Να βρούμε καινούργιους τρόπους για να διηγηθούμε μια ιστορία. Ηχεί ευχάριστα αυτή η πρόκληση, όπως διατυπώθηκε την περασμένη Πέμπτη σαν απόσταγμα του επερχόμενου Global Editors Network Summit από τον Μπερτράν Πεκερί. Η δημοσιογραφία ήταν και είναι πάντα ιστορίες (stories). Και οι αλλαγές που συντελούνται στις κοινωνίες σε όλα τα επίπεδα, με κύριο χαρακτηριστικό διαφοροποίησης κάθε φορά, λόγω της τεχνολογίας, την ταχύτητα, παρασύρουν και τον τρόπο με τον οποίο θα τις λέμε, θα τις γράφουμε, και θα τις μεταδίδουμε.

Ο κ. Πεκερί είναι διευθύνων σύμβουλος του Global Editors Network (GEN), ενός δικτύου CEOs, διευθυντών σύνταξης και υψηλόβαθμων στελεχών Μέσων Ενημέρωσης, εντύπων και ηλεκτρονικών, από όλο τον κόσμο. Σε συνέντευξη Τύπου στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ), όπου θα φιλοξενηθεί το φετινό Συνέδριο από 13-15 Ιουνίου, ανέφερε ότι η πρόκληση στην οποία θα κληθεί να εμβαθύνει ο δημοσιογραφικός κόσμος, εκπροσωπείται από τρία «V»: Voice, Visual Journalism και Verification.

Δηλαδή: Χρήση του ήχου (με τη βοήθεια νέων μορφών εργαλείων Τεχνητής Νοημοσύνης, όπως είναι η λεγόμενη «Εικονική Γραμματέας», βλέπε Alexa της Amazon κ. ά), η περαιτέρω αξιοποίηση και εξέλιξη της ήδη ακμάζουσας «βίντεο δημοσιογραφίας» και, η διαρκής επαλήθευση της είδησης πριν αυτή διαχυθεί και καταλήξει να γίνει, όπως συμβαίνει συχνά πια, παγκόσμια ψευτιά.

Οι ομιλητές θα αναπτύξουν τις απόψεις τους για ό,τι κρίνουν ότι μπορεί να σχετίζεται με αυτό που οι διοργανωτές ονομάζουν «το μέλλον της ειδησεογραφίας» και τα καινούργια πρότυπα/επίπεδα στο πώς να διηγούμαστε και να παρουσιάζουμε «ιστορίες». Αυτό θα γίνει σε 26 συνεδρίες, οι περισσότερες από τις οποίες θα έχουν την μορφή των workshops, δηλαδή εργαστηρίων.

Ανάμεσα στους 80 ομιλητές θα είναι η Katharine Viner, δημοσιογραφική διευθύντρια του Guardian Media Group, ενός ομίλου News & Media με σημαία την γνωστή εφημερίδα και όχημα την ιστοσελίδα της η οποία έχει εκτοξευθεί τόσο τα τελευταία χρόνια που, όπως ανακοίνωσε η ίδια αυτές τις ημέρες, εκεί που τα χρέη ήταν μεγάλα και δυσβάσταχτα τώρα πλέον έφτασε στο break-even και μπαίνει σε εποχή κερδοφορίας. Θα ακούσουμε ακριβώς πώς επιτεύχθηκε αυτό.

Με πολύ ενδιαφέρον επίσης θα ακούσουμε από τον Krishna Bharat, που πριν κάποια χρόνια σχεδόν μόνος του κάθισε και δημιούργησε την Google News, και τώρα πια διδάσκει στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, στις ΗΠΑ. Ο κ. Bharat θα εκθέσει τον προβληματισμό του για τις επιπτώσεις του AI (Τεχνητής Νοημοσύνης) στην δημοσιογραφία και στη δημοκρατία.

Στο Summit της Αθήνας, που αναμένεται να προσελκύσει περισσότερα από 700 διευθυντικά στελέχη, αρχισυντάκτες, δημοσιογράφους, ακαδημαϊκούς, μίντια καινοτόμους από 70 και πλέον χώρες του κόσμου, θα μιλήσουν ακόμα, μεταξύ άλλων, οι : John Miklethwait, διευθυντής (editor-in-chief) του Bloomberg, Amy Webb, ιδρύτρια του Ινστιτούτου Future Today, Ben Rudolf, διευθυντής του τμήματος Νέας Δημοσιογραφίας της Microsoft, Jesper Doub, διευθυντής της υπηρεσίας Ειδησεογραφικών Συνεργασιών της Facebook, Dominique Nora, διευθύντρια του L’Observateur, Wang Lu, Media Manager της China Media Group, Lauren Indvik, αρχισυντάκτρια του Vogue Business και ο εκδότης-διευθυντής του Protagon.gr Χρήστος Μεμής, μέλος του Advisory Council του GEN, που έχει συμμετάσχει σε όλα τα GΕΝ Summits, πλην του πρώτου, σε διαφορετική πρωτεύουσα ή μεγάλη πόλη του κόσμου κάθε φορά.

Ο έλληνας δημοσιογράφος ήταν αυτός που έπεισε το GEN να φέρει εφέτος το Summit στην Αθήνα. Και για να γίνει αυτό, βοήθησαν πολλοί παράγοντες: το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, μέγας χορηγός της όλης εκδήλωσης, το Κέντρο Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος, ο Δήμος Αθηναίων, η Aegean, η Σχολή ΜΜΕ του Πανεπιστημίου της Αθήνας και η ΕΣΗΕΜΘ.

«Το 2007 που πήγα στο ανάλογο συνέδριο για τα μίντια στο Κέιπ Τάουν, ως διευθυντής σύνταξης του «Βήματος», ακόμα συζητούσαμε για τις εφημερίδες σε χαρτί. Για πρώτη φορά, εμφανίστηκαν τότε κάποιοι εκπρόσωποι των new media και μας είπαν: “Ξυπνάτε! Αν συνεχίσετε έτσι, αν δεν αλλάξετε, οι εφημερίδες όπως τις ξέρουμε θα πεθάνουν», είπε στο σύντομο εισαγωγικό του στη συνέντευξη Τύπου ο εκδότης του Protagon. Ο οποίος, επιστρέφοντας τότε στην Αθήνα από την Νότια Αφρική τον Ιούνιο του 2007,  έγραψε ένα άρθρο στο «Βήμα». Το κεντρικό νόημά του: οι (έντυπες) εφημερίδες μπορεί να πεθάνουν, η δημοσιογραφία όχι. Το περιεχόμενο θα είναι πάντα ο βασιλιάς. 

Το μάλλον αγωνιώδες εκείνο κείμενο είχε άμεσο αντίκτυπο. Ο πρόεδρος του ΔΟΛ, ο Χρήστος Λαμπράκης, κάλεσε τον απεσταλμένο του στο γραφείο του και τον ρώτησε: «Χρήστο, δεν είστε μήπως υπερβολικά κατηγορηματικός σε αυτό που γράφετε;».  «Μετέφερα αυτό που εισέπραξα εκεί, αυτό κατάλαβα και αρχίζω να το πιστεύω και εγώ», ήταν η απάντηση. Ο Λαμπράκης δεν σχολίασε περαιτέρω και έληξε έτσι εκείνη η πολύ σύντομη συζήτηση. Το αφεντικό του ΔΟΛ φώναξε όμως αμέσως μετά τον τότε υπεύθυνο του in.gr, το οποίο ήταν ήδη στον αέρα, το πρώτο μεγάλο ελληνικό ενημερωτικό site, και του είπε: «από αύριο θα δώσουμε απόλυτη προτεραιότητα στον ιστότοπό μας».

«Σημασία έχει», κατέληξε στην αφήγησή του ο εκδότης του Protagon, «ότι από τότε παίρναμε από αυτά τα συνέδρια την αίσθηση τού προς τα πού πάνε τα πράγματα στον χώρο μας».

Το Global Editors Network, μετεξέλιξη του World Editors Forum, είναι ένας σχετικά νέος οργανισμός. Τον γέννησε, το 2011, η ανάγκη ανάταξης μιας δημοσιογραφίας που απειλούνταν άμεσα. «Αμέσως στρέψαμε την προσοχή μας στην ψηφιακή δημοσιογραφία, και η πρώτη μας εκδήλωση ήταν η απονομή βραβείων σε Data Journalism», είπε στη συνέντευξη Τύπου Μπερτράν Πεκερί. Τότε, το 2012, υπήρχαν περίπου 500 μεγάλα ενημερωτικά sites στον κόσμο. Σήμερα, παραπάνω από 20.000. Και δουλεύουμε με blockhain και AI, «προσπαθώντας να ανοικοδομήσουμε την δημοσιογραφία του αύριο».

Πρέπει να προσαρμοστούμε σε ψηφιακές πλατφόρμες, να συνεργαστούμε με αυτές, να μην τις θεωρούμε εχθρικές, τόνισε ο κ. Πεκερί, χρησιμοποιώντας μάλιστα χαρακτηριστικά εδώ τον κάπως αδόκιμο, πλην όμως απολύτως κατατοπιστικό όρο «frenemies», που παντρεύει του φίλους με τους εχθρούς.

«Η κόρη μου – πρόσθεσε – είναι 16 ετών, είναι διαρκώς στο Instagram, τις ειδήσεις τις μαθαίνεις από άλλες ψηφιακές πηγές, δεν ανοίγει ποτέ εφημερίδα, για αυτό και προτείνουμε νέες μορφές δημοσιογραφίας, ώστε να είμαστε μπροστά και όχι πίσω από την εποχή μας»

Η βασική επισήμανσή του, ωστόσο, ήταν επικεντρωμένη στην λέξη «δημοσιογραφία». Αυτή, δεν φεύγει από το πλάνο, εφ’ όσον θέλουμε ακόμα να μιλάμε για υπεύθυνη ενημέρωση, σε έναν κόσμο μάλιστα που εξαρτάται από την πληροφορία, για να μην πούμε ότι και ζει από αυτήν.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News