Η πρόταση που έκανε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Τ.Κουράκης για τη θέσπιση ειδικού εκκλησιαστικού φόρου, κατά δήλωση του φορολογούμενου ότι αναφέρεται στην Ορθόδοξη Εκκλησία, διατυπώθηκε κακά και απροετοίμαστα – ως εκ τούτου διέγραψε την τροχιά ενός πυροτεχνήματος. Όμως, ανάλογο είδος «εκκλησιαστικού φόρου» απαντάται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Στη Γερμανία, την Αυστρία, τη Σουηδία, τη Δανία και τη Φινλανδία, έχει καθιερωθεί η αυτοχρηματοδότηση της εκκλησίας, μέσω της είσπραξης (από τις κρατικές υπηρεσίες) εκκλησιαστικού φόρου. Στη Σουηδία λ.χ. ο φόρος της τάξης του 2% που καταβάλλεται από τους πολίτες υπέρ της εκκλησίας δηλώνεται αν αφορά την Καθολική ή τη Λουθηρανή εκκλησία, τους μουσουλμάνους ή τους εβραίους και εισπράττεται αναλόγως από την κάθε κοινότητα. Στην Ιταλία επίσης, το 0.8% του φόρου εισοδήματος κατευθύνεται σε μια πληθώρα επιλογών – στο Βατικανό ή σε διάφορα καθολικά τάγματα, στην ένωση των κοινοτήτων εβραίων, στη Λουθηρανή εκκλησία των Ευαγγελιστών ή στο κράτος, το οποίο χρησιμοποιεί τα λεφτά για κοινωνικούς και πολιτιστικούς σκοπούς. Στην Ιρλανδία, την Πορτογαλία και το Βέλγιο προβλέπονται φοροαπαλλαγές για την εκκλησία, ενώ σε ορισμένες χώρες προβλέπεται η καταβολή μισθών και συντάξεων των ιερωμένων από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Η χρηματοδότηση της εκκλησίας από το κράτος ή την κοινωνία είναι επομένως μια διαδικασία που εφαρμόζεται σε πολλές χώρες. Η ανάποδη διαδικασία, η χρηματοδοτική στήριξη του κράτους από την εκκλησία, είναι ένα δυσεύρετο εύρημα. Σε πολλές χώρες – κατ΄εξοχήν στην Ιταλία, Ισπανία, Ελλάδα – η εκκλησία έχει στην κυριότητά της μεγάλη ακίνητη περιουσία και άρα, πέραν του φιλανθρωπικού έργου που εκτελεί (και για το οποίο φορο-απαλλάσσεται) υπάρχει έντονη κοινωνική πίεση για μια ισοδύναμη συνεισφορά της στις έκτακτες οικονομικές ανάγκες που προκάλεσε η κρίση. Στην Ισπανία λ.χ., την περασμένη βδομάδα προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις η πρόθεση της κυβέρνησης να φορολογήσει τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (μεταξύ των οποίων τις εκκλησιαστικές «Cáritas» and «Cruz Roja») με ένα φόρο 12%. *

Στην Ιταλία, η καθολική εκκλησία κατέχει μιαν ακίνητη περιουσία αξίας κάπου 9 δις.ευρω, η οποία συνεχώς αυξάνεται μέσω της διαθήκης των πιστών. Από την κυβέρνηση Μπερλουσκόνι και ένθεν, το Βατικανό εξαιρέθηκε από τη φορολόγηση, πλην όμως ο νόμος άλλαξε και από τις αρχές του 2013 αναιρέθηκε η φορολογική εξαίρεση που απολάμβανε η Καθολική Εκκλησία. Αν επομένως εισπραχθούν οι αναλογούντες φόροι στην ακίνητη περιουσία της εκκλησίας, κατά τη «Repubblica» μπορεί τα επιπλέον έσοδα να εκτιναχτούν στα 25.5 εκ.ευρω τον χρόνο, ενώ κατά τις εκτιμήσεις δημοτικών υπηρεσιών τα έσοδα μπορούν να φτάσουν τα 720 εκ.ευρω ετησίως…

Στην Ισπανία, το πρακτορείο UPI εκτιμά, ότι το προνομιακό καθεστώς εξαίρεσης της εκκλησίας από τη φορολόγηση, αποδίδει στην εκκλησία κάπου 3 δις.ευρω ετησίως, εξαιτίας του μεγάλου πλήθους ακινήτων που διαθέτει. Στην Κύπρο η αδυναμία του κράτους να εισπράξει έσοδα από ανείσπρακτες οφειλές της εκκλησίας οδήγησε το 2012 σε μια συμφωνία κράτους και εκκλησίας, βάσει της οποίας αναμενόταν να εισρεύσουν στα δημόσια ταμεία κάπου 10-12 εκ.ευρω. Η συμφωνία λένε, κουτσά-στραβά περπατάει, έστω κι αν οι συγκεκριμένες προσδοκίες δεν εκπληρώθηκαν.

Στην Ελλάδα, η φορολόγηση της εκκλησίας μοιάζει να αφήνει εκτός κάποιες μεγάλες περιοχές – π.χ. απαλλάσσονται από τον Φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας τα ακίνητα που χρησιμοποιούν οι ναοί, οι μονές, καθώς και το Άγιον Όρος. Η Εκκλησία επίσης απαλλάχθηκε από την υποχρέωση της εισφοράς 35% επί των ακαθαρίστων εσόδων της, απαλλάσσεται ακόμη από τον φόρο 10% που επιβαρύνει τα εισοδήματα από την εκμίσθωση γαιών και οικοδομών των μητροπόλεων, των ναών, των μοναστηριών, όπως επίσης είναι καθαρά τα κέρδη της από το παγκάρι, τις δωρεές, τις εισφορές κ.λ.π.

Το θέμα φορολόγησης της Εκκλησίας πάντως ενθάδε ανακινείται, καθώς τα παρατράγουδα που κυοφορήθηκαν στους κόλπους της – τα 6.7 εκ.,ευρω που καταχράστηκε ο Μη Κυβερνητικός Οργανισμός της Εκκλησίας της Ελλάδος «Αλληλεγγύη» και τα οποία διεκδικεί το ελληνικό δημόσιο, όπως πρόσφατα διαβεβαίωσε τον βουλευτή Σπ.Λυκούδη (ΔΗΜΑΡ) ο υφυπουργός Εξωτερικών Κ.Τσιάρας ή η πολυσχιδής και πολυτελής δραστηριότητα του Μητροπολίτη Νικαίας Αλέξιου – έχουν προκαλέσει έντονα το δημόσιο αίσθημα. Η ταλαιπωρημένη, αγχωμένη και κακοπαθημένη κοινωνία μας, υπομένει στωικά το μαρτύριό της αλλά δεν μπορεί να ανεχτεί την κατασπατάληση δημοσίων εσόδων, από όσους έταξαν οικειοθελώς εαυτούς, στην κατ΄επάγγελμα τήρηση της ασκητικότητας, της ταπεινότητας και της κοινωνικής προσφοράς.

*Στην Ισπανία θα υπάρχει από δώ και πέρα μεγάλη αντίδραση σε οποιαδήποτε κυβερνητική πρόθεση φορολόγησης ή περικοπών, καθώς το κυβερνητικό κόμμα πιάστηκε «με το γίδι στην πλάτη»- να έχει φοροδιαφύγει σε βάθος μιας 15ετίας στο ισόποσο των 5 δις.ευρω ή στο 70% των «εισφορών», που δεχόταν το κόμμα από εταιρείες και μεγαλοεργολάβους και διένειμε στα στελέχη του ως μίζες.
 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News