Στα απομνημονεύματά του με τίτλο «Les leçons du pouvoir», ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας δεν αρκείται μόνο στην κριτική για τον Εμανουέλ Μακρόν. Περιγράφει τη γνωριμία του με τον έλληνα Πρωθυπουργό και κυρίως εκείνη την επεισοδιακή βραδιά της ανακοίνωσης του δημοψηφίσματος
Στα απομνημονεύματά του με τίτλο «Les leçons du pouvoir», ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας δεν αρκείται μόνο στην κριτική για τον Εμανουέλ Μακρόν. Περιγράφει τη γνωριμία του με τον έλληνα Πρωθυπουργό και κυρίως εκείνη την επεισοδιακή βραδιά της ανακοίνωσης του δημοψηφίσματος
Ο Φρανσουά Ολάντ έμαθε πολλά όσο παρέμεινε στην εξουσία της Γαλλίας, την πενταετία 2012-17. Και αυτά τα παραθέτει στο βιβλίο «Les leçons du pouvoir» («Τα Διδάγματα της Εξουσίας») το οποίο μόλις κυκλοφόρησε στα γαλλικά βιβλιοπωλεία συνοδευόμενο από το σύνηθες μπαράζ προδημοσιεύσεων αποσπασμάτων και συνεντεύξεων του συγγραφέα. Δεν είναι λίγο άλλωστε ένας πρώην πρόεδρος να κατηγορεί τον διάδοχό του ότι βοηθάει τους πλούσιους ή ότι είχε και διατηρεί προνομιακές σχέσεις με ΜΜΕ.
Πάντως, όταν τον ρωτούν αν έκανε κακό ύπνο την ημέρα που ο Εμανουέλ Μακρόν ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του, ο Ολάντ απάντησε ότι είχε και χειρότερες νύχτες στη θητεία του.
Ισως κάποιες δύσκολες νύχτες να ήταν το 2015, με πρωταγωνιστή τον Αλέξη Τσίπρα. Διότι ο Πρωθυπουργός έχει το δικό του μερίδιο στα όσα γράφει ο Ολάντ στα «Διδάγματα της Εξουσίας». Και κυρίως εκείνη την κομβική και επεισοδιακή βραδιά της 26ης Ιουνίου, όταν ο κ. Τσίπρας αποφάσισε να αναγγείλει το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015.
Αποσπάσματα του βιβλίου του Ολάντ δημοσίευσε η εφημερίδα «Τα Νέα». Σε αυτά ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας περιγράφει τη γνωριμία του με τον κ. Τσίπρα, την πρώτη εντύπωση, τις δραματικές ώρες πριν από το δημοψήφισμα, αλλά και το… αίσιο τέλος της ιστορίας.
Φέρνοντας στη μνήμη του την πρώτη γνωριμία του με τον Αλέξη Τσίπρα, ο πρώην Ολάντ γράφει χαρακτηριστικά:
«Στις 4 Φεβρουαρίου του 2015 είμαι ο πρώτος ευρωπαίος ηγέτης ο οποίος δέχεται τον Αλέξη Τσίπρα. Ο γιακάς ανοιχτός, φαίνεται ευχάριστος, μιλάει αγγλικά με μια πολύ νόστιμη ελληνική προφορά, έχει γερή πολιτική εμπειρία αν και ομολογεί, χωρίς κίνδυνο να διαψευστεί, ότι είναι νεοφώτιστος στα μυστήρια της Ευρωπαϊκής Ενωσης…».
Ακολούθως, ο Φρανσουά Ολάντ μιλά με κάθε λεπτομέρεια για τις εντάσεις με τους ευρωπαίους εταίρους γύρω από το ελληνικό ζήτημα και τις δραματικές ώρες πριν από την ανακοίνωση του δημοψηφίσματος, το βράδυ της 26ης Ιουνίου:
«Πολύ επίσημος, ο Αλέξης Τσίπρας ζητίά τηλεφωνική σύσκεψη με τη γερμανίδα καγκελάριο και τον γάλλο πρόεδρο. Ο τόνος της φωνής του είναι βαρύς. Μάλλον δεν είναι μόνος στο γραφείο του. Εμφανίζεται οργισμένος και χρησιμοποιεί ένα εκδικητικό λεξιλόγιο το οποίο δεν έχει ποτέ άλλοτε χρησιμοποιήσει. Μας ανακοινώνει ότι αρνείται τις τελευταίες ευρωπαϊκές προτάσεις και μας ενημερώνει με τη μια ότι θα καλέσει τον ελληνικό λαό να εκφραστεί σε δημοψήφισμα. “Ποιο θα είναι το ερώτημα;” τον ρωτάω. “Είναι πολύ απλό”, απαντά ο Τσίπρας. “Δέχεστε τη συμφωνία των Βρυξελλών;” “Και ποια είναι η απάντησή σου;”, τον ρωτά η Ανγκελα Μέρκελ. “Οχι”. Πέφτει βαριά σιωπή. Καταλαβαίνω ότι η εμπιστοσύνη, για την καγκελάριο, έχει διαρραγεί».
Μεσημέρι 26 Ιουνίου 2015, Βρυξέλλες. Ο Αλέξης Τσίπρας με τον Ολάντ και τη Μέρκελ. Μετά πήγε και ανακοίνωσε δημοψήφισμα σε μια δραματική βραδιά που περιγράφει στο βιβλίο του ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας (SOOC)
Ο Ολάντ σημειώνει ότι ο κ. Τσίπρας ήθελε με το δημοψήφισμα να «ανακτήσει την υποστήριξη του λαού του, χωρίς να γνωρίζει ακόμα τι θα κάνει με αυτή». Οπως αποκαλύπτει, έκανε μια ύστατη προσπάθεια να πείσει τον κ. Τσίπρα να αναστείλει το δημοψήφισμα και να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις.
Οπως περιγράφει από την πλευρά της η «Καθημερινή», την επομένη του δημοψηφίσματος, ο Ολάντ καλεί τον κ. Τσίπρα, που «δεν ακουγόταν να θριαμβολογεί καθόλου».
«Του είπα το εξής απλό: “Κέρδισες, αλλά η Ελλάδα έχασε. Εδωσες, με την ίδια την έκταση της ψήφου, τα τελευταία επιχειρήματα που έλειπαν από τους αντιπάλους της χώρας σου για να τη διώξουν από την Ευρωζώνη”»…
Ο συνομιλητής του δηλώνει έτοιμος να εισέλθει εκ νέου σε διαπραγματεύσεις, «όποιο κι αν είναι το τίμημα». Το ίδιο βράδυ, όμως, ήδη η Μέρκελ είχε επισκεφτεί το Παρίσι και είχε θέσει στον Ολάντ για πρώτη φορά θέμα σχεδίου Β – της προετοιμασίας δηλαδή για απομάκρυνση της Ελλάδας από το ευρώ. Ο Ολάντ σημειώνει ότι «παρά τις προειδοποιήσεις της», η Μέρκελ ήταν «κατά βάση σύμμαχος» στη μάχη των επόμενων ημερών για την παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ.
Ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας εξηγεί γιατί αποφάσισε να στηρίξει πολιτικά τον κ. Τσίπρα μετά το δημοψήφισμα, ώστε να κάνει καινούργια διαπραγμάτευση με τους εταίρους. Αλλά απέναντι στη Γερμανία και στον Σόιμπλε μάλλον δεν ήταν αρκετό. Αυτή η ελληνογαλλική συμμαχία τούς οδηγεί στη νύχτα της 12ης Ιουλίου του 2015: «Οι συνομιλίες ξεκινούν σε μια συγκυρία όπου και το χειρότερο είναι δυνατόν. Οι οιωνοί δεν είναι καλοί. Ο Τσίπρας το έχει καταλάβει και αποφεύγει οποιαδήποτε πρόκληση».
Ο Ολαντ, βλέποντας το αρνητικό κλίμα προτείνει μια συνομιλία για τρεις: «Με βαριά καρδιά αλλά αποφασισμένος να κρατήσει τη χώρα του μέσα στην Eυρωζώνη, ο Τσίπρας δέχεται τη συμφωνία που είχε αρνηθεί κaι αναλαμβάνει τις ευθύνες του». Κάπως έτσι η Γαλλία είχε καταφέρει, κατά τον Ολάντ, να προστατέψει τα συμφέροντα της Ευρώπης και ο κ. Τσίπρας να ακυρώσει τα σενάρια περί Grexit. «Δεν γνωρίζω αν θα ανταμειφθεί για τις γενναίες επιλογές του, αλλά μπορώ να πιστοποιήσω πως έδρασε ως Ευρωπαίος και άνθρωπος της Αριστεράς» καταλήγει για το συγκεκριμένο περιστατικό.
Ο Ολάντ αναφέρει ότι με την ανάληψη της εξουσίας από τον Αλέξη Τσίπρα, «αρκετές χώρες ζητούσαν» την αποχώρηση της Ελλάδας, «ολοένα και λιγότερο χαμηλόφωνα».
«Δεν μπορoύσα να υιοθετήσω ένα τέτοιο σενάριο» γράφει. Αυτό το σενάριο θα οδηγούσε στον αποκλεισμό μιας χώρας που είχε εισέλθει στην ευρωπαϊκή κοινότητα «με πρωτοβουλία της Γαλλίας», θα αποτελούσε «εγκατάλειψη ενός λαού του οποίου το μόνο έγκλημα ήταν η διαφωνία με την πλειοψηφία των “28”» και θα «τιμωρούσε έναν ηγέτη που δεν είχε πει ακόμα τίποτα σχετικά με τις προθέσεις του». Επεισε λοιπόν την Αγκελα Μέρκελ, όπως αναφέρει, «να του δώσει μία ευκαιρία και να τον κρίνει από τις πράξεις του».
