Μπορεί, στο μέλλον, ο Ζοσέ Μοράις να γίνει καλός προπονητής. Αλλά, όταν ήρθε στην ΑΕΚ, πριν από τρεις μήνες ακριβώς, καράβι του δικού της μεγέθους δεν είχε κυβερνήσει. Μερικές ημέρες νωρίτερα είχε αποχωρήσει «κακήν κακώς» από την Αντάλιασπορ, αφήνοντάς την στην τελευταία θέση του τουρκικού πρωταθλήματος, και -προηγουμένως- είχε εργαστεί σε μικρούς πορτογαλικούς και σουηδικούς συλλόγους, στην Υεμένη, στην Τυνησία και στη Σαουδική Αραβία, χωρίς συγκλονιστική επιτυχία. Τα μοναδικά του παράσημα ήταν τα επτά χρόνια του ως βοηθός του Μουρίνιο. Κι όμως. Με μια αβάσταχτη ελαφρότητα, η ΑΕΚ δέχτηκε να τη χειρουργήσει κάποιος που, απλώς, έδινε τα νυστέρια σε έναν από τους κορυφαίους χειρουργούς.

Η εγχείριση απέτυχε, όπως ήταν φυσικό, και σήμερα η ΑΕΚ τρέχει πάλι στους γιατρούς. Μετά τη χθεσινή (Τετάρτη) ήττα στο Αγρίνιο από τον Παναιτωλικό, ο πορτογάλος τεχνικός αποχώρησε έχοντας καταγράψει τη χειρότερη συγκομιδή βαθμών μεταξύ των 25 προπονητών που κάθισαν στον πάγκο της για πάνω από δέκα ματς στα χρόνια του επαγγελματικού ποδοσφαίρου: μόλις δυο νίκες σε 11 αναμετρήσεις πρωταθλήματος, δηλαδή 1,1 πόντο ανά παιχνίδι. Ακόμη και στην αλήστου μνήμης σεζόν (2012-2013) που η ομάδα υποβιβάστηκε, ο Εβαλντ Λίνεν είχε συγκεντρώσει 28 βαθμούς σε 22 αναμετρήσεις (1,27 ανά αγώνα). Επιπλέον, ο Μοράις έφυγε χωρίς εκτός έδρας νίκη, είτε στο Πρωτάθλημα είτε στο Κύπελλο.

Αν και στο ποδόσφαιρο υπάρχουν πολύ περισσότεροι αστάθμητοι παράγοντες απ’ όσοι σε οποιαδήποτε άλλη μπίζνα, ο προπονητής δεν παύει να είναι ένας μάνατζερ που πρέπει να επιλέγεται με κριτήριο το βιογραφικό του. Καμία προηγούμενη επιτυχία του δεν μπορεί να εγγυηθεί την επόμενη, όμως η διαδρομή του στα γήπεδα αποτελεί μια σαφέστατη ένδειξη της συμβατότητάς του με την ομάδα που αναλαμβάνει.

Στην αγορά θα βρεις προπονητές για κάθε γούστο: του αποτελέσματος, του επιθετικού και θεαματικού ποδοσφαίρου, φτασμένους που απαιτούν σοβαρές επενδύσεις σε παίκτες, άλλους που ξέρουν να δουλεύουν με πιτσιρικάδες και να τους αναδεικνύουν, μετρ της τακτικής ή της «ψυχολογίας», αυστηρούς δασκάλους ή στοργικούς πατεράδες, κατασκευαστές ομάδων που χρειάζονται πίστωση χρόνου ή καλούς διαχειριστές για μια πρόχειρη -αλλά γρήγορη- επιδιόρθωση. Το ζήτημα είναι, να ξέρεις τι θέλεις. Τι είδους ομάδα επιδιώκεις να φτιάξεις και ποιο απ’ όλα αυτά τα προφίλ σου ταιριάζει.

Εγγυήσεις επιτυχίας δεν υπάρχουν, όμως για τους συλλόγους που αντιμετωπίζουν τους προπονητές σαν λαχεία, η αποτυχία είναι σχεδόν εξασφαλισμένη. Αυτό κάνει η ΑΕΚ, από την ημέρα που επέστρεψε στη Σούπερ Λιγκ. Μόνο που, αυτή τη φορά, ξεπέρασε τον εαυτό της: μάζεψε από κάτω, το ίδιο λαχείο που πριν από πεντέμισι χρόνια είχε πετάξει – τον Μανόλο Χιμένεθ. Τον τεχνικό ο οποίος, στα τέλη Σεπτεμβρίου του 2011, έπειτα από μια εντός έδρας ήττα από την Στουρμ Γκρατς (και αφού είχε προηγηθεί μια «τριάρα» στην Τούμπα), εκδιώχθηκε ως «Αποτυχιμένεθ» και «ισπανός παπατζής», εν μέσω γενικής κατακραυγής, τέσσερις ημέρες προτού συμπληρώσει έναν χρόνο στη θέση του.

«Η ΑΕΚ αιχμάλωτη του Χιμένεθ», «Σήκω και φύγε», «Τελειωμένος», «Καληνύχτα παπατζή», «Ολη η ΑΕΚ σου φωνάζει ΦΥΓΕ», ήταν μερικοί από τους πρωτοσέλιδους τίτλους του αθλητικού Τύπου εκείνων των ημερών. Ο Ισπανός έφυγε, όμως το είχε βάλει στόχο να επιστρέψει. Επειτα από ένα οκτάωρο σκληρών διαπραγματεύσεων για τη λύση του συμβολαίου του, ο αποχαιρετισμός του ήταν προφητικός: «Δεν λέω αντίο, λέω εις το επανιδείν». Ηταν ο μόνος που το πίστευε, ότι ο δρόμος του μπορούσε -κάποτε- να ξανασυναντηθεί με εκείνον της ΑΕΚ. Μάλιστα, στα χρόνια που ακολούθησαν, δυο φορές της «χτύπησε την πόρτα»: αμέσως μετά το φιάσκο με τον Μοντανιέ, και όταν απολύθηκε ο Κετσπάγια. Την πρώτη, προτίμησε τον Γεωργιανό. Τη δεύτερη, τον Μοράις. Γιατί του άνοιξε τώρα;

Πρώτα απ’ όλα, επειδή είναι… «τρελός». Μόνον κάποιος που έχει άγνοια κινδύνου θα δεχόταν να αναλάβει, υπό τις παρούσες συνθήκες, μια ομάδα σε αυτά τα χάλια. Δεύτερον, διότι η ΑΕΚ αναζητούσε μια προσωρινή λύση. Απ’ όλους τους πιθανούς υπηρεσιακούς τεχνικούς που θα συμφωνούσαν να εργαστούν μόνο για λίγους μήνες, ήταν το καλύτερο «όνομα». Και -το κυριότερο- γιατί «το ‘χει» με την ψυχολογία των αποδυτηρίων. Αν σε κάτι έχει διακριθεί, αυτό είναι η ικανότητά του να… ταρακουνάει τους παίκτες, να τους τονώνει την αυτοπεποίθηση – και η διοίκηση θεωρεί πως το πρόβλημα είναι ψυχολογικό.

Μια τέτοια «αποστολή αυτοκτονίας» ήταν και η προηγούμενη θητεία του στην ΑΕΚ. Τον Οκτώβριο του 2010, μετά την αποχώρηση του Μπάγεβιτς, είχε παραλάβει την ομάδα πάλι σε τραγική κατάσταση, και την είχε οδηγήσει στην κατάκτηση του Κυπέλλου Ελλάδος – τον μοναδικό τίτλο που μπορεί να διεκδικήσει και η εφετινή ΑΕΚ. Στο ενδιάμεσο, όλοι προσπαθούσαν να καταλάβουν τι σόι προπονητής είναι. Οι αντιφατικές του επιδόσεις δεν βοήθησαν. Πέτυχε κάποιες σπουδαίες νίκες σε ντέρμπι, πήρε το Κύπελλο, όμως, από την άλλη, έχασε 6-0 από τον Ολυμπιακό Πειραιώς και 4-0 από τον Ολυμπιακό Βόλου. Επί των ημερών του, η ΑΕΚ έδειχνε ικανή για το καλύτερο και το χειρότερο. Αλλά, καλή μπάλα δεν έπαιξε ούτε στις νίκες.

Αφότου έφυγε, μας μπέρδεψε ακόμα περισσότερο. Τρεις μήνες μετά την απόλυσή του, στις 31 Δεκεμβρίου 2011, ανέλαβε τη Σαραγόσα. Την παρέλαβε στον πάτο της βαθμολογίας, σχεδόν καταδικασμένη, και την κράτησε στην κατηγορία με οκτώ νίκες και τρεις ισοπαλίες στις 11 τελευταίες αγωνιστικές. Την επόμενη σεζόν, όμως, η Σαραγόσα έκανε 22 ήττες σε 38 ματς, και υποβιβάστηκε από την Primera Division. Ο ισπανικός σύλλογος απέλυσε τον Χιμένεθ, έναν χρόνο προτού λήξει το συμβόλαιό τους.

Υστερα δούλεψε στην Αλ Ραγιάν του Κατάρ, μια από τις πιο πλούσιες ομάδες του πρωταθλήματος. Τα ίδια κι εκεί, με μια μικρή παραλλαγή: η νέα του ομάδα υποβιβάστηκε πρώτα, κι έπειτα επέστρεψε στην Α’ Κατηγορία. Ο Χιμένεθ αποχώρησε τον Ιούνιο του 2015 και, έκτοτε, βρισκόταν στην ανεργία. Το όνομά του το ξανακούσαμε μόνον όταν η πρώην σύζυγός του τον κατήγγειλε για βίαιη συμπεριφορά.

Μεταξύ άλλων η ΑΕΚ πλησίασε τον Μίτσελ. «Μπορώ να πάρω το Πρωτάθλημα από τον Ολυμπιακό, όμως θα χρειαστούν 20 εκατομμύρια ευρώ», τους είπε, και ακόμα περιμένει απάντηση

Χειρότερα από τον προκάτοχό του δύσκολα θα τα πάει – κι αυτό είναι το καλό νέο. Το κακό νέο είναι πως η ΑΕΚ δεν βαρέθηκε να πειραματίζεται, ακόμη και με επιλογές που στο παρελθόν δεν «της βγήκαν». Εδώ και 15 μήνες, από τον Δέλλα στον Πογέτ, από τον Πογέτ στον Κετσπάγια (με γέφυρες τον Μανωλά και τον Παναγιωτάρα) και από τον Κετσπάγια στον Μοράις, δεν έκανε ούτε ένα βήμα προόδου. Με εξαίρεση την κατάκτηση του Κυπέλλου, το 2016, τίποτα στην αγωνιστική της εικόνα δεν έχει αλλάξει. Από την ημέρα που βροντοφώναξε εκείνο το «Επιστρέψαμε», αναθέτει το έργο του πρωταθλητισμού σε αρχιτέκτονες που έχουν εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά, ο ένας από τον άλλον.

Ο Τραϊανός Δέλλας ήταν ο προπονητής μακράς πνοής, το «δικό της παιδί» που θα του έδινε πίστωση χρόνου για να χτίσει πάνω σε γερά θεμέλια. Για να παρουσιάσει μια επιθετική, θεαματική ομάδα. Αρκούσε μια ήττα από τον Ολυμπιακό, για να πάει το σχέδιο… περίπατο. Ακολούθησε ο Πογέτ, που ήταν του αποτελέσματος και αδιαφορούσε εντελώς για το θέαμα. Αλλά βγήκε σκάρτος κι αυτός. Για να πάρει Πρωτάθλημα, το… κάθαρμα, απαιτούσε μεγαλύτερο μπάτζετ και μετεγγραφές. Πήγε από ‘κει που ήρθε.

Μετά, η ΑΕΚ αναζήτησε προπονητή – όνομα. Μεταξύ άλλων, πλησίασε τον Μίτσελ. «Μπορώ να πάρω το Πρωτάθλημα από τον Ολυμπιακό, όμως θα χρειαστούν 20 εκατομμύρια ευρώ», τους είπε, και ακόμα περιμένει απάντηση. Κετσπάγια, λοιπόν. Ηρθε τρέχοντας, με ένα τηλεφώνημα. Ούτε απαιτήσεις, ούτε τίποτα. Αλλη μια ήττα από τον Ολυμπιακό και… άντε γειά. «Δεν μου κάνει, θέλω μια ομάδα που να παίζει επιθετικό ποδόσφαιρο», εξήγησε ο Δημήτρης Μελισσανίδης προτού τον… στείλει. Αραγε, ποια ομάδα του Κετσπάγια έπαιξε επιθετικό ποδόσφαιρο;

Ο Μοντανιέ, γνωστός κατασκευαστής ομάδων που η δουλειά του θέλει δυο τρία χρόνια για να φανεί, έφτασε μέχρι την Αθήνα για συζητήσεις. Δεν τα βρήκαν – κανένα πρόβλημα. Αλλά, τι σχέση είχε ο Γάλλος με τον Κετσπάγια ή με τον Μοράις που ακολούθησε; Καμία. Ηταν ακόμα μια «ζαριά» που έριξε η διοίκηση της ΠΑΕ για να στελεχώσει το πιο κομβικό πόστο που υπάρχει σε έναν ποδοσφαιρικό σύλλογο. Ο Πορτογάλος, ο οποίος κάποτε είχε καταλήξει στο νοσοκομείο, όταν χτύπησε το κεφάλι του στον τοίχο για να «πορώσει» τους ποδοσφαιριστές του, στην ΑΕΚ παράτησε την προσπάθεια χωρίς πολλές κουβέντες.

«Ζαριά» είναι, τώρα, και ο Χιμένεθ. Αμα τα καταφέρει η δική του… τρέλα, έχει καλώς. Αν όχι, σε μερικούς μήνες η ΑΕΚ θα ξαναζήσει εκείνο το καλοκαίρι του «Επιστρέψαμε». Σαν να μην πέρασε μιά μέρα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News