«Όχι» απάντησαν πρόσφατα οι πολίτες μιας ευρωπαϊκής χώρας, που ορθά υπερηφανεύεται για τη δημοκρατική της παράδοση, και που συχνά ανάγει τα πολιτειακά της ιδεώδη στις καλύτερες στιγμές της Αρχαίας Αθήνας. Το διοικητικό της σύστημα άλλωστε εμπνέεται ως έναν βαθμό από το πολιτικό όραμα και τον ευφυή σχεδιασμό του Ιωάννη Καποδίστρια – αναφέρομαι, βέβαια, στην Ελβετία.
Εδώ και λίγους μήνες οι Ελβετοί βρίσκονται σε αναζήτηση μιας μουσικής και στιχουργικής σύνθεσης, με λιγότερα θρησκευτικά στοιχεία ώστε να μη θυμίζει παραδοσιακό ψαλμό, όπως συμβαίνει τώρα, για να αντικαταστήσει τον εθνικό τους ύμνο. Μέχρι στιγμής στον δημόσιο διαγωνισμό που έχει προκηρυχθεί, έχουν κατατεθεί διακόσιες προτάσεις και η διαδικασία βρίσκεται σε εξέλιξη.
Είναι οι Ελβετοί λιγότερο πατριώτες από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους; Έχουν σε μικρότερο βαθμό ανεπτυγμένη την εθνική τους συνείδηση ή μήπως η αντίληψή τους για το τι σημαίνει εθνική ταυτότητα είναι διαφορετική;
Ας αναρωτηθούμε τι τύχη θα είχε μια πρόταση για την ανανέωση του εθνικού ύμνου στη χώρα μας. Αν βλέπουμε την εθνική ταυτότητα ως μία έννοια στατική μέσα στους αιώνες, τότε με μεγάλη δυσκολία θα αποδεχθούμε οποιαδήποτε αλλαγή, ακόμα κι αν ο σκοπός της είναι να δημιουργηθεί ένας ύμνος που θα συνάδει περισσότερο με την εικόνα που η χώρα σήμερα θέλει να προβάλλει τόσο στους δικούς της πολίτες, όσο και στη διεθνή κοινότητα.
Ο υπάρχων εθνικός μας ύμνος, άλλωστε, δεν αναδύθηκε από το μηδέν, εκτός ιστορικού χώρου και χρόνου. Υιοθετήθηκε το 1865 με Βασιλικό Διάταγμα του Γεωργίου Α’, — σαράντα περίπου έτη μετά τη συγγραφή του εξαιρετικού ποιήματος του Σολωμού στα 1823 και την εμπνευσμένη μελοποίησή του από τον Νικόλαο Μάντζαρο στα 1828 — μετά την ενσωμάτωση της Επτανήσου στην Ελλάδα.
Μια χώρα όμως — η σύσταση του πληθυσμού της, τα υλικά και πολιτισμικά αγαθά της, οι στόχοι της εξωτερικής πολιτικής της, ακόμη και τα γεωγραφικά της σύνορα και οι συμμαχίες – αλλάζει στο πέρασμα των δεκαετιών, είναι ένας οργανισμός που μεταβάλλεται. Η εθνική ενότητα αναπόφευκτα βιώνεται με διαφορετικούς τρόπους, και αυτό θα έπρεπε να αντανακλάται στον τρόπο που δημόσια εκφράζεται.
Σε αυτή τη βάση δεν είναι ίσως παράλογο ότι ένα από τα σημαντικότερα σύμβολα μιας χώρας, όπως είναι ο εθνικός της ύμνος, οφείλει να προσαρμόζεται στα νέα ήθη, αντανακλώντας τις πολιτιστικές και κοινωνικές αλλαγές, πάντα προς όφελος της εθνικής ομοψυχίας.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News