Το 1987, υπήρχαν 18.000 καταγεγραμμένοι άστεγοι στη Φινλανδία, οι περισσότεροι στο Ελσίνκι. Το 2017, το νούμερο είχε πέσει στους 7.112, από τους οποίους μόνο οι 415 έμεναν στον δρόμο. Οι υπόλοιποι βρήκαν καταφύγιο σε σπίτια συγγενών ή φίλων.

Χάρη σε ένα απλό και άκρως αποτελεσματικό μέτρο, που εφαρμόζουν οι φινλανδικές Αρχές εδώ και μία δεκαετία, ο αριθμός των αστέγων έχει μειωθεί θεαματικά.

Η ιδέα είναι απλή: Για να λύσεις το πρόβλημα των αστέγων, δίνεις στον καθένα από ένα διαμέρισμα. Χωρίς όρους, χωρίς «ναι μεν αλλά».

Οι περισσότερες χώρες στον κόσμο, βάζουν τους άστεγους σε καταφύγια, όπου μένουν πολλοί μαζί για λίγο καιρό ή τους προσφέρουν σπίτι με την προϋπόθεση να «καθαρίσουν» από το αλκοόλ ή τα ναρκωτικά, εξαρτήσεις που παρατηρούνται συχνά σε όσους μένουν στον δρόμο.

Οι Φινλανδοί όμως, προσφέρουν μόνιμη στέγη σε όλους, ανεξαιρέτως. Εχουν κατασκευάσει χιλιάδες νέα διαμερίσματα, ή ανακαινίσει παλιά -τα περισσότερα στο Ελσίνκι- τα οποία νοικιάζουν έναντι μικρού αντιτίμου, στους άστεγους και τους επιτρέπουν να κάνουν εκεί ό,τι θέλουν, μια που είναι πια σπίτι τους, ακόμα και να πιουν αλκοόλ ή να πάρουν ναρκωτικά. Το μόνο που απαιτείται από αυτούς, είναι να συμβουλεύονται τους κοινωνικούς λειτουργούς και τους επαγγελματίες άλλων ειδικοτήτων, που εργάζονται μόνιμα στις πολυκατοικίες των αστέγων. Τους βοηθούν να βρουν δουλειά, να συμπληρώσουν αιτήσεις, να λάβουν επιδόματα, να βρουν γιατρούς και φάρμακα ή να πάνε σε ειδικούς αποτοξίνωσης.

Συνήθως, τα κτίρια αυτά, έχουν κοινές κουζίνες και χώρους αναψυχής όπου μπορούν να κοινωνικοποιηθούν οι ένοικοι.

Το νοίκι που πληρώνουν οι άστεγοι συχνά καλύπτεται από κρατικά επιδόματα ή από δουλειές που κάνουν οι ίδιοι. Από τη στιγμή που θα λύσουν το πρόβλημα της μόνιμης στέγης, μπορούν να φτιάξουν τη ζωή τους. Να βρουν δουλειά, φίλους, συντρόφους.

Το μέτρο έχει αποδώσει τα μέγιστα, κυρίως επειδή εφαρμόζεται σε όλο το φάσμα των αστέγων της χώρας και δεν είναι αποσπασματικό, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί: «Η Φινλανδία θεωρεί ότι το πρόβλημα των αστέγων είναι απόρροια της έλλειψης στέγης και μόνο έτσι μπορεί να λυθεί. Δεν είναι ένα αναπόφευκτο κοινωνικό πρόβλημα που ξεκινά από προσωπικά θέματα, όπως το βλέπουν στις περισσότερες χώρες, όπως αναφέρεται σε ανάλυση της ευρωπαϊκής ομοσπονδίας εθνικών οργανισμών που δουλεύουν με άστεγους.

Οι άλλες χώρες, συνήθως, δίνουν σπίτια σε άστεγους μόνο αν αποτοξινωθούν. Είναι όμως, εξαιρετικά δύσκολο να τα καταφέρουν αν είναι στον δρόμο ή σε προσωρινά καταφύγια με δεκάδες άλλους.

 

Η θεαματική μείωση των αστέγων στη Φινλανδία είναι θέμα μελέτης σε αρκετές χώρες, καθώς το πρόβλημα διογκώνεται παγκοσμίως.

Στην Αγγλία, η κυβέρνηση συμφώνησε να χρηματοδοτήσει αντίστοιχες πιλοτικές προσπάθειες σε τρία μέρη της χώρας, ενώ σε Ουαλία, ΗΠΑ, Δανία, Αυστραλία, ήδη λειτουργούν ανάλογα προγράμματα.

Ομως, οι φινλανδοί αξιωματούχοι εφιστούν την προσοχή στους επίδοξους μιμητές τους και τονίζουν πως το μυστικό της επιτυχίας της χώρας είναι η εφαρμογή του μέτρου για όλους τους άστεγους ανεξαιρέτως σε ολόκληρη τη Φινλανδία τονίζοντας πως τα ημίμετρα δεν θα έχουν αποτέλεσμα.

Σε όσους φέρουν ως επιχείρημα το μεγάλο κόστος του μέτρου, έχουν την απάντηση: Το φινλανδικό κράτος έχει ξοδέψει 300 εκατ. ευρώ για 3.500 διαμερίσματα και 300 κοινωνικούς λειτουργούς που δουλεύουν με τους άστεγους. Οι Φινλανδοί έχουν υπολογίσει ότι για κάθε άστεγο που βρίσκει σπίτι, το κράτος γλυτώνει 15.000 ευρώ το χρόνο, ποσά που θα ξοδεύονταν σε νοσοκομειακή περίθαλψη, φυλακές ή αστυνομικές υπηρεσίες.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News