Η παραποίηση ειδήσεων και φωτογραφιών είναι μορφή προπαγάνδας, είτε προέρχεται από κέντρα άσκησης εξουσίας, είτε από ομάδες ακτιβιστών.
Η ψεύτικη φωτογραφία του Σαμαρά να περπατά με τον Ολάντ – προσπερνώντας έναν άστεγο, στο βάθος – αποτελεί πολιτική δήλωση του δημιουργού. Πράγματι, περιγράφει την ελληνική πραγματικότητα, όπως τη βιώνουν χιλιάδες Έλληνες. Όμως, την ίδια στιγμή, καταστρατηγεί το δικαίωμα στην ελεύθερη σκέψη. Χειραγωγεί το θυμικό των θεατών, για να τους κατευθύνει σε ένα συμπέρασμα. Δεν επικαλείται στοιχεία της πραγματικότητας. Είναι προϊόν της φαντασίας. 

Η πλειονότητα των χρηστών του Facebook αντιμετωπίζει το ζήτημα χαλαρά. Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και πολλές δημοσιεύσεις των blog. Κάποιοι, ήδη θα χασκογελούν από τη σοβαρή αντιμετώπιση ενός χαλαρού, κατά γενική ομολογία, θέματος. Και, πράγματι, έτσι θα ήταν εάν μιλούσαμε για ένα έργο τέχνης με πολιτικές προεκτάσεις και, κυρίως, ειδική σήμανση ότι αποτελεί έργο τέχνης και όχι ντοκουμέντο. Στην προκειμένη περίπτωση, δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Η διασπορά της φωτογραφίας στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης έγινε με σκοπό να προκληθεί ντόρος. Να αυξηθούν τα like και τα χτυπήματα και, εν τέλει, να επηρεαστεί η συνείδηση της μάζας.

"Είναι ψεύτικη η φωτογραφία αλλά στιγμάτισε με τον καλύτερο τρόπο την επίσκεψη Ολάντ", γράφει ένας από τους φίλους μου στο Facebook, με αφορμή τη συγκεκριμένη φωτογραφία. Και, πράγματι, το πιθανότερο είναι ότι το μόνο που έμεινε από την επίσκεψη Ολάντ – στο συλλογικό ασυνείδητο – είναι ότι ο Ολάντ επισκέφθηκε μια χώρα όπου έχουν αυξηθεί οι άστεγοι. Και, επίσης, ότι ο Ολάντ και ο Σαμαράς προσπερνούν με αδιαφορία αυτή τη θλιβερή πραγματικότητα. Οι περισσότεροι, δυστυχώς, έμειναν στην εικόνα, αλλά έχασαν την ουσία. Όπως ότι, σύμφωνα με τις δηλώσεις του Γάλλου προέδρου, υπάρχει γαλλικό ενδιαφέρον για τους τομείς των υδάτινων πόρων, της ηλεκτρικής ενέργειας και των σιδηροδρόμων. Κι όταν – ξαφνικά – μάθουμε ότι, π.χ. η ΕΥΔΑΠ, πουλήθηκε σε εταιρεία γαλλικών συμφερόντων, τότε όλοι θα μείνουμε με ανοιχτό το στόμα για το πού – πώς – πότε.

Σε αυτή τη διαπίστωση συνηγορούν και οι ερευνητές. Πειράματα έχουν δείξει ότι οι εικόνες επηρεάζουν τη μνήμη και τη συμπεριφορά μας. Για παράδειγμα, έδειξαν σε μία ομάδα εθελοντών φωτογραφίες από την παιδική τους ηλικία, μεταξύ των οποίων είχαν βάλει και ψεύτικες εικόνες, όπως – για παράδειγμα – από βόλτα που έκαναν με τους γονείς τους με αερόστατο. Οι μισοί συμμετέχοντες στο πείραμα δήλωσαν ότι είχαν μνήμες από αυτή τη βόλτα, παρά το γεγονός ότι δεν την είχαν κάνει ποτέ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News