Την είδαμε με μία μικρή βαλίτσα στο χέρι. Μόλις είχε φτάσει από το αεροδρόμιο, ταξίδεψε από την Κομοτηνή στην Αθήνα, απευθείας στο «Θέατρο 104», στο Γκάζι. Κουβαλούσε μία ολόκληρη περιοδεία στην πλάτη της ή ίσως στον υπέροχο όγκο των μαλλιών της, γιατί ακόμη κι αυτά φαίνονταν πεσμένα από την κούραση. Και έπρεπε τη μιάμιση ώρα που είχε ακόμη μπροστά της, πριν από την παράσταση, να την αφιερώσει σε εμάς! Και ύστερα να ανέβει στη σκηνή και να κάνει τη δουλειά της, να κάνει τον κόσμο να γελάσει. Μα, πού θα βρει τη δύναμη να διασκεδάσει ένα κοινό αγνώστων;

«Δεν υπάρχει κούραση πάνω στη σκηνή. Είναι απίστευτο high να κάνεις τον κόσμο να γελά, πίσω από το μικρόφωνο αισθάνομαι την απόλυτη ευφορία!», λέει. Το ήξερα, την είχα δει σε βίντεο, είχα παρακολουθήσει και αντιδράσεις ανθρώπων ύστερα από παραστάσεις της. Η Κατερίνα Βρανά είναι η stand-up comedian που σου μεταδίδει την ευφορία που βιώνει, εκείνη τη στιγμή, μέσα από το νούμερό της.

Και ναι, ο κανόνας -μάς το επιβεβαιώνει εκ πείρας και η ίδια- λέει ότι οι κωμικοί είναι μελαγχολικοί εκτός σκηνής. «Σε βαθμό που δεν το περίμενα! Νομίζω ότι είναι ένα είδος άμυνας, ο τρόπος που αντιμετωπίζουν καταστάσεις». Αλλά η Κατερίνα είναι ο άνθρωπος που βλέπεις στη σκηνή, η γυναίκα που τσαλακώνεται, αυτοσαρκάζεται, βομβαρδίζει το κοινό με κοφτές έξυπνες ατάκες ή με ερωτήσεις που γρήγορα απαντά η ίδια, γοητεύει με την αυθόρμητη ειλικρίνειά της, κάνει γκριμάτσες, ανεβοκατεβάζει τον τόνο της φωνής της από την πιο αναπάντεχη, μπάσα κραυγή μέχρι τον πιο ήρεμο ψίθυρο, κινείται ή καλπάζει σε ολόκληρη τη σκηνή και -πολύ βασικό- γελάει με τα αστεία της.

Αυτός ο ανεμοστρόβιλος ευφορίας θα περάσει από την εκδήλωση της 8ης απονομής Βραβείων της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου (ΕΑΚ), την Τρίτη 21 Μαρτίου, στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση. Η Κατερίνα Βρανά θα παρουσιάσει την τελετή, που σημαίνει ότι ήρθε η ώρα να δοκιμαστεί και ο ελληνικός κόσμος του κινηματογράφου –οι σινεφίλ, οι ηθοποιοί, οι παραγωγοί, οι σκηνοθέτες, οι κριτικοί- σε μία εντελώς διαφορετική τελετή απονομής.

Η Κατερίνα έχει προσκληθεί από τον σκηνοθέτη Παναγιώτη Φαφούτη για να είναι ο εαυτός της: ο τρίτος πιο αστείος άνθρωπος του κόσμου! Μόλις πριν από λίγους μήνες έλαβε αυτόν τον τίτλο σε παγκόσμια διαδικτυακή ψηφοφορία που διοργάνωσε το Laugh Factory για να προωθήσει τη stand-up comedy σε χώρες που δεν είναι εξοικειωμένες με το είδος. Ηταν η μοναδική γυναίκα που πέρασε στους τελικούς! Αλλά την αγχώνει -δημιουργικά- όταν καλείται να παίξει τον ρόλο της σε μία «πιο επίσημη» εκδήλωση που δεν εντάσσεται στο πλαίσιο της stand-up comedy.

«Πρέπει να δίνεις χρόνο στον θεατή σου, να χαλαρώσει, να σε γνωρίσει, να μάθει το είδος της κωμωδίας σου», εξηγεί. Γι’ αυτό, άλλωστε, το σόου της «About Sex» διαρκεί 50 λεπτά στη Βρετανία, αλλά 90 λεπτά στην Ελλάδα. «Το ελληνικό κοινό είναι σαφώς πιο απαιτητικό», μάς λέει η κωμικός που ζει ανάμεσα στην Αθήνα και το Λονδίνο, κι έχει ταξιδέψει μέχρι και τη Σιγκαπούρη για να κάνει παραστάσεις.

Αρχικά το ελληνικό κοινό έχει μπόλικη σοβαροφάνεια και έλλειψη αυτοσαρκασμού. «Εχουμε τη γρήγορη, έξυπνη ατάκα, αυτές που βλέπεις και στο Twitter, αλλά απουσιάζει ο αυτοσαρκασμός», λέει η ίδια. Συχνά, σε κάποιες στιγμές κατά τη διάρκεια παραστάσεων στην Ελλάδα, πρέπει να χαμογελά ή ακόμη και να αποσαφηνίζει ότι αυτοσαρκάζεται, ότι κάνει πλάκα όταν περιγράφει τις αντιδράσεις που προκαλεί η αφάνα της στους περαστικούς και ότι, όχι, δεν έχει κόμπλεξ με τα μαλλιά της -μία γυναίκα από το κοινό είχε παρέμβει κατά τη διάρκεια του μονολόγου για να της πει «μια χαρά είναι τα μαλλάκια σου»! Κι έπειτα, η Ελλάδα ακόμη βρίσκεται σε στάδιο γνωριμίας με τη stand-up comedy. «Δεν περίμενα ποτέ ότι θα μπορώ να το κάνω στην Ελλάδα, ακόμη και τώρα με εκπλήσσει», λέει η ίδια η οποία τρέχει το μοναδικό comedy club (Gazi Comedy Club) στην Αθήνα.

Στη χώρα μας η έκρηξη δημιουργικότητας από κωμικούς -θα τη βρείτε κυρίως στο YouTube και, δυστυχώς, όχι στην τηλεόραση- έγινε το 2011. «Τότε μεγάλωσαν αυτοί που πέρασαν την παιδική τους ηλικία βλέποντας βίντεο με κωμικούς στο Διαδίκτυο, τότε -και νωρίτερα, πριν από την κρίση- άρχισαν να επιστρέφουν νέοι που σπούδασαν ή εργάστηκαν έξω και έβλεπαν κωμωδία, stand-up, αυτοσχεδιασμό, εκπομπές γραμμένες από κωμικούς, κωμικούς σε ρόλο παρουσιαστή κ.λπ.», μάς εξηγεί. «Τώρα δημιουργείται ελληνική stand-up comedy, υπάρχουν “διαμάντια” εκεί έξω που κάνουν απίστευτη δουλειά».  

Σε αυτόν τον καλλιτεχνικό οίστρο συνέβαλε και η καθημερινότητα της κρίσης. «Ο κόσμος ήθελε να βγει για να ξεσκάσει, να βρει κάτι άλλο πέρα από τα μπουζούκια να μην ξοδέψει λεφτά, να δώσει δέκα ευρώ και να γελάσει για δύο ώρες», λέει η κωμικός.

Κι αν δεν γελάσει; Τι κάνει ένας κωμικός αν έχει απέναντί του ένα μουδιασμένο κοινό; «Παγώνεις, φυσικά. Τα χάνεις», απαντά. «Ανατρέχεις επειγόντως στα κείμενά σου, πράγμα που ποτέ δεν βοηθά! Τότε αγχώνεσαι περισσότερο κι αυτό φαίνεται στο κοινό σου και πάει λέγοντας».

Αλλά ύστερα από χρόνια εμπειρίας, ένας κωμικός μαθαίνει να διαβάζει το κοινό του. Μαθαίνει επίσης να αποδέχεται ότι κάποιοι δεν θα γελάσουν.

Και πώς αντιδρούν όταν μία γυναίκα κάνει stand-up κόμεντι για το σεξ; Οι περισσότεροι δεν έχουν ιδέα ότι αυτή η παράσταση αφορά όντως το σεξ, το σεξ όπως προβάλλεται στη βιομηχανία της πορνογραφίας, το σεξ όπως το βλέπουν οι νέοι που πλέον έχουν πανεύκολη, ανεμπόδιστη πρόσβαση σε τσόντα, το σεξ όπως το φαντάζονται τα νέα αγόρια, το σεξ όπως το περιμένουν τα νέα κορίτσια.

Αλλά όλοι –ιδίως οι μεγαλύτεροι!- το διασκεδάζουν. Πολλοί εκπαιδευτικοί, μάλιστα, έχουν πει στην κωμικό ότι η παράστασή της θα έπρεπε να παρουσιάζεται σε σχολεία, ως μέσο σεξουαλικής εκπαίδευσης. Και βέβαια υπάρχουν αρκετοί που βλέπουν την παράσταση μέσα από στερεότυπα -«άλλωστε τα στερεότυπα υπάρχουν επειδή υπάρχει μία πραγματικότητα», λέει η ίδια. Και ίσως δυσκολεύονται να χωνέψουν ότι μία γυναίκα μιλά με τέτοια άνεση και φυσικότητα, δημοσίως, για το αιδοίο, το πέος, τη σεξουαλική πράξη ως διασκέδαση.

Ισως, πάλι, δεν έχουν συνηθίσει γενικότερα τις γυναίκες να εκτίθενται με τέτοια άνεση. Στην Ελλάδα μόνο το 10% των stand-up comedians είναι γυναίκες. Τα αντίστοιχα ποσοστά στις ΗΠΑ και την Βρετανία είναι 15% και 18%.

«Είμαστε πολύ λίγες. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει η αντίληψη ότι “οι γυναίκες δεν είναι αστείες”, ιδίως στην Ελλάδα. Νομίζω ότι είναι βαθύτερο από αυτό. Ως κωμικός βάζεις τον εαυτό σου σε πολύ ευάλωτη θέση, γιατί μένεις πάνω στη σκηνή εσύ και το κοινό σου», εξηγεί. «Και οι γυναίκες μαθαίνουν από πολύ μικρή ηλικία να μη βάζουν τον εαυτό τους σε ευάλωτη θέση, για πάρα πολλούς λόγους, ως άμυνα, για να προστατευτούν, για να αποφύγουν κάποιο σχόλιο, την προσβολή, ακόμη και την κακοποίηση».

Ωστόσο οι γυναίκες κωμικοί του κόσμου αυξάνονται. «Ισως είναι και σημάδι των καιρών ότι οι γυναίκες δεν φοβούνται πλέον να τσαλακωθούν. Ισως η γυναίκα –σε λίγες, δυστυχώς, περιοχές- έχει πλέον περισσότερη ασφάλεια και γι’ αυτό μπορεί και εκτίθεται ευκολότερα». Και η ίδια πώς κατόρθωσε να αποκτήσει αυτήν την άνεση; «Εμένα δεν μου ήταν ποτέ δύσκολο να εκτεθώ. Από μικρή ήμουν show off», λέει γελώντας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News