Επειτα από ένα «θρίλερ», με πληροφορίες οι οποίες αντικρούονταν από σωρεία σχετικών δημοσιευμάτων, ο αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε, τελικά, την απόφασή του να αποχωρήσουν οι ΗΠΑ από τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
Ο ίδιος χαρακτήρισε ως «καταστροφική» αυτή τη διεθνή συμφωνία, λέγοντας ότι υποτίθεται ότι θα προστάτευε την Ουάσινγκτον και τους συμμάχους της, όμως επέτρεψε στην Τεχεράνη να συνεχίσει τον εμπλουτισμό ουρανίου.
Πρόσθεσε ότι διαθέτει «αποδείξεις» ότι το Ιράν ψεύδεται.
«Το αμέσως επόμενο διάστημα θα υπογράψω διάταγμα με το οποίο θα επαναφέρω τις κυρώσεις εναντίον του Ιράν», δήλωσε ο Ντόναλντ Τραμπ, κάνοντας λόγο για στήριξη του ιρανικού καθεστώτος σε τρομοκρατικές οργανώσεις όπως η Χεσμπολάχ, η αλ Κάιντα και άλλες ομάδες που σκοτώνουν και βασανίζουν ανθρώπους σε όλον τον κόσμο.
«Δεν έπρεπε να υπογραφεί ποτέ αυτή η συμφωνία», σημείωσε ο κ. Τραμπ, ρίχνοντας τα βέλη του στην κυβέρνηση του Μπαράκ Ομπάμα.
Τη συμφωνία είχαν υπογράψει το 2015 το Ιράν και οι χώρες της Ομάδας 5+1 (τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, δηλαδή Κίνα, ΗΠΑ, Γαλλία, Βρετανία και Ρωσία, μαζί με τη Γερμανία).
Statement on the Iran Nuclear Deal: https://t.co/O3SpryCKkc
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) May 8, 2018
Παράλληλα, ο ίδιος τόνισε ότι θέλει να στείλει ένα σημαντικό μήνυμα: «Οι ΗΠΑ δεν κάνουν πια κενές απειλές. Οταν δίνω υποσχέσεις τις κρατάω», είπε και πρόσθεσε ότι η Ουάσινγκτον θα συνεργαστεί με τους συμμάχους της για να βρεθεί μία εποικοδομητική λύση με διάρκεια για την πυρηνική απειλή του Ιράν και το πυραυλικό πρόγραμμα της χώρας.
Προειδοποίησε όμως την Τεχεράνη ότι αν συνεχίσει «Θα αντιμετωπίσει μεγαλύτερα προβλήματα από ό,τι είχε ποτέ έως τώρα».
Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του αμερικανού προέδρου, Τζον Μπόλτον δήλωσε ότι ο Τραμπ υπέγραψε το υπόμνημα με το οποίο διατάσσονται οι υπηρεσίες να επαναφέρουν όλες τις κυρώσεις εις βάρος του Ιράν, αναφορικά με το πυρηνικό του πρόγραμμα – οι οποίες είχαν αρθεί από τον Μπαράκ Ομπάμα.
Το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ με ανακοίνωσή του ανέφερε ότι θα επιβάλλει εκ νέου ένα ευρύ φάσμα κυρώσεων αναφορικά με το Ιράν έπειτα από μια μεταβατική περίοδο 90 και 180 ημερών και θα περιλαμβάνουν κυρώσεις που θα στοχεύουν τον πετρελαϊκό τομέα του Ιράν και τις συναλλαγές με την κεντρική του τράπεζα.
Επίσης, ανέφερε ότι οι κυρώσεις αναφορικά με τις αεροπορικές εξαγωγές στο Ιράν, το εμπόριο μετάλλων της χώρας και κάθε προσπάθεια της Τεχεράνη να αποκτήσει αμερικανικά δολάρια επίσης θα επιβληθούν εκ νέου. Πάντως, σύμφωνα με στελέχη του Κογκρέσου τα οποία επικαλείται το Reuters, η Ουάσιγκτον δεν πρόκειται να επιβάλει κυρώσεις εις βάρος της Τεχεράνης εντός των επόμενων τριών ή και έξι μηνών.
Την άμεση αντίδραση του προκατόχου του στην αμερικανική προεδρία, Μπαράκ Ομπάμα, προκάλεσε η ανακοίνωση του Ντόναλντ Τραμπ. Ο πρώην αμερικανός πρόεδρος χαρακτήρισε «εσφαλμένη» και «σοβαρό λάθος» την απόφαση του Ρεπουμπλικανού, εκφράζοντας την απογοήτευσή του για τις εξελίξεις.
There are few issues more important to the security of the US than the potential spread of nuclear weapons or the potential for even more destructive war in the Middle East. Today’s decision to put the JCPOA at risk is a serious mistake. My full statement: https://t.co/4oTdXESbxe
— Barack Obama (@BarackObama) May 8, 2018
Ο Μπαράκ Ομπάμα είχε υπογράψει τη συμφωνία με την Τεχεράνη, λέγοντας τότε πως ανοίγει τον δρόμο για την παγκόσμια ειρήνη.
Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών εξέφρασε με ανακοίνωσή του «την έντονη απογοήτευσή του» από την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ. «Δεν υπάρχουν – και δεν μπορεί να υπάρξουν –λόγοι για την διάλυση του κοινού ολοκληρωμένου σχεδίου δράσης, ΚΟΣΔ (JCPOA). Το σχέδιο έδειξε πλήρως την αποδοτικότητά του», ανέφερε το ρωσικό ΥΠΕΞ. «Οι ΗΠΑ υπονομεύουν τη διεθνή εμπιστοσύνη στον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας», προσθέτει η ανακοίνωση. Παράλληλα, το υπουργείο τονίζει ότι είναι ανοιχτό σε περαιτέρω συνεργασία με τους άλλους εταίρους της συμφωνίας με το Ιράν και να συνεχίσει ενεργά να αναπτύσσει τις διμερείς σχέσεις με την Τεχεράνη.
Η Γαλλία, η Γερμανία και η Βρετανία εκφράζουν τη λύπη τους για την αμερικανική απόφαση περί απόσυρσης από τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, επισημαίνεται σε ανακοίνωση του Ελιζέ.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε λίγο νωρίτερα ότι η Γαλλία θα εργαστεί μαζί με το Λονδίνο και το Βερολίνο επί μιας ευρύτερης συμφωνίας που θα καλύπτει τις δραστηριότητες του Ιράν για τα πυρηνικά, το βαλλιστικό πρόγραμμα και τις εξελίξεις σε περιφερειακό επίπεδο, αφού ο Ντόναλντ Τραμπ επιβεβαίωσε ότι οι ΗΠΑ αποσύρονται από τη συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης.
La France, l’Allemagne et le Royaume-Uni regrettent la décision américaine de sortir de l’accord nucléaire iranien. Le régime international de lutte contre la prolifération nucléaire est en jeu.https://t.co/fHuuUMUsCj
— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) May 8, 2018
“Θα εργαστούμε συλλογικά σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, καλύπτοντας τις πυρηνικές δραστηριότητες, την μετά το 2025 περίοδο, το βαλλιστικό πρόγραμμα και τη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή, ιδίως στη Συρία, την Υεμένη και το Ιράκ” επισήμανε ο Μακρόν σε tweet που έστειλε λεπτά αφότου μίλησε ο Ντόναλντ Τραμπ.
Επιπλέον, ο πρόεδρος της Γαλλίας επισήμανε ότι το καθεστώς μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων κινδυνεύει.
Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, ζήτησε από τους εναπομείναντες εταίρους της διεθνούς συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν (JCPOA) να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους, στον απόηχο της απόφασης του Αμερικανού προέδρου Τραμπ για την αποχώρηση της Ουάσινγκτον από τη συμφωνία JCPOA. Με ανακοίνωσή του ο Γκουτέρες εξέφρασε τη «βαθιά ανησυχία» του από την απόφαση Τραμπ. «Είναι απαραίτητο ότι όλες οι ανησυχίες που αφορούν την εφαρμογή του σχεδίου να αντιμετωπιστούν μέσα από τους μηχανισμούς που εγκαθιδρύθηκαν με την JCPOA. Ζητήματα που δεν σχετίζονται άμεσα με την JCPOA θα πρέπει να αντιμετωπίζονται χωρίς προκατάληψη για τη διατήρηση της συμφωνίας και των επιτευγμάτων αυτής», τόνισε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ.
Αμεση ήταν η αντίδραση του Ντόναλντ Τουσκ στην ανακοίνωση του Ντόναλντ Τραμπ.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τόνισε πως οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα συζητήσουν το ζήτημα στη Σύνοδο στη Σόφια, την επόμενη εβδομάδα,
Policies of @realDonaldTrump on #IranDeal and trade will meet a united European approach. EU leaders will tackle both issues at the summit in Sofia next week.
— Donald Tusk (@eucopresident) May 8, 2018
«Οι πολιτικές του Ντόναλντ Τραμπ για τη συμφωνία του Ιράν αλλά και το θέμα του εμπορίου θα έχουν μια συντονισμένη ευρωπαϊκή προσέγγιση. Οι Ευρωπαίοι θα αντιμετωπίσουν αμφότερα τα ζητήματα στη Σύνοδο Κορυφής στη Σόφια, την επόμενη εβδομάδα», έγραψε στο Twitter.
Ροχανί: Το Ιράν θα παραμείνει στη συμφωνία χωρίς τις ΗΠΑ
Το Ιράν θα παραμείνει στην πυρηνική συμφωνία, χωρίς τη συμμετοχή των ΗΠΑ σε αυτήν, ανακοίνωσε ο πρόεδρος Χασάν Ροχανί.
Παράλληλα, ο Ροχανί πρόσθεσε ότι έδωσε εντολή στα στελέχη της πυρηνικής βιομηχανίας της χώρας του να είναι έτοιμα να συνεχίσουν την ανάπτυξη της πυρηνικής βιομηχανίας χωρίς κανέναν περιορισμό, εφόσον χρειαστεί.
Σε τηλεοπτικό διάγγελμά του ο Ιρανός πρόεδρος είπε ότι η απόφαση που έλαβε ο Ντόναλντ Τραμπ υπήρξε μια “ιστορική εμπειρία” για την Τεχεράνη και κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι ουδέποτε τήρησαν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν.
Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος, συνέχισε ο Ροχανί, έχει ιστορικό υπονόμευσης των διεθνών συνθηκών και χαρακτήρισε “ψυχολογικό πόλεμο” την απόφαση του Τραμπ.
Ο Ροχανί είπε ότι έδωσε εντολή στον υπουργό Εξωτερικών να ξεκινήσει συνομιλίες για την πυρηνική συμφωνία με την ΕΕ, τη Ρωσία και την Κίνα εντός των επόμενων εβδομάδων και διαβεβαίωσε ότι η ιρανική οικονομία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται και μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ.
Το Ριάντ στηρίζει την απόφαση Τραμπ
Η Σαουδική Αραβία καλωσόρισε την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ.
«Το Ιράν χρησιμοποίησε οικονομικά οφέλη από την άρση των κυρώσεων για να συνεχίσει τις δραστηριότητές του για την αποσταθεροποίηση της περιοχής, ιδιαίτερα με την ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων και τη στήριξη τρομοκρατικών οργανώσεων στην περιοχή», ανέφερε η ανακοίνωση του Ριάντ που μετέδωσε η κρατική τηλεόραση Al Arabiya.
Η τουρκική θέση
Η Τουρκία θα συνεχίσει τις εμπορικές σχέσεις της με το Ιράν, όσο είναι δυνατόν, και δεν θα είναι υπόλογη σε κανέναν” δήλωσε απόψε ο υπουργός Οικονομικών Νιχάτ Ζεϊμπκτσί, λίγα λεπτά αφότου ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την επαναφορά των κυρώσεων σε βάρος της Τεχεράνης.
«Από εδώ και στο εξής θα εμπορευόμαστε με το Ιράν, εντός του δυνατού πλαισίου, μέχρι τέλους και δεν θα δίνουμε λογαριασμό σε κανέναν για αυτό», είπε ο Ζεϊμπεκτσί σε συνέντευξη που παραχώρησε στο τηλεοπτικό κανάλι CNN Turk. «Η απόφαση των ΗΠΑ να αποχωρήσουν μονομερώς από την πυρηνική συμφωνία του Ιράν θα προκαλέσει αστάθεια και νέες συγκρούσεις», δήλωσε ο Ιμπραήμ Καλίν, ένας εκπρόσωπος του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Με ανάρτησή του στο twitter τόνισε ότι η πολυµερής συµφωνία θα συνεχιστεί με άλλα κράτη και πρόσθεσε ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να εναντιώνεται σε όλες τις μορφές πυρηνικών όπλων.
Εν αναμονή των τελικών ανακοινώσεων Τραμπ, οι τιμές του πετρελαίου έκαναν βουτιά έως και 3,5%, καθώς δημοσιεύματα των ΜΜΕ τροφοδότησαν τις αμφιβολίες σχετικά με το αν ο Ντόναλντ Τραμπ, θα αποσύρει τις ΗΠΑ από τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Στη συνέχεια, οι τιμές ανέκαμψαν από τα χαμηλά επίπεδα σε μία συνεδρίαση με υψηλές διακυμάνσεις, έπειτα από άλλο, νέο δημοσίευμα, το οποίο ανέφερε ότι ο Τραμπ σχεδιάζει να αποσυρθεί από τη συμφωνία. Tελικά, οι μετοχές του ενεργειακού τομέα την Τρίτη έκλεισαν με άνοδο, έπειτα από την ανακοίνωση του Τραμπ για την αποχώρηση της Ουάσινγκτον από τη διεθνή συμφωνία, επιβεβαιώνοντας αυτό που οι περισσότεροι επενδυτές περίμεναν. Ο δείκτης Dow Jones της βιομηχανίας έκλεισε με άνοδο 2,89 μονάδων (+0,01%) στις 24.360,31 μονάδες. Ο δείκτης Nasdaq των εταιρειών τεχνολογίας έκλεισε ενισχυμένος κατά 1,69 μονάδες (+0,02%) στις 7.266,9 μονάδες. Ο ευρύτερος δείκτης Standard and Poor’s 500 έκλεισε με απώλειες 0,71 μονάδων (-0,03%) στις 2.671,92 μονάδες.
Ο ισραηλινός στρατός, αμέσως μετά την ανακοίνωση του αμερικανού προέδρου, έδωσε διαταγή στις τοπικές αρχές στα υψίπεδα του Γκολάν να «ξεκλειδώσουν και να ετοιμάσουν καταφύγια», καθώς εντόπισε, όπως ανέφερε ο στρατός, «ασυνήθιστη δραστηριότητα των ιρανικών δυνάμεων στη Συρία». Στην ανακοίνωση του στρατού αναφέρεται ότι τα αμυντικά συστήματα έχουν αναπτυχθεί και στρατιώτες των ισραηλινών αμυντικών δυνάμεων (IDF) βρίσκονται σε κόκκινο συναγερμό για μια επίθεση.
Τελικά, σημειώθηκε αεροπορική επιδρομή του Ισραήλ κατά συριακών δυνάμεων.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News