Πριν μερικά χρόνια ταξιδέψαμε όλο το σύνορο Αμερικής-Μεξικού για να αφουγκραστούμε την ζωή στις δύο μεριές αυτού του απέραντου Συνόρου-Τείχους.

Ξεκινώντας από το σύνορο San Diego-Tijuana, στον Ειρηνικό, ταξιδέψαμε όλο το μήκος του Τείχους μέχρι το Texas και πίσω – κάτι που τα περίεργα διαβατήριά μας και το Αμερικανικό αυτοκίνητο που οδηγούσαμε μας επέτρεπαν. Γύρω στα 3000 χιλ οδοιπορικό. Κάθε μέρα διαπερνούσαμε το Σύνορο-Τείχος μεταξύ ΗΠΑ και Μεξικού αποφασισμένοι να βιώσουμε παράλληλα και τις δύο μεριές.

Η έκταση και ένταση του διαχωρισμού ξεπερνά τις δύο διαστάσεις του χάρτη ή τις τρεις του Τείχους. Ξεδιπλώνεται σε πολλαπλά επίπεδα. Ως έλληνες που έχουμε φάει με το κουτάλι την Αγγλοσαξονία νιώσαμε την διχοτόμηση του Αμερικανικού χώρου έντονα αλλά και απρόσμενα. Από την μία, από την πλευρά της Αμερικής, τα πάντα ήταν οικεία. Οι δρόμοι, η ύπαιθρος, ο τρόπος ζωής, η τάξη. Ακόμα και η Αμερικανική έρημος θύμιζε τον Λούκυ Λουκ, αναμνήσεις των σκίτσων του Maurice De Bevere με τους τεράστιους κάκτους της Αριζόνας να κυριαρχούν.

Από την άλλη, την Μεξικανική μεριά του Συνόρου-Τείχους, δεν είχαμε παραστάσεις από τις φτωχικές, ξεπεσμένες πόλεις τύπου Juarez (όπου μόνο πέρσι έπεσαν νεκροί πάνω από 4000 άνθρωποι, θύματα του ναρκο-εγκλήματος και του διωγμού των εργαζόμενων γυναικών). Ήταν όλα πρωτόγνωρα για εμάς. Κι όμως. Νιώθαμε σαν στο σπίτι μας. Νιώθαμε ότι αυτοί οι άνθρωποι ήταν δικοί μας. Ήταν σαν να ανήκαμε εκεί. Ακόμα και οι πιο φιλικοί και ευκατάστατοι Αμερικανοί της Yumma ή του El Paso όταν, από καλοσύνη μας ρωτούσαν για την καταγωγή μας, δυσκολεύονταν να θυμηθούν τι και που είναι η Ελλάδα. Στο Μεξικό όλοι ήξεραν.

Ένας κουρελής νεαρός χρήστης, που ήρθε να ζητιανέψει για να πάρει την δόση του, φαίνεται ότι πέρασε την Δανάη (λόγω της επαγγελματικής φωτογραφικής μηχανής της) για δημοσιογράφο που θέλει να αποτυπώσει τις απεγνωσμένες προσπάθειες των λαθρομεταναστών να περάσουν απέναντι. Στα πρόθυρα της φυσικής κατάρρευσης, μας πρότεινε για μερικά πέσος να βουτήξει στον υπόνομο που χώριζε εκείνο το σημείο το Μεξικό από την Αμερική για να τον φωτογραφήσει η Δανάη. Όταν του απαγορεύσαμε να κάνει κάτι τέτοιο, μας ρώτησε από που είμαστε. Ακούγοντας την λέξη Ελλάδα, ξεδίπλωσε τον κατάλογο των γνώσεών του για μας: Αριστοτέλης, Πλάτων, Ολυμπιακοί, Ωνάσης, Μαρία Κάλας. Σταματημό δεν είχε.
Τα παράδοξα και η ειρωνεία φύονται παντού κατά μήκος του Τείχους. Τοξικά κανάλια ρέουν από το Μεξικό προς τις ΗΠΑ μεταφέροντας απόβλητα Αμερικανικών εργοστασίων που μετακόμισαν στο Μεξικό για να αποφύγουν την περιβαντολογική νομοθεσία των ΗΠΑ. Τα τοξικά που περιέχουν τα νερά τους αρκούν για να καταστρέψουν την επιδερμίδα μέσα σε λεπτά. Μαζί με τα τοξικά, τα κανάλια μεταφέρουν και λαθρομετανάστες που κολυμπούν στα τοξικά απόβλητα γνωρίζοντας ότι οι Αμερικανοί συνοριοφύλακες δεν τολμούν να μπουν στα νερά αυτά.

Κάπου πιο κει, τα τοξικά αυτά νερά τα χρησιμοποιούν οι Αμερικανοί αγρότες για να ποτίζουν τα γενετικά μεταλλαγμένα δημητριακά τους. Οι ίδιοι αγρότες που προσλαμβάνουν, με μισθούς που το Τείχος κρατά χαμηλούς, όσους Λατινοαμερικάνους καταφέρνουν να περάσουν απέναντι είτε κολυμπώντας στα τοξικά είτε διασχίζοντας δεκάδες χιλιόμετρα στην έρημο κάτω από την μύτη των συνοριοφυλάκων και του στρατού.

Η πεμπτουσία του Τείχους είναι ο τρόπος που διαπλάθει, σε όλο το απέραντο μήκος του, τις ζωές: Των εν δυνάμει λαθρομεταναστών που πριν αποτολμήσουν να περάσουν το τείχος την νύχτα, περνούν την ημέρα τους μαζεύοντας δυνάμεις σε φτωχικές μεθοριακές πόλεις βουτηγμένες στην ηρωίνη και στο έλεος των βιομηχανιών που στην σκιά του Τείχους λειτουργούν ανεξέλεγκτα. Σαν μία συμβολική μαζική βάπτιση πριν το μεγάλο εγχείρημα.

Στο μεταξύ μικροαστοί και ανασφάλιστοι Αμερικανοί περνούν νόμιμα το Τείχος από την ανάποδη για γιατρούς και φάρμακα που τους είναι απαγορευτικά στην υπερδύναμη. Τα φαρμακεία από την μεριά του Μεξικού ανταγωνίζονται σε αριθμό μόνο… τις κάβες (όπου τα οινοπνευματώδη πωλούνται μισοτιμής σε σχέση με την Αμερικανική μεριά).

Το Τείχος όμως δεν σταματά εκεί. Δίνει δουλειά σε χιλιάδες Αμερικανούς συνοριοφύλακες, που διαφορετικά δεν θα είχαν ούτε στο όνειρό τους υγειονομική κάλυψη, συντάξεις αλλά και μεγάλη κοινωνική δύναμη επί εκατομμυρίων ανθρώπων που τρέμουν με το που βλέπουν την στολή τους.

Το Τείχος παράγει μαζικό θάνατο τα χνάρια του οποίου καρφιτσώνονται πάνω στο Τείχος – κάτι σαν παράσημα. Από μακρυά μοιάζει με εγκατάσταση. Μικροί σταυροί πάνω σε μεγαλύτερους. Ξυλάκια παγωτού που μοιάζουν ανώδυνα μέχρι που διακρίνεις τα ονόματα των νεκρών που τα κοσμούν. Μερικά πιο επώδυνα από τα άλλα. Σε ένα τέτοιο ξυλάκι έγραφε: Los Ninos.

Από την πλευρά του Μεξικού, παιδιά μεγαλώνουν στην λήθη που σκορπίζει η σκιά του Τείχους. Μετατρέπουν την σκιά του σε χώρο γέλιου. Φυσιολογικής ζωής. Θαλπωρής. Ελπίδας. Εξερεύνησης. Παιχνιδιού. Μικρές πράξεις αντίστασης στην σκιά του Τείχους.

Στην άλλη μεριά, στην μεριά της ανασφαλούς υπερδύναμης ούτε δείγμα παιδιού. Ο χώρος έχει παραχωρηθεί στις ανάγκες του Τείχους. Στα οχυρωματικά έργα και στους αυτοκινητόδρομους που το συμπληρώνουν όπως ακριβώς και στην Παλαιστίνη. Αν είχαμε κάποιες αμφιβολίες για την παγκοσμιοποίηση του Τείχους, εκεί τις χάσαμε. Το Τείχος που όλο και επεκτείνεται ανακαινιζόμενο, δεν χτίζεται μόνο του. Οικοδομείται με το 1 δις δολάρια που παραχώρησε το Κογκρέσο και με το οποίο πληρώνονται για το έργο τους οι Ισραηλινές εταιρείες που απέδειξαν την δεινότητά τους στον τομέα αυτόν. Όπως στην Παλαιστίνη που το Τείχος του Αίσχους το χτίζουν Παλαιστίνιοι μεροκαματιάρηδες, έτσι κι εδώ, Μεξικάνοι εργάτες χτίζουν το Τείχος του αποκλεισμού τους.

Το οδοιπορικό μας ολοκληρώθηκε στην Tijuana – εκεί απ' όπου ξεκίνησε. Στο σημείο που το Τείχος σμίγει με τον Ειρηνικό Ωκεανό. Είχαμε δει φωτογραφίες της φημισμένης παραλίας. Δεν μας είχαν όμως προετοιμάσει για την πραγματικότητα που έκρυβαν. Για την ειρωνεία και την βία του Διαχωρισμού.

Καθώς ούτε οι καλύτεροι εργολάβοι δεν μπορούν να χτίσουν ένα ανθεκτικό τείχος στην άμμο, οι εμπνευστές του Τείχους φύτεψαν στην λευκή άμμο κομμάτια γραμμών του σιδηρόδρομου. Σίδηρος που φτιάχτηκε για να ενώνει τους ανθρώπους κόπηκε σε κομμάτια και μετατράπηκε σε μέσο διαχωρισμού των αδιαχώριστων.

Από την μία μεριά, την Αμερικανική, μία παραλία εκκενωμένη από ανθρώπους έτσι ώστε οι Αρχές, με το που βλέπουν άνθρωπο, να ξέρουν ότι είναι στόχος – παράνομος – ξένος.

Από την άλλη μεριά της ίδιας παραλίας, ζωή. Ένα πλήθος που ακόμα κι όταν κολυμπά και χαίρεται την παραλία στην πραγματικότητα έχει το μυαλό του αλλού – ελκύεται από το Τείχος σαν τα έντομα στο λυχνάρι, σαν ολόκληρη η ήπειρος της Νότιας Αμερικής, από την Terra del Fuego στην Tijuana και από την Βολιβία στην Juarez, να γέρνει πάνω σε αυτές τις ράγες με την ελπίδα της πρόσβασης στην σύγχρονη Γη της Επαγγελίας.

Η πολιτική οικονομία κάθε τμήματος του Παγκοσμιοποιούμενου πλέον Τείχους (από το Κόσοβο και τις συνοικίες της Βαγδάτης, στο Μπέλφαστ, στην Λευκωσία,, στην Παλαιστίνη, στα σύνορα Αιθιοπίας-Ερυθραίας, στο Κασμίρ, στην Κορέα) μπορεί να έχει τις ιδιαιτερότητές της όμως το Τείχος παγκοσμιοποιείται σε μια εποχή που υποσχέθηκε να το καταργήσει.

Μέχρι να καταργηθεί η εγκατάσταση του Αίσχους, μέχρι να πέσει το Τείχος, οι λουόμενοι της Tijuana θα συμβολίζουν την υποκρισία της ύστερης παγκοσμιοποίησης.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News