Οι φίλοι με φόβισαν λίγο. Ξέρεις τι αυστηρός είναι ο έλεγχος στο αεροδρόμιο; Και να ερωτήσεις και δώσ’ του και ο αστυνομικός θα σε ξετινάξει για να βεβαιωθεί ότι δεν είσαι τρομοκράτης ή μετανάστης. Ευτυχώς, τίποτα από όλα αυτά. Σάββατο μεσημέρι και η κίνηση στο αεροδρόμιο JFK λιγοστή. Ο αξιωματικός στον έλεγχο λιγομίλητος, μας πήρε ηλεκτρονικά αποτυπώματα και μας άφησε. Λίγο μετά, η κάψα του αμερικάνικου καλοκαιριού μας συνεπήρε πριν μας καταπιεί ο υπόγειος.

Γκάπα γκούπα στο βαγόνι, μισή ώρα αργότερα, ιδού η πολιτεία η μαγική: Μανχάταν, το πιο χτισμένο νησί του κόσμου.

Πρώτη φορά στη Νέα Υόρκη κοιτάς μόνο ψηλά. Βλέπω τον πύργο της Ελευθερίας, που ολοκληρώνεται όπου να 'ναι και που οικοδομήθηκε εκεί που βρίσκονταν οι δίδυμοι πύργοι. Ο πιο ψηλός ουρανοξύστης του βόρειου ημισφαιρίου. Θυμάμαι τη σκηνή με τα αεροπλάνα να σκάνε επάνω τους την 11η Σεπτεμβρίου, τη μέρα που άλλαξε τον 21ο αιώνα και με πιάνει θλίψη αβάσταχτη.

Αλλά τα κτήρια είναι όλα εδώ, καινούρια και παλιά: Freedom Tower, Empire State Building, Chrysler Building, Rockefeller Center, περνάω έξω από τα γραφεία του NBC, των New York Times, του HBO, εδώ κυβερνιέται ο κόσμος.

Τα μαγαζιά ανοιχτά παντού ως τις 10-11 το βράδυ. Οι πωλητές ευγενέστατοι. Μονίμως κάποιος σε υποδέχεται στην πόρτα, καλησπέρα σας, τι κάνετε, πώς είστε σήμερα; σου λέει καθώς σου ανοίγει την πόρτα. Χαζεύεις, κοιτάς, ψαχουλεύεις, τα κάνεις άνω-κάτω, δεν ψωνίζεις τίποτα και πάλι χαμογελαστά σε αποχαιρετάνε.

Οι περισσότεροι δρόμοι της πόλης είναι μονόδρομοι. Η γραμμή που σταματούν τα αμάξια, αρκετά μακρύτερα από τη διάβαση, όπως και στο Λονδίνο. Ήθελα να ήξερα, ποιος άχρηστος σχεδίασε και σχεδιάζει, τις διαβάσεις στην Ελλάδα, όπου η γραμμή είναι ακριβώς εκεί που περνάει ο πεζός, με αποτέλεσμα οι μούρες των αυτοκινήτων να τρώνε μονίμως το μισό πέρασμα. Περιττό να πω ότι συνωστισμός δικύκλων στη διάβαση μπροστά, ούτε για δείγμα δεν υφίσταται. Άμα πας να το εφαρμόσεις αυτό στην Ελλάδα, θα ξεσηκωθούν οι μηχανόβιοι για το δίκιο του λαϊκού αναβάτη.

Τα πάρκα είναι πολλά -όχι μόνο το Σέντραλ Παρκ- και όλα φροντισμένα, καθαρά, με διαφορετικά λουλούδια, κάθε τρεις και λίγο βλέπεις υπαλλήλους να καθαρίζουν, στο μετρό, στους δρόμους, παντού. Η άποψη ότι ο δήμαρχος που φτιάχνει πάρκα είναι ξεπερασμένος, είναι επίσης τραγικά ξεπερασμένη. Και σε κανένα πάρκο δεν υπάρχουν τραπεζοκαθίσματα. Οι πλατείες είναι γεμάτες παγκάκια. Και όλοι κάθονται έξω, ο δημόσιος χώρος σε αποθέωση.

Στο Γκρίνουιτς Βίλατζ, εναλλακτικοί νεοϋορκέζοι, που κατοικούν σε πανάκριβα διαμερίσματα, αράζουν στο πεντακάθαρο γκαζόν στη Washington square, τρώνε, παίζουν μουσική, διαβάζουν, ασχολούνται με τα πιτσιρίκια τους, κάποιοι λαγοκοιμούνται, παγκάκια να δουν τα μάτια σου! Και όλοι με τα σκυλιά τους. Αδέσποτο δε βλέπεις στο Μανχάταν ούτε για δείγμα. Και εδώ, τελειώνει η κουβέντα περί πολιτισμού. Τα ζώα είναι σαν παιδιά, δεν τα αφήνεις στους δρόμους. Α, και ακαθαρσίες ζώων, επίσης ούτε για δείγμα στα πεζοδρόμια. Μάλλον θα είναι μάγοι εδώ πέρα, δεν εξηγείται. Να μη μιλήσω για το μποστάνι που έχουν φτιάξει στο Battery park για να εκπαιδεύουν τα παιδιά στην υγιεινή διατροφή: μαρούλια, λαχανικά και σκιουράκια να χοροπηδάνε μέσα στα παρτέρια.

Το δε Σέντραλ Παρκ είναι γεμάτο παιδικές χαρές. Προστατευμένες, με κάθε λογής παιχνίδια, τσουλήθρες, κούνιες κανονικές αλλά και με σαμπρέλες από λάστιχα, με κάστρα από κορμούς δέντρων και ζωολογικό κήπο. Αλλά εκεί που τους θαύμασα, είναι στους ειδικούς χώρους για να παίζουν τα σκυλιά τους: με περίφραξη, μια ζωική χαρά: με άμμο για να σκάβουν, με γούρνες νερό, χωρίς να ενοχλούν κανένα, όλοι έχουν δικαίωμα να είναι νεοϋορκέζοι, όλοι έχουν δικαίωμα στον σεβασμό, ακόμα και οι σκύλοι.

Οι άνθρωποι στους δρόμους φοράνε ό,τι μπορείς να φανταστείς: Μαύροι θηριώδεις, με ραπ αξεσουάρ, Ασιάτες, υπέρβαροι καταναλωτές ατελείωτων μπέργκερ, μουσάτοι με τατουάζ σα χαρλεάδες του Νότου, Εβραίοι με τα καπελάκια, ξερακιανές Αμερικανίδες, γκέι με γυναικεία ρούχα και γόβες, εδώ κυκλοφορείς όπως γουστάρεις, κανείς δε σε στραβοκοιτάζει, η διαφορετικότητα είναι σεβαστή, είναι κάτι που το έχουν πληρώσει με αίμα, μια πανσπερμία χρωμάτων, ανθρώπων, μιλάς με όλους οπουδήποτε και όλοι είναι πρόθυμοι να σε βοηθήσουν και να σου δείξουν τον δρόμο, να σου εξηγήσουν, πραγματικά δεν περίμενα τέτοια απροκατάληπτη ευγένεια.

Στο μετρό βγάζεις μια εβδομαδιαία κάρτα και ξενοιάζεις. Ποτέ δεν κατάλαβα γιατί το αθηναϊκό μετρό δεν έχει ευέλικτες κάρτες κυμαινόμενης διάρκειας. "Dear gentlemen and madam… I am sorry to disturb you… if you could give me some money or food… looking for money or food". Χρήματα ή φαγητό, ζητάει ο επαίτης στο βαγόνι, βγαλμένος από ταινία, με ένα ντενεκάκι στο χέρι, λίγοι ανταποκρίνονται. Σε ένα στενό στην 5η λεωφόρο, μια άστεγη και έγκυος με μια ταμπελίτσα μπροστά της: "Pregnant & homeless, please help". Παρακαλώ, βοήθεια. Δίπλα της ένας σκύλος, τυλιγμένος με μια κουβερτούλα, ένα μισοάδειο πιατάκι με νερό και λίγο φαγάκι μπροστά του, ρίχνω μερικά ψιλά στο ντενεκάκι, ξυπνάει για λίγο και ξανακοιμάται. Η σκληρή πλευρά της αμερικάνικης ζωής, αναδύεται ξαφνικά κάτω από την ευγενική επιφάνεια, μέσα από την τσίκνα των φαγάδικων που κυριαρχούν σε κάθε τετράγωνο, πίσω από τους βιαστικούς μπίζνεσμεν που μόλις σχόλασαν, παραπέρα από τον δρόμο με τα χρυσοχοεία και τις πωλήτριες που σου γνέφουν μέσα από τη βιτρίνα, κάτω από τις τεράστιες ηλεκτρονικές διαφημίσεις στην Τάιμς Σκουέαρ…

(συνεχίζεται, στο επόμενο: τα μουσεία ή πώς διακινείται η μεγαλύτερη αμερικάνικη υπεραξία: ο Πολιτισμός)

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News