Ηταν γνωστό πως ο πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι και ο ηγέτης του Podemos Πάμπλο Ιγκλέσιας θα ήταν τα πρόσωπα των εκλογών της Κυριακής. Αυτό που δεν ήταν γνωστό ήταν το κατά πόσο αυτά τα δύο πρόσωπα θα γελούσαν στο τέλος της βραδιάς. Τα χαμόγελα ήταν εν τέλει αλλού ανύπαρκτα και αλλού γλυκόπικρα.

Ο Ραχόι του δεξιού Λαϊκού Κόμματος βγήκε μεν πρώτος, αλλά τιμωρήθηκε σκληρά από τους ισπανούς πολίτες για τη λιτότητα που επέβαλαν οι αγορές και η κυβέρνησή του. Και ο Ιγκλέσιας είδε τα αναξιόπιστα exit polls να του παίζουν – σε αυτόν και στους απανταχού οπαδούς του – ένα μάλλον άδικο παιχνίδι, υψώνοντας πολύ τον πήχη των προσδοκιών: Ενώ στην αρχή τα exit polls έφερναν τους Podemos πανηγυρικά δεύτερο κόμμα – προεξοφλώντας έτσι το συμβολικό τέλος του παραδοσιακού διπόλου που χαρακτήριζε το πολιτικό σύστημα στην Ισπανία τα τελευταία 40 χρόνια – τελικά, σύμφωνα με τα επίσημα αποτελέσματα το κόμμα του νεαρού πολιτικού με την κοτσίδα υποχώρησε στην τρίτη θέση, με εντυπωσιακά βέβαια ποσοστά.

Σε κάθε περίπτωση οι ισπανικές κάλπες έστειλαν ένα αμφίσημο μήνυμα. Οντως τα δύο παραδοσιακά κόμματα, το Λαϊκό του Ραχόι και οι Σοσιαλιστές του Πέδρο Σάντσες μόλις που κατάφεραν να αγγίξουν το 50% και όντως οι Podemos κατάφεραν στην πρώτη τους εκλογική μάχη να αποσπάσουν ένα εντυπωσιακό ποσοστό – που ξεπερνά το 20% και τις προβλέψεις των δημοσκόπων.

Επίσης έφεραν τον δεξιό πρωθυπουργό σε μια εξαιρετικά δύσκολη θέση.  Εχοντας χάσει το ένα τρίτο των εδρών από το 2011 (από 186 σε 122) το Λαϊκό Κόμμα αδυνατεί να σχηματίσει κυβέρνηση – ακόμα και με τη συνδρομή των Ciudadanos του Κέντρου (14% και 38 έδρες) ο Ραχόι δεν συγκεντρώνει τους 176 βουλευτές που απαιτούνται για κυβερνητική πλειοψηφία.

Από την πλευρά τους οι Σοσιαλιστές (PSOE), που έκαναν καμπάνια λέγοντας ότι είναι εκείνοι που μπορούν να σταθούν καλύτερα απέναντι στην πολιτική ηγεμονία του Λαϊκού Κόμματος, βρέθηκαν με 22,5% και 91 έδρες, η χειρότερη κοινοβουλευτική συγκομιδή στην ιστορία του κόμματος. Αλλά έχουν πλέον αυτοί την πρωτοβουλία των κινήσεων αντί των τρίτων Podemos.

To κόμμα του Ιγκλέσιας έμεινε εν τέλει τρίτο με 20,5% και 69 έδρες, διεκδικώντας για τον εαυτό του έναν ρόλο ρυθμιστή. Αν μπορεί να υπάρξει ρύθμιση στο πολιτικό σκηνικό που διαμορφωθηκε.

Οπως σχολίαζαν διεθνείς αναλυτές, μια λύση για να σχηματιστεί κυβέρνηση υπό τον Ραχόι ήταν να δεχθεί το PSOE να μπει στο κυβερνητικό σχήμα. Το Λαϊκό Κόμμα επικράτησε στο μεγαλύτερο μέρος της ισπανικής επικράτειας, εκτός από τον νότο όπου το PSOE διατήρησε, ιδίως στην Ανδαλουσία, το πολιτικό φέουδό του. Ο Ραχόι έχει πει, ήδη από την Τετάρτη, ότι δεν θα απέκλειε μια πολυκομματική συμφωνία για να εξασφαλιστεί μια «σταθερή κυβέρνηση με ορίζοντα τετραετίας», όμως όλα τα υπόλοιπα κόμματα έχουν απορρίψει δημόσια τη συνεργασία με το Λαϊκό Κόμμα.

Από την άλλη υπάρχει και η περίπτωση συνασπισμού των ιδεολογικά πιο συγγενών κομμάτων: των Σοσιαλιστών, των Podemos και των δημοσκοπικά υπερεκτιμημένων Ciudadanos, αλλά και αυτό θεωρήθηκε από αναλυτές κάτι που συγκέντρωνε λίγες – όχι όμως μηδενικές – πιθανότητες να συμβεί.

«Μια νέα Ισπανία γεννήθηκε» 

Εκπρόσωπος του Podemos σχολίασε ότι τα εκλογικά αποτελέσματα δείχνουν ότι η πολιτική του δικομματισμού τελείωσε για την Ισπανία: «Το δικομματικό σύστημα τελείωσε και μπαίνουμε σε μία νέα περίοδο στη χώρα μας», δήλωσε ο δεύτερος στην ιεραρχία του κόμματος Ινίγο Ερεχόν. Ο δε Ιγκλέσιας είπε πως την Κυριακή «γεννήθηκε μια νέα Ισπανία». «Είμαστε η πρώτη δύναμη στην Καταλονία και στη Χώρα των Βάσκων. Και πάλι οι δυνάμεις της αλλαγής κέρδισαν έδαφος. Εχουμε 69 έδρες με τις οποίες θα υπερασπιστούμε την κοινωνική δικαιοσύνη και θα πολεμήσουμε τη διαφθορά», θριαμβολόγησε ο νεαρός πολιτικός.

Τι προβλέπει το ισπανικό Σύνταγμα

Ασχέτως με το αν γεννήθηκε μια νέα Ισπανία ή όχι, η επόμενη μέρα είναι εξαιρετικά πολύπλοκη. Σύμφωνα με το Σύνταγμα της χώρας, ο βασιλιάς Φελίπε θα δόσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης σε πρόσωπο που θα πρέπει να εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή – ή έστω απλή πλειοψηφία μέσα σε 48 ώρες μετά την πρώτη ψηφοφορία. Αν δεν η ψηφοφορίες αποβούν άκαρπες, ο βασιλιάς θα πρέπει να προτείνει άλλον υποψήφιο για την πρωθυπουργία. Το κοινοβούλιο διαλύεται και νέες εκλογές προκηρύσσονται αν κανείς από τους εντολοδόχους δεν εξασφαλίσει την πλειοψηφία σε διάστημα δύο μηνών από την πρώτη ψηφοφορία.

Ενδεικτικό της γενικευμένης ανησυχίας για την επόμενη μέρα στην Ισπανία, μια χώρα που επλήγη από την οικονομική κρίση την τελευταία πενταετία, είναι πώς ο διεθνής Τύπος έσπευσε να σχολιάσει το αποτέλεσμα. Ο Guardian στο δευτεριάτικο φύλλο του κάνει λόγο για «αριστερή στροφή» και τιτλοφόρησε στο πρωτοσέλιδό του το σχετικό ρεπορτάζ: «Οι αγορές επιφυλάσσονται καθώς η Ισπανία στρίβει αριστερά». Απλό την πλευρά τους οι Financial Times προβλέπουν ότι η Ισπανία οδηγείται σε πολιτική αστάθεια, εξαιτίας της ήττας του Ραχόι.

Από την πλευρά του βέβαια, ο Αλέξης Τσίπρας έσπευσε, μέσω Twitter, να μιλήσει για προοπτική κυβέρνησης προοδευτικής πλειοψηφίας στην Ισπανία και για πολιτική ήττα της λιτότητας.

Η λιτότητα ηττήθηκε πολιτικά και στην Ισπανία. Οι δυνάμεις που υπερασπίζονται την κοινωνία μπήκαν δυναμικά στο πολιτικό σκηνικό. #Spain #20D

— Alexis Tsipras (@atsipras) December 20, 2015

Η προοπτική κυβέρνησης προοδευτικής πλειοψηφίας είναι πια ανοιχτή. Ο αγώνας μας δικαιώνεται. Η Ευρώπη αλλάζει! #Spain #20D

— Alexis Tsipras (@atsipras) December 20, 2015

 

 

 

 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News