Μισός και πλέον αιώνας ένοπλου αγώνα των βάσκων αυτονομιστών της ΕΤΑ τελείωσε με την εθελούσια παράδοση οπλισμού που ήταν κρυμμένος στη Γαλλία.
Ηταν τουλάχιστον 118 πιστόλια, καραμπίνες και αυτόματα, πάνω από 25.000 σφαίρες και σχεδόν τρεις τόνοι εκρηκτικά σε οκτώ κρυψώνες, σύμφωνα με έγραφα της οργάνωσης που είδε ο Guardian. Είναι αρκετό υλικό για έναν μικρό πόλεμο (ή μια μεγάλη μάχη) που δεν έγινε ποτέ.
Η παράδοση έγινε ενώπιον διεθνών παρατηρητών στη Μπαγιόν της νοτιοδυτικής Γαλλίας. «Είναι μια στιγμή γεμάτη ένταση, αλλά είναι ιστορική στιγμή», είπε στη βρετανική εφημερίδα το μέλος της οργάνωσης Τσετς Ετσεβέρι.
Πιθανόν η οργάνωση να έκρυβε πυροκροτητές και άλλο υλικό, αν και αυτό δεν γίνεται σαφές από τους καταλόγους. Και ακόμη δεν μπορεί να γνωρίζει κανένας αν η ΕΤΑ θα τηρήσει την υπόσχεσή της να αφοπλιστεί πλήρως και οριστικά.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, όλες οι πλευρές αναγνωρίζουν ότι είναι το τέλος μιας μεγάλης φάσης στην ιστορία της οργάνωσης.
Η γαλλική αστυνομία θα εξετάσει πλέον αν τα όπλα έχουν χρησιμοποιηθεί σε επιθέσεις ή σε άλλες εγκληματικές ενέργειες στις οποίες εμπλέκεται η ΕΤΑ, όπως δολοφονίες, απαγωγές και ληστείες, που μέσα στις δεκαετίες της δράσης της ανέρχονται πλέον σε πολλές εκατοντάδες. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι 300 από τις 800 δολοφονίες που αποδίδονται στην ΕΤΑ είτε δεν έχουν εξιχνιαστεί είτε έχουν εξιχνιαστεί εν μέρει μόνο.
Η ισπανική κυβέρνηση, από την άλλη πλευρά των συνόρων, θα έχει καταγάγει μια μεγάλη νίκη.
Περίπου 40 χρόνια ανυποχώρητης στάσης των δημοκρατικών κυβερνήσεων, μετά την πτώση της δικτατορίας του Φράνκο, θα έχουν τελειώσει με την οργάνωση ηττημένη και αφοπλισμένη και πολλά από τα ηγετικά στελέχη της στη φυλακή –κάποια μάλιστα και ισόβια.
Η ίδια η οργάνωση δεν ανακοίνωσε την αυτοδιάλυσή της, ίσως μάλιστα δεν το πράξει καθόλου, αν κάποια μέλη της επιμείνουν στον ένοπλο αγώνα. Ο Guardian αναφέρει ότι οι πιθανόν ανεξέλεγκτες ομάδες εξτρεμιστών «ανταρτών» στους κόλπους της οργάνωσης ανησυχούν τα -λίγα πλέον- ηγετικά στελέχη της ΕΤΑ.
Αλλά, όπως και αν εξελιχθούν τα πράγματα, η πλειοψηφία των Βάσκων περιμένει καλύτερες ημέρες.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News