Η συμφωνία που επετεύχθη την περασμένη Πέμπτη στο Eurogrοup για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας του κορονοϊού είναι σίγουρα ένας συμβιβασμός, ωστόσο αποτελεί και δήλωση πίστης στη δράση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), λέει ο γερμανός οικονομολόγος Γκούντραμ Βολφ, διευθυντής του Ινστιτούτου Bruegel των Βρυξελλών και ένας από τους πιο έγκυρους παρατηρητές των ευρωπαϊκών θεμάτων.
Φρονεί, δε, ότι δεν θα παραφουσκώσουν τα εθνικά χρέη έπειτα από την έκτακτη χρηματοδότηση (δανειοδότηση) των ευρωπαϊκών χωρών που συνθλίβει η πανδημία.
Η συνέντευξη του Βολφ στην Corriere della Sera, η οποία ως ιταλικό Μέσο έχει και ειδικό κίνητρο ενδιαφέροντος για τις έκτακτες επιχορηγήσεις της Ενωσης, είναι κατά το δυνατόν αποκαλυπτική.
Ο Βολφ πρωτίστως δηλώνει ευχαριστημένος με το γεγονός ότι επετεύχθη συμφωνία. (Μπορούμε,λοιπόν, να συμπεράνουμε ότι απείχαμε ελάχιστα από το φιάσκο και το πατατράκ.) Επειδή το αντίθετο, η διαφωνία, θα είχε ολέθρια αποτελέσματα, όπως λέει. Τα θετικά σημεία της συμφωνίας τα προσδιορίζει ως «ορισμένα», κυρίως στο ότι το ευρωπαϊκό όργανο που συνεδρίασε παρείχε, τελικά, πλήρη υποστήριξη στις κινήσεις της ΕΚΤ για την αγορά των ομολόγων των κρατών-μελών της Ευρωζώνης, δηλαδή για αγορά χρέους των.
Τα χρέη παραμένουν εθνικά, συνεπώς. Ο Βολφ δεν το προσπερνά αυτό, λέει ότι δεν φθάσαμε ακόμη στο ευρωπαϊκό χρέος, όπως ενδεχομένως επιθυμούσαμε. Η συνταγή παραμένει η ίδια, αφού δεν υπήρξε «ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα δανείων που θα επέτρεπε στην ΕΚΤ να αγοράσει ευρωπαϊκό χρέος». Προς το παρόν, οι κυβερνήσεις μπορούν να δανειστούν και η ΕΚΤ μπορεί να αγοράσει εθνικά χρέη.
Παράλληλα ο Βολφ υπογραμμίζει την αξία των νέων εργαλείων της ΕΕ, όπως είναι το έκτακτο πρόγραμμα SURE, μια πιστωτική γραμμή 100 δισ. ευρώ μέσω του Μηχανισμού Σταθερότητας. Ο σκοπός του SURE είναι η χρηματοδότηση της εργασίας η οποία πλήττεται από την πανδημία αλλά και των δικτύων κοινωνικής ασφάλισης, όπως εξάλλου είχε ανακοινώσει πρόσφατα και ο αντιπρόεδρος της Κομισόν Βάλντις Ντομπρόβσκις. Τέλος πάντων, για τον Βολφ έχει πρωτεύουσα αξία «η ισχυρή υποστήριξη που έδωσε το Eurogroup στην ΕΚΤ, διότι σημαίνει ότι η οικονομική αντίδραση πρέπει να είναι πολύ δυνατή».
Η Corriere αντιδρά: «Μήπως πάμε σε νέα κρίση κρατικού χρέους, δεδομένου ότι θα φουσκώσουν τα εθνικά χρέη με τις νέες και έκτακτες δανειοδοτήσεις λόγω του κορονοϊού;» Εύλογη ερώτηση για εφημερίδας της Ιταλίας, χώρας που έχει «βουνό» το κρατικό χρέος.
Ο Βολφ είναι καθησυχαστικός. Περίπου απαντά «δανειστείτε άφοβα», αν και παραδέχεται –αφού δεν μπορεί να το διαψεύσει– ότι το εθνικό χρέος θα αυξηθεί. Αλλο αυτό όμως, λέει, και άλλο η κρίση χρέους. Ολες οι ελπίδες του σχετικά με αυτό το ζήτημα, την αποφυγή κρίσης χρέους δηλαδή, βασίζονται στην απορρόφηση του κάθε εθνικού χρέους μέσω της αγοράς των ομολόγων από την ΕΚΤ. «Τέτοιες αγορές ομολόγων θα μειώσουν και την επιβάρυνση των φορολογουμένων». Ειδικά καθησύχασε το ιταλικό κοινό λέγοντας επιγραμματικά ότι «η Ιταλία πρέπει να πάει και να δανειστεί περισσότερα, έχοντας τη βεβαιότητα ότι το χρέος της τελεί υπό την προστασία της ΕΚΤ».
Γερμανός πλην φιλαλήθης, ο Βολφ δεν θέλει να εξιδανικεύσει τον Μηχανισμό Σταθερότητας, γνωρίζοντας ότι η Ιταλία δεν ήθελε επ’ ουδενί να τον χρησιμοποιήσει. Στη ερώτηση αν η συμφωνία είναι καλή για την Ιταλία, απαντά εμμέσως: «Είναι συμβιβασμός και για τα δύο μέρη, ας κρατήσει η χώρα σας την υποστήριξη της ΕΚΤ». Και συνιστά στον Τζουζέπε Κόντε τη δανειοδότηση με αποκλειστικό σκοπό την αντιμετώπιση της κρίσης και τη στήριξη της οικονομίας σε αυτή τη φάση. «Δεν είναι σίγουρα η ιδανική λύση, διότι θα ήταν προτιμότερο να δημιουργηθεί ένα κοινό ευρωπαϊκό χρέος, αλλά δεν είναι ρεαλιστικό να περιμένουμε τέτοια εξέλιξη τώρα».
Δεν εξιδανίκευσε και τη στάση της Μέρκελ. Περιορίστηκε να υπαινιχθεί ότι η άρνησή της στο λεγόμενο ευρωομόλογο, που θα καθιστούσε ευρωπαϊκό το χρέος της πανδημίας, εξισορροπήθηκε από τις προσπάθειές της να πείσει τους Ολλανδούς ότι ο συμβιβασμός ήταν απαραίτητος και από τη δήλωσή της περί αναγκαίας αλληλεγγύης. Επαναλαμβάνει ότι δεν είναι η τέλεια συμφωνία, ωστόσο «μας επιτρέπει να δράσουμε».
Κλείνοντας τη συνέντευξή του, ο Βολφ υπογραμμίζει ότι απαιτούνται σοβαρά χρηματοδοτικά μέσα για την αντιμετώπιση της οικονομικής ύφεσης που θα επικρατήσει το επόμενο διάστημα αλλά και πολιτικές λύσεις σε στάδιο ανώτερο του υπάρχοντος: «Θα χρειαστούν πολλά χρήματα στο τραπέζι για την ανάκαμψη. Από ακαδημαϊκή άποψη, τα ευρωομόλογα είναι η απάντηση, αλλά προϋποθέτουν ένα επίπεδο πολιτικής ολοκλήρωσης στην ΕΕ που δεν το έχουμε ακόμη».
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News