«Η παγκόσμια οικονομία γλεντάει σαν να ήταν το 2008». Αυτός είναι ο ανησυχητικός τίτλος ενός από τα άρθρα των New York Times που υπογράφει ο Ντέσμοντ Λάκμαν,  ένας αναγνωρισμένος οικονομολόγος ο οποίος διεκδικεί, με αξιώσεις, μάλιστα, τον ρόλο της Κασσάνδρας των καιρών μας.

Ενώ όλοι κάνουν λόγο για ένα έτος -το 2017- ανάκαμψης, ο Λάκμαν προειδοποιεί ότι υπάρχει ο κίνδυνος να γίνουμε μάρτυρες μιας επανάληψης του ίδιου λάθους στο οποίο υποπέσαμε το 2008. Εκείνο το λάθος που ανάγκασε την (εύστοχα, μες στο χάος που επικρατεί) αποστασιοποιημένη βασίλισσα Ελισάβετ να ρωτήσει τα μέλη μιας επιτροπής (ντροπιασμένων) ακαδημαϊκών, πώς κατάφεραν να μην προβλέψουν, έστω και μερικώς, την χειρότερη χρηματοπιστωτική κρίση που σημειώθηκε στην Ευρώπη μετά από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Σήμερα, λοιπόν, γράφει ο Λάκμαν, η αμερικανική οικονομία έχει θετικές επιδόσεις αλλά «παγκοσμίως οι τιμές των περιουσιακών στοιχείων (στοιχείων ενεργητικού) αυξάνονται εκ νέου και τάχιστα, ξεπερνώντας την τρέχουσα αξία τους: με άλλα λόγια, βρίσκονται  μέσα σε μια φούσκα». Αυξάνεται, όμως, ουσιαστικά και η σιωπή των οικονομολόγων συναδέλφων του Λάκμαν, δεδομένου ότι αυτές οι «φούσκες» είναι ακόμη πιο εξαπλωμένες σε σχέση με εκείνες του 2008. Φούσκες που παρατηρούνται όχι μόνο στην κτηματομεσιτική και χρηματοπιστωτική αγορά των ΗΠΑ, αλλά που επεκτείνονται «σε κάθε γωνιά της παγκόσμιας οικονομίας». 

Η πιο εντυπωσιακή, όμως, είναι «η φούσκα των κρατικών ομολόγων» που προκλήθηκε από τα υπερφιλόδοξα σχέδια αγοράς που εφάρμοσαν οι κυριότερες κεντρικές τράπεζες. Εξίσου εμφανείς είναι και οι φούσκες στην αγοραπωλησία ακινήτων στη Βρετανία, την Αυστραλία, τον Καναδά και την Κίνα.

Μεταξύ των προβλημάτων που εντοπίζει ο Λάκμαν, όσον αφορά την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας, ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν επίσης η περίπτωση της Ιταλίας με το «σοβαρό πρόβλημα χρέους και το ετοιμόρροπο τραπεζικό σύστημά της», όπως και η πολιτική και χρηματοπιστωτική αστάθεια που επικρατεί στη Βραζιλία.

Αλλά είναι η φούσκα στην κινεζική χρηματοπιστωτική αγορά και στην αγορά ακινήτων που τρομάζει περισσότερο. Υπάρχουν επίσης τα σενάρια πολέμου στην κορεατική χερσόνησο, η αναβίωση του προστατευτισμού αλλά και η εξαιρετική ισχύς των «σκιωδών τραπεζών» – όπως τα hedge funds, τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια και τα συνταξιοδοτικά ταμεία.

Η λύση, όμως, που προτείνει ο Λάκμαν είναι, παραδόξως, απλή (αν όχι απλουστευτική): «δώστε στον κάθε πολίτη μετρητά που θα τα ξοδεύει κατά βούληση, τα “helicopter money”» κατά τον Μίλτον Φρίντμαν. Θα μπορούσε ωστόσο να διερωτηθεί κάποιος εάν η βασίλισσα Ελισάβετ θα αναγκαστεί να επαναλάβει την (αναπάντητη, έως σήμερα) ερώτησή της. Στη σκέψη, και μόνο, ανατριχιάζεις.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News