Την ακούω συχνά στο ραδιοφωνικό ένθετο «Σκέψη της Ημέρας», στην πρωινή ενημερωτική ζώνη Today του BBC. Την Τρίτη, η Ανν Ατκινς άρχισε να μιλάει για την αξία κάθε ζωής «στα χρόνια του κορονοϊού», ακόμα και των ηλικιωμένων και ευπαθών. Δεν περίμενα όμως να ακούσω ότι τη Δευτέρα, 5 λεπτά αφότου διάβασε στον πατέρα της το κείμενο που θα εκφωνούσε την επομένη, έλαβε τηλεφώνημα ότι εκείνος πέθανε.
«Εναν διαλογισμό για τον θάνατο» ήθελε να προσφέρει στους ακροατές της η 64χρονη δημοσιογράφος και συγγραφέας, με αφορμή την είδηση ότι η επιδημία του κορονοϊού αναγκάζει ιατρικό προσωπικό στην Ιταλία να επιλέξει σε ποιους ασθενείς θα παράσχει τη θεραπευτική αγωγή που μπορεί να σώσει τη ζωή τους.
«Χθες το βράδυ, Δευτέρα 16/3, όταν έγραψα το κείμενό μου για τη Σκέψη της Ημέρας, τηλεφώνησα όπως κάνω κάθε φορά στον πατέρα μου, για να του το διαβάσω και να ακούσω την άποψή του. Εκανε το σχόλιό του, του είπα ότι τον αγαπώ πολύ και τον χαιρέτησα. Πέντε λεπτά αφότου έφτασα στον προορισμό μου για να κάνω την ηχογράφηση, έλαβα ένα τηλεφώνημα και μου είπαν ότι πέθανε. Ηταν σοκ; Δεν θα το έλεγα, είχε φτάσει 102 ο πατέρας. Απώλεια; Χμ! Δεν υπάρχουν λέξεις που να μπορούν να περιγράψουν πόσο μεγάλη. Την περασμένη Πέμπτη ακόμα, με βοηθούσε να μεταφράσω ένα αρχαίο κείμενο. Καμιά φορά, η κοινωνία καλείται να εκτιμήσει πότε θα πρέπει να σωθεί κάποιος, έναντι κάποιου άλλου. Φρονώ όμως ότι αυτές οι εκτιμήσεις είναι ψεύτικες, λανθασμένες. Ο θάνατος τα ισοφαρίζει όλα».
Και θυμήθηκε αυτήν την ιστορία:
Ενας νομπελίστας καθηγητής, ένας σεβάσμιος ιερέας και ένας νεαρός πρόσκοπος πετάνε με ένα ελικόπτερο που, εκτός ελέγχου, αρχίζει να πέφτει. Υπάρχουν μόνο δύο αλεξίπτωτα. Ο καθηγητής αρπάζει τον έναν σάκο, λέει ότι είναι ο εξυπνότερος άνθρωπος στον κόσμο, άρα τον χρειάζεται η ανθρωπότητα, και πηδάει στο κενό.
«Παιδί μου», λέει ο ιερέας στον πρόσκοπο. «Εγώ έχω ζήσει τη ζωή μου και θα πάω στον Παράδεισο. Πάρε εσύ λοιπόν το άλλο αλεξίπτωτο».
«Ωπα, μια στιγμή!», φωνάζει άξαφνα το παιδί. «Ο εξυπνότερος άνθρωπος στον κόσμο πήδηξε από το ελικόπτερο με το προσκοπικό μου σακίδιο, και όχι με εκείνο που περιέχει το αλεξίπτωτο».
Σε αυτήν την περίπτωση, ο θάνατος αποφάσισε μόνος του ποιον θα πάρει, και το πρόβλημα λύθηκε!
Με τον κορονοϊό είναι διαφορετικά όμως. Ηδη, αυτές τις μέρες λέγεται ανοικτά πως πρέπει να επικεντρώσουμε τα μέτρα μας στους πιο υγιείς. «Πώς μπορούμε όμως να ζυγίσουμε μια ζωή έναντι μιας άλλης; Μήπως τότε θα έρθει και η στιγμή που θα πρέπει να αποφασίσουμε και ποιος είναι πιο σημαντικός από τον άλλον;», αναρωτιέται η Ατκινς.
Ο δρ Ματ Μόργκαν, ιατρός-εντατικολόγος στο Κάρντιφ της Ουαλίας, απευθύνθηκε τηλεοπτικά (Channel 4) σε όσους είναι «ηλικιωμένοι, ευπαθείς, ασθενικοί ή και με σοβαρές υποβόσκουσες παθήσεις», για να τους καθησυχάσει ότι μέσα σ’ όλον αυτόν τον βαρύ φόρτο των νοσοκομείων για την περίθαλψη και φροντίδα των ασθενών με Covid-19, «εσάς δεν σας έχουμε ξεχάσει».
Με το «εσάς» εννοεί αυτούς που ανέφερε πριν. Αυτοί που κάθε μέρα, άπειρες φορές, ακούν και διαβάζουν ειδήσεις που τελειώνουν με τη φράση «μην ανησυχείτε όμως (ή “αξίζει πάντως να τονιστεί ότι”) αυτή η επιδημία επηρεάζει κυρίως τους ηλικιωμένους και ευπαθείς ομάδες με άλλα προβλήματα υγείας». Σαν να είναι ήδη, δηλαδή, ξεγραμμένοι.
Φαντασθείτε για λίγο αυτούς τους ανθρώπους, μπροστά σε μια τηλεόραση (και ίσως αυτοί αποτελούν το μεγαλύτερο κοινό της), να ακούν και να βλέπουν έναν παρουσιαστή ή μία παρουσιάστρια να τους λέει, και μάλιστα με πολεμική περιγραφή, ότι μάλλον αυτοί δεν θα τη γλιτώσουν.
Φαντασθείτε πόσες φορές έχουν ακούσει οι άνθρωποι αυτοί την προαναγγελία του βέβαιου θανάτου τους.
Και πάνω απ’ όλα, ξέρουν πώς εάν βρεθούν στον προθάλαμο μιας ΜΕΘ με άλλους 10 που έχουν την ίδια νόσο, αυτοί θα μπουν τελευταίοι, εφόσον στο μεταξύ δεν φτάσουν κι άλλοι δέκα, κι άλλοι δέκα, κι άλλοι δέκα….
Η Ατκινς θυμάται ότι πριν από περίπου 30 χρόνια μια πυρκαγιά σε ενοριακή εκκλησία στην Αγγλία σκότωσε από τις αναθυμιάσεις πολλά παιδιά που ήταν εκεί και καταπλακώθηκαν από ξύλα που έπεφταν, ενώ αντίθετα η Πυροσβεστική πρόλαβε και έσωσε τους περισσότερους ηλικιωμένους.
Τώρα, λοιπόν, που γίνεται λόγος για τον αφανισμό των ηλικιωμένων, «ποιος παππούς και ποια γιαγιά θα θελήσει να σωθεί από τον κορονοϊό εις βάρος των εγγονών τους;», αναλογίζεται.
«Εχει άλλη διάσταση το δίλημμα αυτό όταν το αντιμετωπίζει και το λύνει η ίδια η κοινωνία, και άλλη διάσταση όταν την επιλογή τού ποιος ζει και ποιος πεθαίνει την κάνει η επιστήμη ή/και η πολιτική. Ναι, οι πιο δυνατοί θα επιζήσουν. Ομως, θαρρώ ότι δεν πρέπει να αφεθούν οι πιο αδύναμοι στη μοίρα τους. Αντίθετα, η έγνοια και η φροντίδα για αυτούς θα αποτελέσει αναμφίβολα και ένα μέτρο για το πόσο πιο πολιτισμένοι είμαστε τελικά. Καμιά ανθρώπινη ζωή δεν μπορεί ποτέ να αξίζει λιγότερο από μιαν άλλη».
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News