Σήμερα, 75 χρόνια μετά την εφιαλτική Νύχτα των Κρυστάλλων – που αποτέλεσε ορόσημο, καθώς «μετά απ΄ αυτήν όλα έμοιαζαν πιθανά» – το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών εγκαινιάζει στο Βερολίνο μιαν έκθεση ανέκδοτων ντοκουμέντων. Ο τίτλος της είναι «εκ των ένδον προς τα έξω: τα πογκρόμς του Νοεμβρίου 1938 στις αναφορές των ξένων διπλωματών από τη Γερμανία». Η συλλογή συγκεντρώθηκε ύστερα από αίτημα του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών προς τα αντίστοιχα υπουργεία 48 χωρών, που είχαν τότε διπλωματικές αντιπροσωπείες στο Βερολίνο.

Όπως αναφέρεται σχετικά σε σειρά δημοσιευμάτων στο «Spiegel», η νύχτα που πέρασε στην ιστορία σαν «η καταστροφή πριν από την καταστροφή» άλλαξε την αντίληψη ακόμη και εκείνων των διπλωματών, που αρχικά είχαν εκφραστεί θετικά για το ναζιστικό καθεστώς – όπως ήταν ο βρετανός Γενικός Πρόξενος που σημείωνε ότι οι αξιωματούχοι «είναι συνήθως ευγενείς προς τα ζώα, τα παιδιά, τους ηλικιωμένους και τους ανάπηρους, δείχνουν να μην έχουν καμία σκληρότητα στη συμπεριφορά τους». Περιγράφοντας εκείνη την εφιαλτική νύχτα, ο ίδιος άνθρωπος σημείωσε: «φρουροί καθάριζαν τους δρόμους απ΄ τους εμετούς, βάζοντας τους ενόχους – κρατώντας τους απ΄τον σβέρκο – να καθαρίζουν με τα μαλλιά τους και το πρόσωπό τους τον δρόμο», ενώ παρακάτω ανέφερε πως «κρατούμενοι υποχρεώθηκαν να ουρούν ο ένας στο στόμα του άλλου» , για να καταλήξει: «είχα την αυταπάτη πως είχα καταλάβει τον χαρακτήρα των Γερμανών. Ποτέ δεν φανταζόμουν αυτή την έκρηξη της σαδιστικής βαναυσότητας». Από κοντά και άλλοι ξένοι διπλωμάτες εξέφραζαν ομοθυμαδόν τον αποτροπιασμό τους – βραζιλιάνος διπλωμάτης αναφερόταν σε ένα «εμετικό θέαμα», ενώ Γάλλος παρατηρούσε ότι αυτό «το πεδίο μεγάλης βαρβαρότητας ξεπερνιέται μόνον από τις σφαγές των Αρμενίων».

Παρά ταύτα καμία χώρα δεν επέβαλε κυρώσεις στη Γερμανία, ή δεν διέρρηξε τις διπλωματικές της σχέσεις – μόνον οι ΗΠΑ απέσυραν αργότερα τον πρέσβη τους – κυρίως όμως, όλες (σχεδόν) οι χώρες κράτησαν τα σύνορά τους κλειστά στους 400.000 γερμανο-εβραίους, που έσπευδαν στα ξένα προξενεία για να ξεφύγουν από τη φρίκη. Το θέμα της ναζιστικής σκληρότητας απέναντι στους εβραίους φαίνεται ωστόσο πως απασχόλησε τους ξένους διπλωμάτες, που αναζητούσαν την ερμηνεία του. Γάλλος σημείωνε σχετικά πως «είναι το αποτέλεσμα μιας μάχης εξουσίας στα ηγετικά κλιμάκια του Γ΄ Ράιχ», ελβετός διπλωμάτης υποστήριζε πως «πρόκειται για τον τρόπο που θέλει ο Χίτλερ να επιδείξει την ισχύ του», ενώ Βρετανός συναρτούσε την έξαρση της βίας με «μια σεξουαλική διαστροφή που είναι διάχυτη στη Γερμανία».

Το βράδυ εκείνο που ξεκίνησε η εξολόθρευση των εβραίων (ως αντίποινα στον φόνο ενός γερμανού διπλωμάτη στο Παρίσι από γερμανο-εβραίο που είχε διαφύγει στη Γαλλία) απελευθερώθηκαν οι δυνάμεις του κακού. Κοπάδια όχλου χωρίς στολές (για να δώσουν την εντύπωση αυθόρμητης αντίδρασης του λαού) κατέστρεψαν 1.406 Συναγωγές, διέλυσαν και πλιατσικολόγησαν τα μαγαζιά των εβραίων σε μια παραζάλη βίας.

Στο δημοσίευμα του «Spiegel» σημειώνεται η αναφορά του αμερικανού Γενικού Πρόξενου πως «το 20% των Γερμανών υποστηρίζει το πογκρόμ» και υπογραμμίζεται η αντιστοίχιση με το αποτέλεσμα σφυγμομέτρησης που έκαναν το ΄45 οι Αμερικανοί στην περιοχή δικής τους ευθύνης – σε αυτήν, το 25% των Γερμανών εξακολουθούσε να εγκρίνει τη στάση του Χίτλερ έναντι των εβραίων…

Στην επέτειο εκείνης της Νύχτας φέτος 100 μαγαζιά στην περιοχή της Πύλης του Βραδεμβούργου – ανάμεσά τους το KaDeWe (εβραϊκής, τότε, ιδιοκτησίας) και το Galeria Kaufhof – δημιουργούν «βιτρίνες καταστροφής». «Όχι για να θυματοποιηθούν, αλλά για να διαμηνύσουν ότι το γερμανικό λιανικό εμπόριο επηρεάστηκε καθοριστικά από τους εβραίους, τον ρόλο των οποίων πρέπει να υπενθυμίσουμε» σημειώνουν οι διοργανωτές.

Γίνονται κι άλλες ενδιαφέρουσες συμβολικές εκδηλώσεις αυτές τις επετειακές μέρες φέτος στη Γερμανία, τις προσπερνώ όμως για να σταθώ σε μιαν έρευνα – του Παρατηρητηρίου Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ. Όπου διαπιστώνεται ότι οι εβραίοι που ζουν στη Γερμανία, το Βέλγιο, τη Γαλλία, την Ουγγαρία, την Ιταλία, τη Λεττονία, τη Σουηδία και τη Βρετανία διακατέχονται από την έντονη ανησυχία ενός αυξανόμενου αντισημιτισμού. Μάλιστα! 75 χρόνια μετά τη Νύχτα των Κρυστάλλων δηλώνουν πως αντιμετωπίζουν έναν αυξανόμενο αντισημιτισμό τα τελευταία 5 χρόνια στις χώρες τους (το 76% του δείγματος), πως τον τελευταίο χρόνο όλο και πιο συχνά ακούν κάποιον να υποστηρίζει ότι «το Ολοκαύτωμα ήταν μύθος» (το 57% του δείγματος), πως δεν τόλμησαν να καταγγείλουν στις αρχές μια πράξη προσβολής ή διακριτικής μεταχείρισής τους (το 82%), ενώ οι γερμανο-εβραίοι ειδικότερα δηλώνουν, πως αποφεύγουν να φέρουν διακριτικά της εβραϊκής τους ταυτότητας (63%) και πως την τελευταία 5ετία σκέφτονται όλο και πιο συχνά να εγκαταλείψουν τη Γερμανία εξαιτίας ενός αισθήματος «ανασφάλειας» (25%).

(Good night and good luck).

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News