O Guardian έκανε λόγο για ένα «σημείο καμπής για την Ευρώπη». Και σε κάθε περίπτωση είναι. Από την ώρα που το ρολόι στις Βρυξέλλες έδειξε μεσάνυχτα και μπήκε το 2022, η Γαλλία ανέλαβε την εκ περιτροπής προεδρία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, σε μια πολύ σύνθετη στιγμή: η ΕΕ βρίσκεται αντιμέτωπη με πολλαπλές κρίσεις —από την πλημμυρίδα της παραλλαγής Ομικρον του κορονοϊού, μέχρι τις ανατιμήσεις στην ενέργεια και την κλιμάκωση της έντασης στα σύνορα Ουκρανίας – Ρωσίας— αλλά έχει την «τύχη» την ηγεσία της να αναλαμβάνει ένα από τα πιο ισχυρά κράτη-μέλη, διαδεχόμενο τη μικρή και αδύναμη Σλοβενία. Την ίδια όμως στιγμή ο Εμανουέλ Μακρόν έχει μπροστά του τις προεδρικές εκλογές του Απριλίου.

Ο ίδιος έχει αποφύγει έως τώρα να ανακοινώσει επισήμως ότι θα διεκδικήσει την επανεκλογή του —ακόμα και στο πρωτοχρονιάτικο μήνυμά του ήταν ασαφής— όμως όλοι οι πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι αυτή η συγκυρία με την ανάληψη της ηγεσίας της ΕΕ προσφέρει στον Μακρόν μια ιδανική ευκαιρία να επανασυστήσει τον εαυτό του στους Γάλλους ως ο άνθρωπος που μπορεί να αλλάξει και την Ευρώπη. Εξάλλου παρουσίασε το όνειρό του για την ΕΕ με τον πλέον εμφατικό τρόπο πριν τρεις εβδομάδες.

«Αυτή η προεδρία του προσφέρει μια καλοδεχούμενη πλατφόρμα για να προωθήσει τον ευρωπαϊκό απολογισμό του, να ξεχωρίσει από ορισμένους ανταγωνιστές του και να φέρει νέες διεκδικήσεις, νέες ιδέες», σχολίασε στον Guardian η Κλερ Ντεμεσμέ, ερευνήτρια στο γαλλογερμανικό κέντρο Μαρκ Μπλοχ στο Βερολίνο.

Υπάρχουν και κάποιες ιστορικές αναφορές. Είναι η 13η εξάμηνη εκ περιτροπής προεδρία που ασκεί η Γαλλία από το 1958, αλλά η πρώτη από το 2008, όταν πρόεδρος ήταν ο Νικολά Σαρκοζί.

Θα συμπέσει επίσης με τη διεξαγωγή των προεδρικών εκλογών στις 10 και 24 Απριλίου και των βουλευτικών εκλογών του Ιουνίου στη Γαλλία.

Πρόκειται για ένα σενάριο που έχει ξανασυμβεί το 1995 με κάποιες βέβαια διαφορές. Ο Φρανσουά Μιτεράν ήταν τότε ένας άρρωστος ηγέτης που ούτως η άλλως θα αποχωρούσε έπειτα από δύο επταετείς θητείες —ο Ζακ Σιράκ θα τον διαδεχόταν τον Μάιο, σε μια αλλαγή και της ηγεσίας της ΕΕ σε επίπεδο προσώπων.

«Η Γαλλία θα έχει εκ των πραγμάτων μια πολύ μικρή περίοδο για την προεδρία — και μια πολύ φιλόδοξη ατζέντα. Τρεις μήνες, είναι ένα πολύ, πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Θα χρειαστεί ένας αγώνας δρόμου» σημείωσε η Κλερ Ντεμεσμέ, περιγράφοντας μια προεδρία «δύο φάσεων», πριν και μετά τις εκλογές του Απριλίου, ανεξάρτητα με το αν ο Μακρόν επανεκλεγεί, κάτι που είναι πολύ πιθανό να συμβεί εφόσον βέβαια θέσει υποψηφιότητα.

Ο Μακρόν, εξελέγη το 2017 με ένα φιλοευρωπαϊκό πρόγραμμα. Και έχει θέσει ως στόχο της PFUE (Présidence du Conseil de l’Union Εuropéenne, γαλλική προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου) να κάνει «την Ευρώπη ισχυρή στον κόσμο».

«Δεν μπορεί να φθάσει στον πρώτο γύρο, στις 10 Απριλίου, χωρίς να έχει εξασφαλίσει κάποια αποτελέσματα από την ευρωπαϊκή προεδρία του. Αυτή είναι η δυσκολία γι΄αυτόν αλλά μπορεί να είναι επίσης μια αληθινή ευκαιρία», σημείωσε από την πλευρά του ο Σεμπαστιάν Μαγιάρ, διευθυντής του Ινστιτούτου Ζακ Ντελόρ στο Παρίσι.

Η γαλλική προεδρία του Μακρόν προβάλλει τρεις προτεραιότητες που μπορεί να δώσoυν γρήγορα αποτελέσματα και να τον εμφανίσoυν ως έναν ηγέτη της Ευρώπης των λαών: καλύτερους κατώτατους μισθούς σε όλη την ΕΕ, ρύθμιση της δράσης και της φορολόγησης των ψηφιακών κολοσσών και φόρο εκπομπών άνθρακα.

Η ανεπίσημη σύνοδος κορυφής αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων στις 10 και 11 Μαρτίου στη Γαλλία, που αναμένεται να συζητήσει τη μεταρρύθμιση του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης, ένα προσφιλές στη Γαλλία θέμα, μπορεί επίσης να αποδειχθεί «ένας πολιτικός αριστοτεχνικός χειρισμός», είπε ο Σεμπαστιάν Μαγιάρ. «Το να κάνει μια επίδειξη δύναμης της ευρωπαϊκής ηγεσίας του, περιτριγυρισμένος από τους ομολόγους του έναν μήνα πριν από τον πρώτο γύρο, μπορεί να ενισχύσει το κύρος του», προσέθεσε ο ίδιος αναλυτής, σε μια θέση που συμβαδίζει με την εκτίμηση των περισσότερων ότι δύσκολα οι αντίπαλοί του —από τους ακροδεξιούς Μαρίν Λεπέν και Ερίκ Ζεμούρ ως την κεντροδεξιά Βαλερί Πεκρές και την Αν Ινταλγκό των Σοσιαλιστών— θα μπορέσουν να εμφανιστούν «ισάξιοί του».

Οι κρίσεις προσφέρουν επίσης ένα βήμα σε πρώτο πλάνο. Το 2008, ο Νικολά Σαρκοζί παρουσίασε τον εαυτό του ως ηγέτη της Ευρώπης κατά τη χρηματοπιστωτική κρίση που ξέσπασε με τη χρεωκοπία της τράπεζας Lehman Brothers και τη ρωσική στρατιωτική επίθεση στη Γεωργία.

Ο Εμανουέλ Μακρόν μπορεί να κάνει να ακουστεί η φωνή της Ευρώπης στις επικείμενες ρωσοαμερικανικές συνομιλίες για την Ουκρανία και την ασφάλεια στην Ευρώπη.

«Η Ιστορία τού προσφέρει ίσως μια ευκαιρία να βοηθήσει να αναδυθεί ένα ευρωπαϊκό όραμα» σε αυτά τα διακυβεύματα, έγραψε ο Μισέλ Ντικλό, πρώην πρεσβευτής, σε άρθρο του στη γαλλική εφημερίδα L’Opinion.

Είναι ωστόσο ένα στοίχημα. Ενδιαφέρονται οι Γάλλοι για την Ευρώπη, πόσο μάλλον για «περισσότερη» Ευρώπη;

Σύμφωνα με μια έρευνα της EuropaNova που πραγματοποιήθηκε για τη Journal du Dimanche, μόνο το 29% των Γάλλων επιθυμούν περισσότερη ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, έναντι 50% των Ιταλών και 43% των Γερμανών.

«Η προεδρία της ΕΕ μπορεί να συμβάλει να διορθωθεί αυτή η εκτίμηση προτείνοντας μια ενσάρκωση της Ευρώπης, προς όφελος και μέσω του προσώπου του Εμανουέλ Μακρόν», εκτίμησε πάντως ο Πιερ Σελάλ, πρώην εκπρόσωπος της Γαλλίας στην ΕΕ.

«Εξάλλου, οι Γάλλοι δεν αγαπούν τίποτα περισσότερο από την εικόνα ή την εντύπωση μιας Γαλλίας “στο τιμόνι”, που εμπνέει, καθοδηγεί και διευθύνει», προσέθεσε ο ίδιος στον Guardian.

Οι προκλήσεις είναι δύσκολες.

Το νέο κύμα της Covid-19 που πλημμυρίζει την Ευρώπη μπορεί ωστόσο να χαλάσει τη «γιορτή» για τις περίπου 400 συνεδριάσεις και εκδηλώσεις που προγραμματίζονται σε όλη τη χώρα.

Ο Μακρόν θα πρέπει επίσης να επιδείξει διπλωματική ευελιξία  απέναντι σε εταίρους που θα εμφανιστούν ως «άκαμπτοι» αν αντιληφθούν «προσπάθεια χρησιμοποίησης της προεδρίας για εκλογικούς σκοπούς», προειδοποίησε ο Πιερ Σελάλ.

Η Γερμανία, όπου ο νέος καγκελάριος Όλαφ Σολτς διαδέχθηκε μόλις την Ανγκελα  Μέρκελ, μπορεί γρήγορα να αισθανθεί ότι πιέζεται καθώς την ίδια ώρα το Βερολίνο θα προεδρεύει της Ομάδας των Επτά πιο ανεπτυγμένων βιομηχανικά χωρών (G7) το 2022, παρατήρησε ο Guardian.

«Ηδη το 2017, εκείνος που είχε μόλις εκλεγεί πρόεδρος είχε θέσει τον γερμανό γείτονά του υπό πίεση, δύο ημέρες μετά τις βουλευτικές εκλογές στη Γερμανία, με την ομιλία του στη Σορβόνη και πολύ φιλόδοξες προτάσεις για την Ευρώπη. Και σήμερα ο Μακρόν θέτει και πάλι τη νέα γερμανική κυβέρνηση μπροστά σε τετελεσμένα», σημείωσε σε μια άλλη ανάλυση η έγκυρη γερμανική Süddeutche Zeitung.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News