίξει τις πόρτες της στους αφγανούς πρόσφυγες.

«Επί είκοσι χρόνια εμπλεκόμασταν σε μία στρατιωτική αποστολή, η οποία τελικά απέτυχε», σχολίασε η εκπρόσωπος των «Πρασίνων» στη Γερμανία. «Εχουμε ευθύνη -όχι μόνο έναντι του προσωπικού που είχαμε εκεί, αλλά και όλων αυτών που δεν μπορούν πια να ζήσουν στο Αφγανιστάν» υπό το καθεστώς των Ταλιμπάν, πρόσθεσε.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News