Υπάρχουν πολλοί τρόποι να διαβάσεις μια οικονομία. Ο πιο εύκολος είναι να κοιτάξεις τους δείκτες της. Για να έχεις, ωστόσο, μια ολοκληρωμένη εικόνα πρέπει να τους μελετήσεις όλους. Δεν αρκεί να ξέρεις το ποσοστό ανεργίας για να καταλάβεις εάν η Ισπανία π.χ. τα πάει καλά. Χρειάζεται να δώσεις βάση στα ισοζύγια, στα ελλείματα, στις επενδύσεις, γενικώς σε μια σειρά από μετρήσεις, ώστε να παρουσιαστεί μπροστά σου η πλήρης εικόνα. Αυτό είναι τα στατιστικά, οι ψηφίδες που μπαίνουν η μία δίπλα στην άλλη και συνθέτουν το ψηφιδωτό.

Τι γίνεται, όμως, αν μια ψηφίδα λείπει; Το έργο μένει ημιτελές, το κενό χάσκει ανάμεσα στην υπόλοιπη τελειότητα και μακροπρόθεσμα το αποτέλεσμα καταντά απωθητικό. Έτσι είναι η κατάσταση με τους πρόσφυγες. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να διαβάσεις το ζήτημα, πολλοί δείκτες που τραβούν την προσοχή.

Για παράδειγμα, μπορείς να δεις πως, ήδη από το 2013, είχε αρχίσει η αύξηση των αιτήσεων ασύλου προς τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης από Σύρους πολίτες (αύξηση 144% από το ’13 στο ’14). Μπορείς, επίσης, να μείνεις στο γεγονός ότι πριν όχι και πολλά χρόνια, το 2008 συγκεκριμένα, η Συρία ήταν στη δεύτερη θέση της λίστας με τα κράτη που φιλοξενούσαν τους περισσότερους πρόσφυγες. Παλαιστίνιοι, Αφγανοί, Λιβανέζοι, Ιρακινοί και Κούρδοι ήταν οι κατά βάση εθνικότητες που έμπαιναν στα σύνορά της. Φέτος, εφτά χρόνια αργότερα είναι η χώρα που «παράγει» κι εξάγει τους περισσότερους πρόσφυγες προς τον υπόλοιπο κόσμο. Μπορείς να αφήσεις στην άκρη την ιδέα πως η Λέσβος, η Κως, η Σάμος, η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη και γενικά οι ελληνικές πόλεις είναι αυτές που πλήττονται περισσότερο και να μελετήσεις τα στοιχεία της Διεθνούς Αμνηστίας που δείχνουν πως το 95% των προσφύγων από τη Συρία φιλοξενείται σε πέντε χώρες και το υπόλοιπο 5% αυτών στον υπόλοιπο κόσμο!

95% of Syrian #refugees are hosted in just 5 countries. http://t.co/ewejBMygnk #RefugeesWelcome #RefugeeCrisis pic.twitter.com/pP0MKaU2Lw

— AmnestyInternational (@amnesty) September 10, 2015

Γενικώς, μπορείς να βγάλεις πολλά συμπεράσματα κοιτώντας τους δείκτες. Αυτό, όμως, που δεν μπορείς να καταλάβεις είναι γιατί ο παρακάτω δείκτης είναι τόσο αυξημένος. Κι αυτό ακριβώς είναι το πρόβλημα. Γι αυτό είναι τόσο επικίνδυνο το ζήτημα. Γιατί δεν ξέρεις.

Μελετήστε την παρακάτω εικόνα. Στα δεξιά της θα δείτε πως ενώ το 13% και το 15% των προσφύγων και των μεταναστών που μετακινούνται στη Μεσόγειο είναι γυναίκες και παιδιά, αντίστοιχα, το 72% είναι άντρες. Δεν είναι μικρές οι αποκλίσεις, δεν είναι 5%, 10%, 15% η διαφορά. Μιλάμε για διαφορές που ξεπερνούν τον πενταπλασιασμό και φτάνουν στον εξαπλασιασμό! Όσο εσείς βλέπετε την πλειοψηφία των φωτογραφιών να δείχνουν παιδάκια και γυναίκες, η πλειοψηφία των προσφύγων είναι άντρες.

Γιατί είναι ανησυχητική αυτή η διαφορά; Γιατί εδώ και μερικές εβδομάδες, κυκλοφορούν βίντεο από μέλη του ISIS που προειδοποιούν πως έχουν στείλει μέλη της οργάνωσης σε όλη την Ευρώπη κι από εκεί σε όλον τον κόσμο. Στα τέλη Αυγούστου, πέντε άτομα συνελήφθησαν με το που πέρασαν σε βουλγαρικό έδαφος. Και οι πέντε είχαν αρκετά χρήματα μαζί τους. Και οι πέντε είχαν υλικό του ISIS στα κινητά τους (βίντεο με αποκεφαλισμούς, προσευχές και κείμενα τζιχαντιστών, φωτογραφίες με την κλασσική μαύρη σημαία).

Τι δείχνει αυτό; Είναι όλοι τους τζιχαντιστές; Όχι, προφανώς. Αποκλείεται να υπάρχουν τζιχαντιστές, όμως, ανάμεσα στους πρόσφυγες. Όχι, προφανώς. Κι αυτό δεν είναι μόνο το λογικό συμπέρασμα. Είναι κι η απάντηση που θα πάρετε από τους αρμοδίους του ΟΗΕ όταν τους ρωτήσετε εάν γίνεται κάποια –έστω τυπική- καταγραφή των όσων εισέρχονται στη χώρα –και κατ’ επέκταση στην Ευρώπη-. Απαντούν πως αυτό είναι αρμοδιότητα του κράτους. Και με το κράτος έχει αποδειχθεί πως δεν μπορείς να βγάλεις άκρη. Κανείς δεν ξέρει να σου πει γιατί δεν φεύγουν περισσότερες γυναίκες και παιδιά από μια εμπόλεμη ζώνη ενώ οι άντρες μένουν πίσω να πολεμήσουν. Κανείς δεν σου εξηγεί εάν η αυξημένη ροή αντρών είναι γιατί αυτοί φεύγουν ώστε να βρουν δουλειά και μετά να πάρουν μαζί τους την οικογένεια. Για να έχετε, πάντως, ένα μέτρο σύγκρισης το 2011, γυναίκες και παιδιά αντιπροσώπευαν κάτι λιγότερο από το 50% των προσφύγων, παγκοσμίως. Με βάση τα παραπάνω στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ, γυναίκες και παιδιά –πρόσφυγες και μετανάστες- δεν ξεπερνούν το 30%.

Δεν ξέρω ποια είναι η λύση, δεν ξέρω καν αν υπάρχει λύση στο σημείο που βρισκόμαστε. Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει στην ιστορία της η Ευρώπη εξελίσσεται, ήδη, μπροστά στα μάτια μας κι αποδεικνύεται πως είμαστε ανίκανοι να το αντιμετωπίσουμε. Όσο η Γερμανία ανοιγοκλείνει τη Συνθήκη Σένγκεν λες και είναι φερμουάρ, όσο η Ελλάδα, η Ιταλία κι οι άλλες χώρες αδυνατούν να υποδεχτούν ανθρώπινα –και να καταγράψουν στοιχειωδώς- πρόσφυγες και μετανάστες, τόσο το οικοδόμημα της ΕΕ θα καταρρέει. Κι η ζημιά που έχει γίνει στα θεμέλιά του είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτή που έγινε από τον Σόιμπλε 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News