Στο νούμερο 16 της Brienner Strasse στο Βίλμερσντορφ του Βερολίνου βρίσκεται το παλιό δημαρχείο της περιοχής: ένα τεράστιο κτίριο με εσωτερική αυλή που είχε μείνει κενό τα τελευταία χρόνια. Εκεί, η διοίκηση αποφάσισε να στεγάσει πρόσφυγες και ανέθεσε την οργάνωση και τη φροντίδα στη γερμανική ΜΚΟ ASB (Arbeiter – Samariter – Bund). Κι έφτιαξαν ένα «Χίλτον» προσφύγων.
Πώς το κατάφεραν; Ο δήμος του Βερολίνου διέθεσε τον χώρο και πραγματοποίησε όλες τις εργασίες ανακαίνισης. Ανέθεσε όλα τα υπόλοιπα στην ASB, αναλαμβάνοντας μόνο τα έξοδα θέρμανσης και ύδρευσης. Για κάθε πρόσφυγα, η ASB παίρνει 15 ευρώ συν 10 ευρώ για τη σίτισή τους. «Για να τους παρέχουμε ένα κρεβάτι, μια ντουλάπα, ένα τραπέζι και κάτι να φάνε», όπως το περιγράφουν σχηματικά στελέχη της ΜΚΟ.
Στην πραγματικότητα, παρέχουν στους 1.100 πρόσφυγες πολύ περισσότερα: ένα ζεστό χώρο, ιδιωτικότητα, μαθήματα υπολογιστών, συμβουλές για την εξεύρεση εργασίας στη Γερμανία, παιδότοπο, ασφάλεια, μαθήματα γερμανικών για τις γυναίκες, πλυντήρια, στεγνωτήρια, απασχόληση, ψυχολογική στήριξη, ιατρική υποστήριξη για τις εγκυμονούσες, ποδήλατα, προετοιμασία για τη συνέντευξη στην Υπηρεσία Ασύλου, ελπίδα. Το κτίριο είναι ιδανικό, καθώς διαθέτει 400 δωμάτια (άλλοτε γραφεία) αλλά και μεγάλους χώρους, όπως η αίθουσα του δημοτικού συμβουλίου.
Η δέσμευση του κτιρίου και η «επιστράτευση» της ΜΚΟ έγιναν ξαφνικά, όταν προέκυψε πρόβλημα στέγασης και το κέντρο άνοιξε στις 15 Αυγούστου 2015. Χαρακτηρίζεται ως emergency shelter, ενώ λειτουργούν, επίσης, και community shelters, με συνθήκες μόνιμης διαμονής. Υπάρχουν, όμως, και χειρότεροι χώροι φιλοξενίας, όπως γυμναστήρια. Στο Βερολίνο, 6.000 πρόσφυγες φιλοξενούνται σε γυμναστήρια, κάτι που φέρουν βαρέως στην πόλη.
Στο κέντρο εργάζονται 70 επαγγελματίες της ΜΚΟ, μαζί με 200 εθελοντές και 250 πρόσφυγες, προκειμένου να γίνονται όλες οι δουλειές. Το μαγείρεμα επιτρέπεται μόνο στις κουζίνες και όχι στα δωμάτια και τους άλλους χώρους, για λόγους ασφαλείας. Οι φιλοξενούμενοι είναι ελεύθεροι να μπαινοβγαίνουν όποτε θέλουν, αρκεί να χτυπούν τη μαγνητική κάρτα που τους έχει δοθεί. Οι άνθρωποι της ASB το θεωρούν απαραίτητο, ώστε αν κάτι συμβεί (π.χ. απαιτηθεί επέμβαση Πυροσβεστικής) να γνωρίζουν πόσοι και ποιοι βρίσκονται στο κτίριο. Οι φιλοξενούμενοι προέρχονται από διάφορες χώρες. Εκτός από τις εμπόλεμες, υπάρχουν πολλοί που προέρχονται από την Αφρική αλλά και από πρώην ανατολικές, όπως από το Τατζικιστάν. «Δεν κάνουμε καμιά διάκριση λόγω θρησκείας. Θέλουμε, επίσης, να τους δείξουμε ότι στο Βερολίνο ζούμε όλοι μαζί», μας εξηγεί ο 25χρονος Φίλιπ Μπέρτμαν, υπεύθυνος του χώρου.
Οι άντρες βγαίνουν από το χώρο προκειμένου να κάνουν μαθήματα γερμανικών, ενώ οι γυναίκες έχουν χώρο και χρόνο για να φροντίσουν τα παιδιά τους και τον εαυτό τους, να μιλήσουν με τις φίλες τους, να εκπαιδευτούν στα γερμανικά ή σε μια τέχνη. Τρεις IT experts από τη Συρία και το Ιράκ ανέλαβαν στην αρχή να κάνουν μαθήματα υπολογιστών, με ένα πρόγραμμα της ΜκΟ που το ονόμασαν Project Reconnect. Οι υπολογιστές προέρχονται από δωρεές, ενώ οι IT experts πλέον εργάζονται σε γερμανικές επιχειρήσεις, στο αντικείμενό τους. Μια φορά την εβδομάδα, κάθε οικογένεια (ή εργένης, καθώς στο κέντρο υπάρχουν 50 single άντρες) βάζουν πλυντήριο. Τα πλυντήρια και τα στεγνωτήρια είναι, επίσης, από δωρεά. Τα παιδιά πηγαίνουν όλα στο σχολείο, σε welcome class. Στο κέντρο υπάρχουν 430 παιδιά, εκ των οποίων τα 220 είναι κάτω των 6 ετών.
Επιπλέον, κάθε ενήλικος φιλοξενούμενος δικαιούται από το κρατίδιο του Βερολίνου 130 ευρώ το μήνα και κάθε παιδί 65. Ωστόσο, οι μετακινήσεις με τα δημόσια μέσα συγκοινωνίες είναι ακριβή υπόθεση γι αυτούς, έτσι οι άνθρωποι της ASB ζήτησαν από τη γειτονιά κι από εθελοντές ποδήλατα, κι εκείνοι ανταποκρίθηκαν δωρίζοντας 200 ποδήλατα. Γι αυτό, η εικόνα με τα ποδήλατα έξω από το παλιό δημαρχείο του Βίλμερσντορφ δεν θυμίζει σε τίποτα κέντρο φιλοξενίας προσφύγων. Το κέντρο του Βίλμερσντορφ είναι το καμάρι των γερμανικών emergency shelters. Οι φιλοξενούμενοι το εγκαταλείπουν εάν βρεθεί θέση σε community center, εάν τους επιτραπεί να εγκατασταθούν σε διαμέρισμα ή εάν πρέπει να εγκαταλείψουν τη χώρα. Γι αυτό το λόγο, το επισκέπτονται αρκετά συχνά πολιτικοί και celebrities, όπως ο πρόεδρος της Γερμανίας Γιόαχιμ Γκάουκ και η ηθοποιός Σούζαν Σάραντον. «Οι φιλοξενούμενοι νιώθουν ότι έχουν την ευκαιρία να πουν σε κάποιον υψηλά ιστάμενο τα προβλήματά τους», μας λέει ο κ. Μπέρτμαν.
ΥΓ. Η επίσκεψη πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο προγράμματος της Europäische Akademie Berlin
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News