2500 χιλιάδες στρέμματα λίγο πιο πάνω από τους Αγίους Αναργύρους, στο λεγόμενο Πύργο Βασιλίσσης, στα σημερινά δυτικά προάστια της Αθήνας είναι μια έκταση που σου προκαλεί δέος. Ένα τεράστιο «κτήμα» από την εποχή της Τουρκοκρατίας, που κάνεις ώρα να το γυρίσεις ακόμη και με το αυτοκίνητο, βρέθηκε στην κατοχή του Όθωνα και της Αμαλίας. Ώσπου να το χαρούν καταργείται η βασιλεία και περιέρχεται στο ελληνικό κράτος. Και αυτό ανέμελο από τότε, άρχισε να πουλάει κομμάτια σε ιδιώτες, ο τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος «παραχώρησε» μια έκταση στους προσκόπους, δήμοι και ιδρύματα διαμέλισαν και απέσπασαν ό,τι μπορούσαν για να μείνουν το 1987 κάπου 1200 στρέμματα, μια μεγάλη έκταση και πάλι, για να αποτελέσουν από το 1993 το λεγόμενο «πάρκο Τρίτση», που έκανε δέκα χρόνια να φτιαχτεί, και θα είναι για πάντα ένα μνημείο κακοτεχνιών και ταυτόχρονα διασπάθισης του κρατικού και του ευρωπαϊκού χρήματος.

Το ήξερα σαν μια απέραντη αλλά εντελώς εγκαταλειμμένη έκταση. Βρέθηκα εκεί ξανά μετά από χρόνια παρακινημένος από τις αφίσες μιας ομάδας ανθρώπων που ονομάζεται «ελεύθερος αγρός» (eleftherosagros.blogspot.com). Ο «αγρός» τους είναι ένα μικρό κομμάτι γης που φροντίζουν ακριβώς δυο χρόνια τώρα μέσα στο πάρκο, σκάβοντας, καθαρίζοντας, φροντίζοντας. Αλλά δεν περιορίζονται μόνο σε αυτό το κομμάτι. Έχουν οργανώσει ακόμη την περιποίηση, το πότισμα και το κλάδεμα εκατοντάδων δέντρων φυστικιάς, που φυτρώνουν εκεί, φρόντισαν τις ελιές, μάζεψαν τον καρπό και μοίρασαν το λάδι. Πού; Στις συλλογικές «κουζίνες», μια καινούρια κίνηση, όπου οι άνθρωποι μαζεύονται σε κάποια στέκια της πόλης και μαγειρεύουν για τους εαυτούς τους και για άλλους με ό,τι έχουν. Οι δύσκολοι καιροί απαιτούν συλλογικότητα και αλληλεγγύη.

Το περασμένο Σάββατο το απόγευμα το πάρκο ήταν γεμάτο από ανθρώπους. Άλλοι έτρεχαν, έτσι για γυμναστική, παιδιά χαιρόταν την άπλα του με τα ποδήλατά τους, ηλικιωμένοι έκαναν τον περίπατό τους. Νερό υπάρχει αρκετό, δέντρα έχουν φυτρώσει εκεί που άλλοτε αντίκρυζες ένα μονότονο τοπίο, ζωή υπάρχει παντού, μαζί με κάτι παράδοξες πινακίδες που λένε «απαγορεύεται να κόβονται οι καρποί των δέντρων». Και μέσα σε αυτό το χώρο οι άνθρωποι του «αγρού» θέλησαν να πληροφορήσουν με μια τριήμερη εκδήλωση για τις θέσεις τους σχετικά με το πάρκο και τους κινδύνους που διατρέχει. Γιατί διατρέχει πολλούς κινδύνους, έχει πολυάριθμους εχθρούς και πολύ δυνατούς. Εκτός από το ότι είμαστε σε εποχή ξεπουλήματος των δημόσιων εκτάσεων γης και μάλιστα με την εφεύρεση του φαστ-τρακ, έχουν αρχίσει να κόβουν το πάρκο σε κομμάτια, να απαγορεύουν στον κόσμο να χαίρεται τους καρπούς των (δημόσιων) δέντρων και με διάφορους διαγωνισμούς παραχωρούν εκτάσεις για να γίνουν καφετέριες, λούνα-παρκ, να πουλιούνται σαπούνια, χαλβάδες και να έχουμε διάφορες άλλες πανηγυρτζίδικες δραστηριότητες για να βγαίνουν φράγκα (Υπάρχει ακόμη και ιδιωτικό «ερπετάριο» όπου έρχονται παιδιά με τους δασκάλους τους και μαθαίνουν τι; Ότι τα διάφορα ερπετά δεν είναι κακό να περνούν τη ζωή τους σε γυάλινα κουτιά για να κερδίζει κάποιος). Ενώ μια πραγματική και συστηματικά προγραμματισμένη συντήρηση δεν συναντάει το μάτι σου και όπως λέγεται ακόμη και το νερό που φθάνει στο πάρκο είναι μολυσμένο, ακατάλληλο για τα φυτά και τα ζώα εκεί αλλά οι ρέκτες δήμαρχοι σιγά μην νοιάζονται να κάνουν κάτι έστω γι αυτό μόνο.  Όπως λένε οι άνθρωποι του αγρού, κάτοικοι κυρίως των γύρω δήμων αλλά και από την υπόλοιπη Αθήνα: «Προτάσσουμε την οικειοποίηση του πάρκου και γενικά της δημόσιας γης μέσα από ανοιχτές συλλογικές διαδικασίες, αντιεμπορευματικά, χωρίς αρχηγούς, «ειδικούς» και πάσης φύσεως διαμεσολαβητές (δημάρχους, κομματικούς, Μ.Κ.Ο., Media). Οικειοποίηση μέσα από την αυτοοργανωμένη καλλιέργεια της γης με σπόρους από παραδοσιακές ποικιλίες, με τα ίδια μας τα χέρια, χωρίς φυτοφάρμακα. Για να ανακτήσουμε τη χαμένη επαφή με τη γη, να σπάσει κάπως το δίπολο παραγωγός-καταναλωτής, να εναντιωθούμε στα επιβαλλόμενα διατροφικά μοντέλα. Ο αγρός στέκεται αντίθετος στην εμπορευματοποίηση του πάρκου και στη μετατροπή του σε τσιφλίκι των επίδοξων κηδεμόνων του (Φορέας διαχείρισης, υπουργείο, Λάτσης, Κόκαλης κλπ)».

Με τέτοια… μυαλά δεν είναι έκπληξη το ότι το σπορείο τους το ισοπέδωσε μια φορά δημαρχιακή μπουλντόζα, ένα μικρό οίκημα έχει πυρποληθεί τέσσερις φορές, και οι άνθρωποι όλο αρχίζουν από την αρχή. Και τίθεται με την παραπάνω στάση μερικών «ανυπάκουων» ένα ακόμη πιο μεγάλο θέμα, που οι άκρες του φθάνουν μέχρι το Ελληνικό. Γι αυτό νομίζω πως οι κάτοικοι των Δυτικών συνοικιών πρέπει να συμπαρασταθούν στους ανθρώπους του αγρού πριν να είναι αργά. Πριν ξυπνήσουν μια ημέρα και βρουν την πόρτα του πάρκου κλειστή για όποιον δεν έχει να πληρώσει το εισιτήριο για τον μικρό αυτό παράδεισο. Και όλοι εμείς να ξυπνήσουμε γιατί το πάρκο Τρίτση μπορεί να γίνει πεδίο δοκιμών για το πώς θα λεηλατηθεί και η έκταση στον Ασύρματο στον Άγιο Δημήτριο και παρακάτω στο αεροδρόμιο του Ελληνικού. Ό,τι οι δημαρχαίοι, οι επιχειρηματίες και οι πολιτικοί γενικότερα ονομάζουν αξιοποίηση είναι το να κάνεις κάθε τόσο διαγωνισμούς για να σπέρνεις στον κλειστό, κοινόχρηστο χώρο αντί για φυτά, καινούριες καφετέριες όπως γίνεται με έναν ακόμη διαγωνισμό αυτές τις ημέρες. Η άλλη άποψη λέει ότι αξιοποίηση είναι το να χαίρεσαι ένα δημόσιο χώρο με συλλογικό και ελεύθερο τρόπο, χωρίς εμπόρους-διαμεσολαβητές. Ας αρχίσουμε επιτέλους να βλέπουμε τα πράγματα όχι με το μάτι του σκλάβου-καταναλωτή και ας σπείρουμε καινούριους σπόρους σε παλιά μυαλά. «Ο σπόρος ενός κόσμου που αρνείται να υποταγεί είναι πολύ βαθιά για να καεί».

*Κάθε Κυριακή απόγευμα υπάρχει συνέλευση στο Πάρκο σχετικά με τον αγρό. Μάθετε τις ώρες από το blog.

 

 

 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News