Τι σημαίνει να είναι κανείς ζωντανός; Κοιτάξτε την Έρικα, για παράδειγμα. Το πορτρέτο της είναι μια από τις 60 φωτογραφίες που έχουν φτάσει στην τελική ευθεία για το βραβείο Φωτογραφικού Πορτρέτου που διοργανώνει κάθε χρόνο η βρετανική National Portrait Gallery. Η Έρικα, που πόζαρε για την φινλανδέζα φωτογράφο Μάιγια Τάμι, είναι ρομπότ και κατασκευάστηκε στην Ιαπωνία.

Μα το βραβείο δίνεται για το καλύτερο πορτρέτο, για τη φωτογραφία ενός ανθρώπινου προσώπου. Και η Έρικα δεν είναι άνθρωπος. Είναι έγκυρη η συμμετοχή του πορτρέτου της στον διαγωνισμό; «Σκεφτήκαμε ότι το αντικείμενο του συγκεκριμένου πορτρέτου δεν είναι μεν μια γυναίκα, είναι όμως η αναπαράσταση μιας ανθρώπινης μορφής. Και ως τέτοια συνιστά ένα κρίσιμο καλλιτεχνικό σχόλιο πάνω στο τι σημαίνει να είσαι ζωντανός, να είσαι άνθρωπος».

Γι’ αυτό και, όπως ανέφερε στους Times εκπρόσωπός της, η National Portrait Gallery θα αναθεωρήσει τους όρους του διαγωνισμού. Σε μια εποχή που οι φιλόσοφοι έχουν ήδη αρχίσει να συζητούν πάνω στα νέα ηθικά ζητήματα που ανακύπτουν από την εμφάνιση των ρομπότ του σεξ, το σκεπτικό των διοργανωτών του διαγωνισμού μοιάζει απολύτως επίκαιρο και δικαιολογημένο.

Φωτό: Τόσο εκφραστική. Αλλά και τόσο νεκρή. Πηγή:  The Times/ Maija Tammi

Κι όμως στην καρδιά της Ευρώπης μαίνεται ακόμα ένας ξεχασμένος πόλεμος – ο πιο αιματηρός από τον πόλεμο των Βαλκανίων τη δεκαετία του ’90. Τριάμισι χρόνια από την έναρξη του και ενάμισι από τη συμφωνία του Μίνσκ ΙΙ, η ανατολική Ουκρανία εξακολουθεί να ταλανίζεται από τις συγκρούσεις. Στις πόλεις της παραμεθορίου, ο πόλεμος δεν σταμάτησε ουσιαστικά ποτέ.

Οι καταπαύσεις πυρός δεν μπορούν παρά να μοιάζουν με φαρσοκωμωδία. Οι μάχες έχουν μεν μειωθεί, αλλά οι βομβαρδισμοί βρίσκονται ακόμη στην ημερήσια διάταξη. Ουκρανοί στρατιώτες και φιλορώσοι αυτονομιστές αλληλοκατηγορούνται για τις συνεχείς παραβιάσεις, με τα θύματα πολέμου να μην έχουν τελειωμό: σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Οργανισμού για την ασφάλεια και τη συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), στους πρώτους επτά μήνες αυτού του χρόνου, έχασαν τη ζωή τους 88 πολίτες, ενώ ο αριθμός των τραυματιών ανέρχεται στους 280.

«Ο κόσμος που  πεθαίνει καθημερινά δεν πολεμά με τανκς ή τεθωρακισμένα, αλλά πεθαίνει μέσα στο ίδιο του το σπίτι. Στο κρεβάτι του» σχολιάζει ο αναπληρωτής επικεφαλής, Αλεξάντρ Χαγκ, της αποστολής του ΟΑΣΕ στην Ουκρανία.

Αυτός ο πόλεμος, υπενθυμίζει η Repubblica, έχει τις ρίζες του στο μακρινό 1991, όταν μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, η Ουκρανία κήρυξε την ανεξαρτησία της. Από τότε η χώρα, βαθιά διχασμένη, ακροβατεί μεταξύ ενός ανατολικού μπλοκ κάτω από το βλέμμα της Μόσχας και ενός δυτικού που προσπαθεί να προσεγγίσει το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Οι φωτογραφίες όμως του Ράφαελ Γιαγκομπζάντεχ, νικητή του βραβείου «Πόλη του Περπινιάν», δεν μιλούν για τις βλέψεις της Ουάσινγκον, του Κρεμλίνου ή των ευρωπαϊκών δυνάμεων. Μαρτυρούν την ιστορία δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων που υποφέρουν καθημερινά μέσα σ’ αυτόν τον ανελέητο πόλεμο. Ζουν τον εφιάλτη των πυροβολισμών και των βομβαρδισμών κάτω από τα χαλάσματα και τα σπασμένα τζάμια σε πόλεις – φαντάσματα, υποβάλλονται σε συνεχείς ελέγχους, υπομένουν διακοπές ρεύματος, ελλείψεις σε τρόφιμα και νερό.

Ο απολογισμός του πολέμου;  Πάνω από 10 χιλιάδες οι νεκροί, ενώ από 2 έως 3,5 εκατομμύρια υπολογίζεται ότι έχουν εγκαταλείψει τα σπίτια τους για να σωθούν. Ποιοι μένουν; Οι ηλικιωμένοι. Που μολονότι έχουν αποδυναμωθεί πλήρως από τις κακουχίες, αρνούνται πεισματικά να αφήσουν τον τόπο τους.

Φωτόχτυλο στη σκανδάλη. Πηγή: visapourlimage.com/ Rafael Yaghobzadeh

Ελεγαν ότι ήταν πιο επικίνδυνος ακόμη και από τον Εμπολα όταν έφτασε στη Λατινική Αμερική από την Ασία κι ενώ η Βραζιλία ετοιμαζόταν να φιλοξενήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο. Τώρα όμως ο ιός Ζίκα μπορεί να είναι ένα όπλο στη μάχη κατά του καρκίνου. Σύμφωνα με το New Scientist, «ο ιός θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την ικανότητα που έχει να σκοτώνει τα προγεννητικά κύτταρα των νευρώνων που αντιστέκονται στη χημειοθεραπεία».

Η ανακάλυψη οφείλεται σε ερευνητές των πανεπιστημίων της Ουάσινγκτον και της Καλιφόρνιας, οι οποίοι πραγματοποίησαν πειράματα σε ποντικούς. Ο Ζίκα, σημειώνουν, μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη μάχη κατά των καρκινικών κυττάρων του γλοιοβλαστώματος, μιας από τις επιθετικές μορφές καρκίνου του εγκεφάλου. «Είναι  αποθαρρυντικό να υποβάλεις έναν ασθενή σε επιθετική θεραπεία για να δεις τον καρκίνο να επιστρέφει έπειτα από μερικούς μήνες. Γι’ αυτό αναρωτηθήκαμε εάν η φύση μπορεί να μας προσφέρει ένα αποτελεσματικό όπλο» αναφέρει ο Μίλαν Τσέντα από το πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον.

Και ο κίνδυνος από τον ίδιο τον ιό; Οπως εξηγεί το BBC, οι ερευνητές εκμεταλλεύτηκαν ένα στέλεχος του Ζίκα που δεν διασπείρεται στον οργανισμό. Μπίνγκο.

Φωτό: Δεν σκοτώνουν, σώζουν. Πηγή: Sutterstock

Τι θα αφήσει όρθιο η κλιματική αλλαγή; Μάλλον τίποτε. Οι έρευνες, για παράδειγμα, έχουν δείξει ότι το 82% των 94 περιβαλλοντικών διαδικασιών που είναι απαραίτητες για την επιβίωση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων έχουν ήδη επηρεαστεί από την υπερθέρμανση του πλανήτη. Και τώρα, μας πληροφορούν οι Economic Times, διαπιστώνεται ότι μια από τις επιπτώσεις είναι η συρρίκνωση της μάζας των ψαριών: για κάθε βαθμό που αυξάνεται η θερμοκρασία, λένε οι ειδικοί, τα ψάρια θα μπορούσαν να χάνουν έως και το 30% της μάζας τους.

Και γιατί «μπαίνουν» τα ψάρια; Επειδή, εξηγούν οι Ουίλιαμ Τσεούνγκ και Ντάνιελ Πάουλι από το πανεπιστήμιο British Columbia, η υπερθέρμανση της ατμόσφαιρας και επομένως των υδάτων έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση του μεταβολισμού των ψαριών και επομένως απαιτούν περισσότερο οξυγόνο για την υποστήριξη των ζωτικών τους λειτουργιών. Τα βράγχια όμως δεν αναπτύσσονται με τον ίδιο ρυθμό που αναπτύσσεται το υπόλοιπο σώμα των ψαριών, ενώ τα πιο θερμά νερά περιέχουν λιγότερο οξυγόνο. Τι σημαίνουν όλα αυτά; Ότι για να «καταναλώνουν» λιγότερο, οι κάτοικοι των θαλασσών θα πρέπει να μειώσουν τις διαστάσεις τους.

Το φαινόμενο θα παρατηρηθεί ιδιαίτερα στα πιο δραστήρια ψάρια όπως είναι οι τόνοι, ενώ τα πιο «αραχτά», όπως οι πέστροφες, θα μπορούσαν να σταματήσουν στο 18%. Η επίπτωση στην αλιεία θα είναι η απώλεια 3,4 τόνων για κάθε βαθμό αύξησης της θερμοκρασίας της παγκόσμιας θερμοκρασίας.

Μα πραγματικά δεν θα μείνει τίποτε όρθιο.

Φωτό: Και μετά πώς το μεγάλο ψάρι θα τρώει το μικρό; Πηγή: Shutterstock