Η Λούλα Αναγνωστάκη έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 83 ετών, μια Κυριακή, τη σημερινή Κυριακή. Υπήρξε η μόνη γυναίκα θεατρική συγγραφέας της μεταπολεμικής περιόδου που έγινε τόσο γνωστή -και δεν ήταν επειδή ήταν αδελφή του μέγα Μανόλη Αναγνωστάκη, ούτε επειδή έζησε έναν θυελλώδη έρωτα με τον συγγραφέα Γιώργο Χειμωνά, τον δεύτερο άνδρα της. Υπήρξε πρόσωπο αυτόφωτο, μια ανατόμος της ελληνικής κοινωνίας. Στα έργα της ανέλυε τόσο τους χαρακτήρες της και προσέφεραν στον θεατή μια θέαση του εαυτού τους. Την ίδια ώρα ήταν τόσο πολιτικά όσο και ανθρώπινα.

Η Λούλα Αναγνωστάκη υπήρξε μια από τις σημαντικότερες Ελληνίδες της μεταπολεμικής περιόδου. Τα έργα της ερμηνεύτηκαν από τους κορυφαίους, άλλωστε συναναστράφηκε τους κορυφαίους, τον Κάρολο Κουν μεταξύ αυτών.

Μετά τον ξαφνικό θάνατο του Γιώργου Χειμωνά, το 2000, αυτή η δυναμική γυναίκα κλείστηκε στον εαυτό της. Σταμάτησε να βγαίνει από το σπίτι της στο Κολωνάκι. Μια από τις τελευταίες συνεντεύξεις της και ίσως την πιο σημαντική καθώς σε αυτήν έκανε έναν σπάνιο απολογισμό ζωής, την έδωσε στη δημοσιογράφο και συγγραφέα Σόνια Ζαχαράτου στο BHMagazino, ένθετο περιοδικό του «Βήματος της Κυριακής» τον Απρίλιο του 2016. Από αυτήν σταχυολογήσαμε 13 κουβέντες της. Μια ζωή σε 13 πράξεις…

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1934. Γιατί ήρθε στην Αθήνα; «Γιατί πάντα τους άνδρες ακολουθούσα. Τότε ακολούθησα τον προηγούμενο άνδρα μου. Θα ερχόμουν οπωσδήποτε πάντως».

Ηταν ωραίο να αψηφά τη λογική; «Ωραίο είναι. Η πραγματικότητα δεν έλεγε τίποτα για μένα, ποτέ. Αν δεν υπάρχει ένταση ερωτική… Με τον Χειμωνά πιο πολύ».

Υπήρξαν έντονες καταστάσεις με τον Χειμωνά; «Ναι, αλλά δεν θέλω να μιλήσω. Αρκούσε και μόνο να ζει κανείς με τον Χειμωνά. Αυτό τα λέει όλα. Ο Γιώργος είχε πάντα μεγάλη ένταση».

Ακουγε μουσική; «Ναι, ροκ. Beatles… Pink Floyd…». Και χόρευαν με τον Χειμωνά. «Σαν τρελοί. Αλλά οι δυο μας. Στο σπίτι. Πολύ ωραία ήταν».

Είχε παράπονα από τη ζωή της; «Πολλά, πάρα πολλά, αν τα αρχίσουμε δεν τελειώνουμε, είναι άλλη συνέντευξη… Τα παράπονα είναι από τον Χειμωνά και είναι και προς τον Χειμωνά. Για τη σχέση μας». Δεν ήξερε αν είχε και εκείνος παράπονα. «Ηταν τόσο ψεύτης που δεν ξέρω».

Εχουν μια γοητεία οι άνδρες που λένε ψέματα; «Οχι. Οταν λένε ψέματα, τους καταλαβαίνεις. Ο Γιώργος δεν ήταν έτσι. Δεν έλεγε ψέματα. Είναι άλλο να λες ψέματα και άλλο να είσαι ψεύτης. Ο Γιώργος ήταν ψεύτης. Ηταν έτσι φτιαγμένος. Αυτό έχει μια γοητεία».

Γιατί δεν έδινε πολλές συνεντεύξεις; «Δεν έδινα, γιατί ρωτούσαν πολλά, έπρεπε να πω πολλά, να απαντήσω σε ορισμένα πράγματα που δεν ήθελα. Ενώ τώρα, όταν δεν θέλω να πω κάτι, το ρίχνω αλλού, απαντάω άλλα σε αυτά που με ρωτάνε και είμαι εντάξει. Βρίσκω δικαιολογίες».

Γιατί δεν έβγαινε από το σπίτι; «Δεν θέλω. Καμιά βόλτα μόνο με αυτοκίνητο. Αλλοτε έβγαινα πολύ. Κάθε μέρα. Δεν έχω όρεξη για τίποτα».

Παρακολουθούσε τις πρόβες; «Στον Κουν πάντα. Και πολλές φορές όλη τη διαδικασία παραγωγής, από την αρχή έως το τέλος. Ηταν μεγάλο το ενδιαφέρον. Αν κάτι έβλεπα που ήθελα να το πω, το έλεγα στον Κουν, χωρίς να είναι μπροστά οι ηθοποιοί. Τους σκεπτόμουν πολύ έτσι όπως πάλευαν. Και ο Κουν φώναζε».

Ποιο ήταν το καλύτερο παιδί του Θεάτρου Τέχνης; «Για μένα, ο Μίμης Κουγιουμτζής, επειδή ήταν φίλος μου. Από εκεί και πέρα, για τους άλλους δεν ξέρω τι ήταν ο Μίμης. Μπορεί να διαφωνούν».

Τι θυμόταν από το θέατρο; «Οσες φορές τραγουδούσα τον “Ουρανό κατακόκκινο” (την Τρίτη Διεθνή, με την οποία έκλεινε το έργο). Με συγκινούσε πάρα πολύ αυτό το τραγούδι, και το τραγουδούσα σπίτι. Μόνη μου, σαν να ήμουν μπροστά σε κόσμο· και μετά συγκινιόμουν. Δεν τολμούσα, όμως, να το τραγουδήσω στο θέατρο. Μου έλεγαν να το πω, αλλά ντρεπόμουν. Εχω ζήσει ωραίες στιγμές με το θέατρο, αλλά όχι μέσα στο υπόγειο του Κουν. Τις έζησα έξω, με ηθοποιούς που έκανα παρέα και καταλάβαιναν πολύ αυτό το τραγούδι που σας λέω. Ο Κουν έλεγε “Τι τα βάζεις τώρα τα τραγούδια;” – δεν τα ήθελε καθόλου, κυρίως τα επαναστατικά. Μετά, σιγά σιγά, δέχτηκε να τα βάζω. Τον έπεισα».

Τι έβλεπε τόσο στην τηλεόραση; «Ειδήσεις. Πολύ. Συνέχεια. Ολα τα παρακολουθώ. Θέλω να είμαι εντός των πυλών».

Ηταν ανήσυχη με όσα συμβαίνουν στη χώρα; «Ας γίνει ό,τι γίνει. Ετσι ή αλλιώς θα πεθάνουμε…».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News