Υστερα από παλινωδίες τουλάχιστον τεσσάρων μηνών –από τις 5 Δεκεμβρίου 2016 που έπρεπε, κατά τον Αλέξη Τσίπρα, να έχει κλείσει η β’ αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος– και αφού η κυβέρνηση χρειάστηκε να εγκαταλείψει το σύνθημα «ούτε ένα ευρώ περισσότερα μέτρα», πάλι σύμφωνα με τα όσα μας είχε διαβεβαιώσει ο Πρωθυπουργός, υπήρξε (προκαταρκτική) συμφωνία μεταξύ Αθήνας και Θεσμών, όπως ανακοίνωσε ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ από τη Μάλτα το μεσημέρι της Παρασκευής.
Ο Ολλανδός είπε ότι η συμφωνία αφορά στις «μεγάλες μεταρρυθμίσεις» στις οποίες πρέπει να προχωρήσει η ελληνική κυβέρνηση –κοινώς νέες μειώσεις στο Ασφαλιστικό και Φορολογικό δηλαδή. Για πρώτη φορά διατυπώθηκε δημοσίως και επισήμως το σχέδιο για λήψη μέτρων 1% του ΑΕΠ στις συντάξεις από το 2019 και για μείωση του αφορολόγητου από το 2020 στο ύψος επίσης 1% του ΑΕΠ. Κατά κάποιους, το ότι τα μέτρα λαμβάνονται από 2019, φέρνει τις επόμενες εκλογές πιο μπροστά, το 2018, αν και αυτό είναι ακόμα νωρίς να το συζητάμε.
«Στη σημερινή συνάντηση πετύχαμε μεγάλη πρόοδο, όσον αφορά τη δεύτερη αξιολόγηση» είπε ο Γερούν Ντάισελμπλουμ μετά το τέλος της άτυπης συνόδου του Eurogroup, προσθέτοντας ότι «πλέον, οι συζητήσεις θα κινηθούν με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα».
Οπως εξήγησε, «καταφέραμε να επιτύχουμε συμφωνία για τις μεγάλες και σημαντικές μεταρρυθμίσεις» και προσέθεσε πως αυτή η συμφωνία ανοίγει το δρόμο για να επιστρέψουν οι Θεσμοί στην Αθήνα ώστε να προχωρήσει το κλείσιμο της αξιολόγησης.
Ουσιαστικά πρόκειται για μια προκαταρκτική συμφωνία πάνω στα βασικά μέτρα («policy package») η οποία ανοίγει τον δρόμο για να γυρίσουν οι Θεσμοί στην Αθήνα, για να κλείσει με την ελληνική πλευρά στο Χίλτον το λεγόμενο Staff Level Agreement (SLA, συμφωνία σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων).
After staff level agreement is reached #eurogroup will come back to the issue of medium term fiscal path and debt sustainability #Greece
— Jeroen Dijsselbloem (@J_Dijsselbloem) April 7, 2017
Βέβαια ο κ. Ντάισελμπλουμ σχολίασε ότι ποτέ δεν δίνει συγκεκριμένη ημερομηνία επιστροφής των Θεσμών, σημειώνοντας ότι αυτό είναι κάτι που το αφήνει στους Θεσμούς… Υπογράμμισε πάντως ότι δεν υπάρχει κάποιος σημαντικός λόγος γιατί να μην επιστρέψουν «σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα», και ότι δεν υπάρχει κάποιο «πολιτικό πρόβλημα». Επανέλαβε ότι έχουν επιλυθεί όλα τα σημαντικά ζητήματα, σημείωσε όμως ότι και οι μικρές λεπτομέρειες είναι σημαντικές.
Πότε λοιπόν θα επιστρέψουν οι Θεσμοί στην Αθήνα; Το ότι μεσολαβεί το Πάσχα (Ρωμαιοκαθολικό και Ορθόδοξο πέφτει την ίδια ημέρα) κάνει την έλευσή τους τις αμέσως επόμενες ημέρες (την Κυριακή των Βαΐων) δύσκολη. Αναλυτές σημείωσαν ότι είναι πιθανότερο να έρθουν οι εκπρόσωποι των Θεσμών στην Αθήνα μετά το Πάσχα.
Και πόσο θα κοστίσει η συμφωνία; Παρουσιάζοντας το πλαίσιο της συμφωνίας, ο πρόεδρος του Eurogroup επανέλαβε ότι θα υπάρξει ένα πακέτο μέτρων, ύψους 2% του ΑΕΠ. Συγκεκριμένα η συμφωνία περιλαμβάνει τη λήψη μέτρων ύψους 1% του ΑΕΠ στον ασφαλιστικό το 2019 και ύψους 1% του ΑΕΠ το 2020 στον φορολογικό τομέα. Ετσι οι περικοπές 1,8 δισ. ευρώ (1% του ΑΕΠ) στις συντάξεις θα εφαρμοστούν το 2019 κι ένα μέρος (π.χ. 30%) θα πάει το 2020. Το άλλο 1% (1,8 δισ. ευρώ) των μέτρων από τη μείωση του αφορολόγητου στα 5.600 ευρώ πάει μάλλον για το 2020.
Και τα περίφημα αντίμετρα; Ο Ντάισελμπλουμ αναφέρθηκε και σε αυτά. Θα εφαρμοστούν, είπε, εφόσον υπάρξει θετικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα. Στόχος, όπως υπογράμμισε, είναι να συνεχιστούν οι διαβουλεύσεις για μία «συνολική πολιτική συμφωνία» που πρέπει να επιτευχθεί το ταχύτερο δυνατό… Ο κ. Τσακαλώτος είπε ότι θα αφορούν την καταπολέμηση της παιδικής φτώχειας, το ζήτημα της στέγασης, την απασχόληση της νέας γενιάς και τη μείωση του ποσοστού συμμετοχής των συνταξιούχων στα φάρμακα.
Τι θα γίνει με το χρέος; Ο Μπενουά Κερέ της ΕΚΤ είπε ότι «τις επόμενες εβδομάδες, θα αρχίσουν συγκεκριμένες συζητήσεις για την ανάλυση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους». Τη σημασία της θα έχει και η εαρινή σύνοδος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στις 21-23 Απριλίου στην Ουάσιγκτον, όπου θα διασαφηνιστούν οι αποφάσεις για το ελληνικό χρέος, που είναι και το πολιτικό χαρτί της Αθήνας.
Θα συμμετέχει το ΔΝΤ; Ιδιαίτερη σημασία έχει το ότι λίγο αφού ολοκληρώθηκε η συνεδρίαση, γνωστοποιήθηκε ότι η γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ θα συναντηθεί με τη διευθύντρια του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ τη Δευτέρα στο Βερολίνο. Η συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα είναι κάτι που επιδιώκει σταθερά το Βερολίνο, όμως το Ταμείο έχει καταστήσει σαφές ότι οι ευρωπαίοι εταίροι θα πρέπει να δεσμευθούν για συγκεκριμένα μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους.
Τσακαλώτος: «Η συμφωνία περιέχει και σημεία που θα στεναχωρήσουν τον ελληνικό λαό»
Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος σε μία πρώτη δήλωση σχολίασε ότι «όλες οι συμφωνίες εμπεριέχουν συμβιβασμό. Τα μέτρα λιτότητας μετά το 2018 θα νομοθετηθούν τώρα».
«Οπως όλοι οι συμβιβασμοί, έτσι και η συμφωνία πάνω στους βασικούς μεταρρυθμιστικούς πυλώνες που πρέπει να ακολουθήσει η Αθήνα έχει ικανοποιητικά στοιχεία και άλλα σημεία τα οποία θα στεναχωρήσουν τον ελληνικό λαό», σημείωσε ο ίδιος στη συνέντευξή Τύπου.
Εστίασε στα αντισταθμιστικά μέτρα που προβλέπονται για τη διετία του 2019-2020 και συγκεκριμένα προανήγγειλε «κοινωνικά μέτρα» ύψους 1,8 δισ. ευρώ για το 2019, τα οποία θα αντιμετωπίζουν τα προβλήματα της παιδικής φτώχειας, της στέγασης, της απασχόλησης της νέας γενιάς και τη μείωση του ποσοστού συμμετοχής των συνταξιούχων στα φάρμακα.
Η εφαρμογή των ευνοϊκών ρυθμίσεων σε ΕΝΦΙΑ και περικοπές στον φόρο εισοδήματος, ύψους επίσης 1% του ΑΕΠ (1,8 δισ, ευρώ), τοποθετείται χρονικά για το 2020.
Ο υπουργός εγγυήθηκε επίσης ότι θα υπάρξει προστασία από τις ομαδικές απολύσεις και ότι δεν πρόκειται να καθιερωθεί το lockout, ενώ προανήγγειλε και επιστροφή των συλλογικών συμβάσεων «σε κάτι που θα προσεγγίζει την κανονικότητα» από τον Σεπτέμβριο του 2018. Ωστόσο, επαναλαμβάνοντας την τοποθέτηση που είχε κάνει νωρίτερα τον Απρίλιο ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ο κ. Τσακαλώτος υπογράμμισε ότι το πακέτο θα ισχύσει όταν θα έχουν αποσαφηνιστεί οι λεπτομέρειες για τη ρύθμιση του ελληνικού χρέους, θέτοντας ως κρίσιμο χρονικό ορίζοντα, το καλοκαίρι του 2018, όπως είχε κάνει λίγο νωρίτερα και ο Ντάισελμπλουμ.
Την κατ’ αρχήν συμφωνία, που επιτεύχθηκε χαιρέτισε από την πλευρά του και ο επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων, Πιέρ Μοσκοβισί. Τόνισε ότι οι συνθήκες θα επιτρέψουν στα κλιμάκια να επιστρέψουν πολύ γρήγορα στην Αθήνα ώστε να ολοκληρωθεί η τεχνική συμφωνία («staff level aggrement») και διευκρίνισε ότι δεν έχει ολοκληρωθεί η δουλειά, αλλά πρέπει να μπουν οι τελευταίες πινελιές για μία ξεκάθαρη και τελική συμφωνία.
Σύμφωνα με τον κ. Μοσκοβισί, δίνεται μια ευκαιρία στην Ελλάδα να λάβει πακέτο μέτρων για την ανάπτυξη που θα βοηθήσει την ελληνική κοινωνία να σταθεί στα πόδια της.
Σε αντίστοιχο κλίμα κινήθηκαν και οι δηλώσεις που έκανε ο Μπενουά Κερέ, μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ο οποίος, όμως, διασαφήνισε ότι η Ελλάδα θα πρέπει να συνεχίσει να εφαρμόζει τα προαπαιτούμενα, ώστε να εξαλειφθεί η αβεβαιότητα, η οποία «είχε αρνητικό αντίκτυπο στην οικονομία και ιδίως στις τράπεζες».
Σημειώνεται ότι εκτός από τον υπουργό Οικονομικών, παρόντες στη Βαλέτα ήταν και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης αλλά και ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας.
Αντιδράσεις από την αντιπολίτευση
Για ένα «θέατρο του παραλόγου» έκανε λόγο ο εκπρόσωπος Τύπου της Νέας Δημοκρατίας, Βασίλης Κικίλιας, αναφερόμενος στη διαπραγμάτευση. Σε συνέντευξή του στον ραδιοφωνικό σταθμό Aplha ο εκπρόσωπος Τύπου της ΝΔ κατηγόρησε την κυβέρνηση πως έχει συμφωνήσει να μειωθούν οι συντάξεις και το αφορολόγητο.
«Κάθε εβδομάδα τους προτείνεται κάτι, αρνούνται, την επόμενη εβδομάδα είναι χειρότερη η διαπραγμάτευση για εμάς και παρακαλάνε, ο Τσακαλώτος και οι υπόλοιποι του υπουργείου Οικονομικών για αυτά τα οποία τους πρότειναν την προηγούμενη εβδομάδα» τόνισε εκφράζοντας την ελπίδα και την ευχή η χώρα να μην ξαναζήσει σκηνικά του καλοκαιριού του 2015.
«Προφανώς είναι γονατισμένη η πραγματική οικονομία. Οι άνθρωποι βέβαια δεν έχουν καμία ιδέα περί πραγματικής οικονομίας. Δεν ξέρουν τι σημαίνει ελεύθερη οικονομία και ιδιωτική αγορά, δεν μπορούν να καταλάβουν ότι αυτούς τους μικρούς και τους μεσαίους πρέπει να στηρίξουμε για να μπορούν να πληρώσουν την φορολογία και τις εισφορές για να αντέξει και να επιβιώσει το ελληνικό κράτος» υπογράμμισε ο ίδιος.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News