Ηταν κορυφαίος σκηνοθέτης και παραγωγός κινηματογράφου, ένας στυλίστας της εικόνας, καινοτόμος, προκλητικός και ιδιοφυής, πρόλαβε, όμως, να κάνει μόνο 13 ταινίες μεγάλου μήκους, μεταξύ των οποίων τα αριστουργήματα «Σπάρτακος», «Σταυροί στο μέτωπο», «Η Οδύσσεια του Διαστήματος», «Το κουρδιστό πορτοκάλι» και «Η λάμψη».
Και τώρα, 20 χρόνια μετά τον θάνατό του, έρχονται στο φως τρία άγνωστα, μέχρι στιγμής, σενάρια που είχε δουλέψει ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ. Είχαν θέμα κοινό: πραγματεύονταν τον γάμο, τη ζήλια, τη μοιχεία. Και τα τρία είχαν γραφτεί και τα τρία μεταξύ 1954 και 1956, περίοδο κατά την οποία, σύμφωνα με τον Guardian, ο Κιούμπρικ αντιμετώπιζε προβλήματα με τη δεύτερη σύζυγό του, ηθοποιό και χορεύτρια Ρουθ Σομπότκα.
Το πρώτο σενάριο με τίτλο «Παντρεμένος άνδρας» («Married Man») είναι δακτυλογραφημένο σε 35 σελίδες, περιλαμβάνει επίσης μερικές χειρόγραφες σελίδες με σχόλια και σημειώσεις, κακογραμμένες με μολύβι. Το δεύτερο με τίτλο «Ο τέλειος γάμος» («The Perfect Marriage») έχει χειρόγραφες σημειώσεις και επτά σελίδες με σκηνές. Το υλικό του τρίτου σεναρίου με τίτλο «Ζήλια» είναι συγκεντρωμένο σε 13 δακτυλογραφημένες και χειρόγραφες σελίδες, και αναφέρεται στην ιστορία ενός ζευγαριού και τα άσχημα συναισθήματα που βιώνει στον γάμο του.
«Ο γάμος είναι σαν ένα γεύμα που διαρκεί πολύ, με το επιδόρπιο να σερβίρεται στην αρχή. Μπορείς να φανταστείς τη φρίκη της ζωής με μια γυναίκα που κολλάει πάνω σου σαν βεντούζα και ολόκληρη η ζωή της περιστρέφεται συνεχώς γύρω από τη δική σου, πρωί, μεσημέρι, βράδυ;» γράφει ο Κιούμπρικ στις πρώτες γραμμές του «Παντρεμένου άνδρα».
«Είναι σαν να πνίγεσαι σε μια θάλασσα από πούπουλα και να βυθίζεσαι όλο και πιο βαθιά στα απαλά, ασφυκτικά βάθη της οικειότητας και της ρουτίνας. Μακάρι να μπορούσε να αντιδράσει. Να τρελαθεί, να ζηλέψει, έστω μία φορά. Κοίτα, χθες το βράδυ βγήκα για μια βόλτα. Μετά το δείπνο. Γύρισα στο σπίτι στις 2 το πρωί. Μη με ρωτάς πού ήμουν».
Το υλικό μεταφέρθηκε πρόσφατα στο αρχείο Κιούμπρικ του UAL (Πανεπιστήμιο των Τεχνών του Λονδίνου).
Ο Νέιθαν Εϊμπραμς, καθηγητής Κινηματογραφικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Μπάνγκορ της Ουαλίας και κορυφαίος ειδικός στον Κιούμπρικ, αναφέρθηκε με ενθουσιασμό στον μεγάλο όγκο του άγνωστου υλικού που βρέθηκε στο σπίτι του σκηνοθέτη. «Είναι έργα που ήθελε να κάνει ο Κιούμπρικ, αλλά δεν τα έκανε. Δεν έχω συναντήσει αναφορές σε αυτά σε οτιδήποτε έχω διαβάσει μέχρι τώρα» δήλωσε.
Ανάμεσα στο υλικό αυτό υπάρχουν ιδέες, οι οποίες τέσσερις δεκαετίες αργότερα θα κατέληγαν στην ταινία «Μάτια ερμητικά κλειστά» («Eyes Wide Shut»), όπως ο καβγάς ζευγαριού –από το σενάριο της «Ζήλιας»- όταν ο άντρας επιστρέφει στο σπίτι μεθυσμένος, και από τον «Τέλειο γάμο», όπου ο Κιούμπρικ σημειώνει: «Σκηνή Χριστουγέννων. Εκείνη τη νύχτα η σύζυγος προετοιμάζεται για το πάρτι της παραμονής των Χριστουγέννων. Κάνει φασαρία. Ο σύζυγος νιώθει καταπιεσμένος από τα Χριστούγεννα. Ιστορία για τον γάμο, την πίστη, την προδοσία».
Αμερικανός, που έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στη Βρετανία, ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ πέθανε το 1999 λίγο μετά την ολοκλήρωση της ταινίας «Μάτια ερμητικά κλειστά», του αμφιλεγόμενου ερωτικού θρίλερ με πρωταγωνιστή τον Τομ Κρουζ και τη Νικόλ Κίντμαν, και προτού προλάβει να τη δει να προβάλλεται.
Ο Εϊμπραμς εξέφρασε, πάντως, την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι βρέθηκε τόσο πολύ αδημοσίευτο υλικό αφού ολοκληρώθηκε το βιβλίου του με τίτλο «Eyes Wide Shut: Stanley Kubrick and the Making of His Final Film», το οποίο συνυπογράφει μαζί με τον Ρόμπερτ Κόλκερ και θα κυκλοφορήσει σύντομα από τον εκδοτικό οίκο Oxford University Press, με αφορμή τα 20 χρόνια από την πρεμιέρα της ταινίας.
«Ο Κιούμπρικ είχε ομολογήσει ότι δεν ήταν συγγραφέας. Υπάρχει λόγος που συνεργάστηκε με άλλους σεναριογράφους στις ταινίες του. Η λογοτεχνική αξία (των σεναρίων του) δεν είναι μεγάλη. Ο Κιούμπρικ κάνει κινηματογράφο» δήλωσε ακόμη ο βρετανός καθηγητής και αναφέρθηκε στον Κερκ Ντάγκλας που είχε πει κάποτε: «Ο Στάνλεϊ πάντα λειτουργούσε καλύτερα όταν είχε έναν καλό συγγραφέα στο πλάι του. Εχω ένα αντίγραφο των τρομερών “Σταυρών στο μέτωπο”, που το έγραψε για να το κάνει πιο εμπορικό. Αν είχαμε γυρίσει εκείνο το σενάριο, ο Στάνλεϊ μπορεί να ζούσε ακόμα σε ένα διαμέρισμα του Μπρούκλιν και όχι σε ένα κάστρο στην Αγγλία…»
Είπε, ακόμη, ότι το συναρπαστικό νέο υλικό έριξε φως στα ενδιαφέροντα του σκηνοθέτη και σε ό,τι τον ενέπνεε. «Η δεκαετία του 1950 είναι ίσως η λιγότερο κατανοητή περίοδος της καριέρας του Κιούμπρικ. Δείχνει ότι εργαζόταν πολύ περισσότερο από ό, τι γνωρίζαμε. Ηταν αρκετά παραγωγικός. Δοκίμαζε το χέρι του στο γράψιμο. Αλλά, μετά “Το φιλί του δολοφόνου”, ταινία του 1955, ποτέ δεν βασιζόταν στο πρωτότυπο υλικό. Τα σενάρια προέκυψαν πάντα από κάποιον και κάτι».
Και πρόσθεσε: «Η Σομπότκα, με την οποία ήταν παντρεμένος όταν τα έγραψε, είχε πολύ μεγάλη επιρροή πάνω του. Αλλά δεν γνωρίζουμε τόσα πολλά για αυτήν ή για αυτόν. Τα πράγματα δεν πήγαν καλά μαζί της στο Λος Αντζελες. Ο Κιούμπρικ πήγε στη Γερμανία το 1957 για να γυρίσει τους “Σταυρούς στο μέτωπο” και γνώρισε την Κριστιάν, μίαα από τις ηθοποιούς της ταινίας, η οποία έγινε η τρίτη και τελευταία γυναίκα του».
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News