Αναρωτιέμαι τι είναι αυτό που κάνει τόσο δυνατή την έκθεση «ΠρόΣΩΠΑ» του φωτοειδησεογράφου Δημήτρη Μεσσήνη. Πρόκειται για έκθεση ψηφιακής φωτογραφίας και περιλαμβάνει την ψηφιακή παρουσίαση 90 φωτογραφικών έργων, σε ασπρόμαυρη εμφάνιση σε δέκα οθόνες υψηλότατης ευκρίνειας, διαστάσεων ενός μέτρου επί 60 εκατοστά η καθεμιά. Στις οθόνες γίνεται συνεχής, αργή εναλλαγή των θεμάτων, ενώ ταυτόχρονα ακούγεται μουσική που γράφτηκε ειδικά για τα έργα από τον συνθέτη Νικόλα Καρίμαλη (Razastarr) και η φωνή της Λίζυς Ξανθοπούλου να επαναλαμβάνει αργά, υποβλητικά: «το πρόσωπο είναι ο καθρέφτης της ψυχής σου».

Είναι μία επιλογή έργων του Δημήτρη Μεσσήνη που χρονολογούνται από το 1991 μέχρι σήμερα, τα οποία καθρεφτίζουν την καριέρα του στη διεθνή φωτοειδησεογραφία. Κάιρο, Πρίστινα, Βελιγράδι, Καμπούλ, Αθήνα, Κως, Βηθλεέμ, Βλόρα στην Αλβανία, Τορκχάμ στο Αφγανιστάν, Σεράγεβο, Βηρυτός, συντρίμμια, όπλα, διαμαρτυρίες, γέροι, μωρά, πρόσφυγες, διαδηλωτές, τραυματισμοί, ξεριζωμός. Βλέποντας την έκθεση του ακούς τον πόλεμο, νιώθεις την πείνα, βλέπεις την αρρώστια, μυρίζεις τις βόμβες, γεύεσαι τον πόνο. Οι εικόνες του και το στήσιμο της έκθεσης κατορθώνουν να μεταφέρουν τη στιγμή που αιχμαλώτισε ο φωτογράφος στις αισθήσεις του θεατή. Να τις αφυπνίσουν, να τις δυναμώσουν, να τις μεταφέρουν σε ένα άλλο επίπεδο.

Η δημοσιογράφος Ειρήνη Λίτινας γράφει για τα «ΠρόΣΩΠΑ»: «Σ’ αυτές τις διαδρομές του κόσμου μένεις σιωπηλός και αφουγκράζεσαι το ίδιο το στιγμιαίο γεγονός. Μαντεύεις εκ των προτέρων την επόμενη στιγμή, την όποια πραγματικότητα χάραξε η κάθε μικρή ή μεγάλη ανθρώπινη ιστορία. Αφουγκράζεσαι και νιώθεις την ένταση της πολιτικής σύγκρουσης ή την δύναμη των ανθρώπινων προαιρέσεων και πράξεων. Η ψυχή γελά, θρηνεί, πονά, παθιάζεται, σκιρτά». Με την έκθεση, ο Δημήτρης Μεσσήνης επιτυγχάνει ακριβώς αυτό: την ψυχή του θεατή να γελά, να θρηνεί, να πονά, να παθιάζεται, να σκιρτά, χρόνια μετά την αποτύπωση της στιγμής που προκαλεί όλα τα παραπάνω.

Με την έκθεση «ΠρόΣΩΠΑ» ο Μεσσήνης επιχειρεί ένα διπλό οδοιπορικό: στον χώρο, μέσα από τις αποστολές του σε πολλές χώρες ανά τον κόσμο για την κάλυψη πολεμικών συγκρούσεων, καταστάσεων κρίσης και μεγάλων αθλητικών διοργανώσεων, αλλά και στο χρόνο, μέσα από μια προσωπική διαδρομή που τον φέρνει πίσω ως το 1991, εποχή κατά την οποία άρχισε η ενασχόλησή του με τη διεθνή φωτοειδησεογραφία.

Για να μεταφέρει στην έκθεση τις διαδρομές του αυτές επέλεξε ο ίδιος να επικεντρώσει το ενδιαφέρον του στα πρόσωπα: πρόσωπα προσφύγων, στρατιωτών, παιδιών, ηλικιωμένων, αθλητών, εν γένει ανθρώπων που βιώνουν έντονες καταστάσεις απόγνωσης, πόνου, οργής, ενίοτε και ελπίδας. Ο ίδιος άλλωστε είναι πεπεισμένος ότι «το πρόσωπο είναι ο καθρέφτης της ψυχής σου».

Πρόκειται για την πρώτη ατομική έκθεση του πολυβραβευμένου Έλληνα φωτοειδησεογράφου, η επαγγελματική πορεία του οποίου αγγίζει τις τέσσερις δεκαετίες.

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 25 ετών έχει εργαστεί για διεθνή μέσα ενημέρωσης και έχει καλύψει το μεγαλύτερο μέρος των πολέμων και συγκρούσεων στην Ευρώπη, στη Μέση Ανατολή, στην Αφρική και στην Ασία. Σε αρκετές διεθνείς αποστολές, όπως στον βοσνιακό πόλεμο, στον πόλεμο στο Κοσσυφοπέδιο, στους βομβαρδισμούς κατά της Γιουγκοσλαβίας, στην κρίση στη Μέση Ανατολή και στον πόλεμο στο Αφγανιστάν, υπήρξε και συντονιστής των φωτογραφικών ομάδων. Επίσης έχει καλύψει πολλές μεγάλες αθλητικές διοργανώσεις (Ολυμπιακοί Αγώνες, Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου). Το διάστημα 2004 – 2006 διετέλεσε Senior Photo Editor του Associated Press για την Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική με έδρα το Λονδίνο.

Αποχωρώντας από την ενεργό δράση, ο Δημήτρης Μεσσήνης άφησε το πεδίο στον γιο του Αρη, ο οποίος ήδη βραβεύτηκε για τη δουλειά του στο πρόσφατο διεθνές φεστιβάλ φωτοειδησεογραφίας του Περπινιάν.

* Η έκθεση παρουσιάζεται στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών ΑΠΘ στη Θεσσαλονίκη, ως τις 30 Οκτωβρίου. Κατόπιν, θα περιοδεύσει σε διάφορες πόλεις ανά την Ελλάδα για να κλείσει την πορεία της στην Αθήνα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News