Πριν από ένα μήνα κάθισα και είδα στο Netflix το ντοκιμαντέρ «Ο δάσκαλός μου, το χταπόδι» που κέρδισε φέτος το Οσκαρ. Σε αδρές γραμμές είναι η ασυνήθιστη σχέση ενός άνδρα με ένα χταπόδι σε ένα υποθαλάσσιο δάσος στη Νότια Αφρική. Πέρα από τα προφανή –φιλοζωικό αριστούργημα, ένα αδιανόητα κινηματογραφημένο οδοποιρικό σε μια εντελώς απροσπέλαστη φύση, ένα βραβείο Οσκαρ κ.ο.κ.– εστίασα σε κάτι ακόμα: σημείο εκκίνησης για τη σχέση του Κρεγκ Φόστερ με ένα μαλάκιο ήταν τα δικά του υπαρξιακά και επαγγελματικά αδιέξοδα.

Οσο και αν τον άλλαξε ως άνθρωπο, η σχέση του με το ζώο άγγιξε– δεν το κρύβει– σημεία υπερβολής. Σκέφτηκα τη γυναίκα του και τον γιο του κάθε πρωί ή βράδυ (για περισσότερες από 300 μέρες) που ο τύπος εξαφανιζόταν για να συναντήσει και να αγγίξει ένα απίστευτης ευφυίας θηλυκό χταπόδι: «Δεν πάει άλλο! Διάλεξε! Ή εμείς ή αυτό!». Επίσης, σκέφτηκα το ίδιο το χταπόδι.

Συναισθηματικές τρύπες

Τα ζώα έγιναν μια εμμονή μέσα στην πανδημία. Στο «μεγαλύτερο πείραμα εγκλεισμού στην Ιστορία», οι υιοθεσίες pet σημείωσαν ρεκόρ παγκοσμίως. Tο ίδιο και ο τζίρος των pet shops και κάποιων dog ή cat influencers αλλά και τα «κρούσματα dognapping» (σκέτη μάστιγα οι απαγωγές σκύλων, ειδικά πάνω από τη Μάγχη).

Είναι σαφές ότι χάρη στην Covid-19 οι δημογραφικές ομάδες που προστέθηκαν στους φανατικούς ιδιοκτήτες είναι οι millennials (χονδρικά 25 με 40 ετών) και οι Gen Zers (18 με 24). «Το μόνο πράγμα που με κάνει να τα βγάζω πέρα με τα 30 είναι ένα γκρινιάρικο, αγοραφοβικό τσιουάουα ονόματι Μιντζ» καταθέτει την εμπειρία της η δημοσιογράφος Αμάντα Μαλ στο Αtlantic.

Μέσα σε μια πρωτόγνωρη «κρίση αγγίγματος», με τα τετράποδα να μετατρέπονται σε αντικαταθλιπτικά αγκαλιάς, η κατάσταση εξελίχθηκε «σε ζώο να ‘ναι και ό,τι να ‘ναι».

«Ξέρω μια κοπέλα που πήρε στη μάνα της ένα χαριτωμένο αδεσποτάκι» μου αφηγείται μια φίλη, βετεράνος φιλόζωη. «Η μάνα 85 ετών και το αδεσποτάκι στους επτά μήνες είχε γίνει 35 κιλά και συνέχιζε να μεγαλώνει. Ηταν ελληνικός ποιμενικός, μια ολόκληρη αρκούδα μέσα σε ένα διαμέρισμα στους Αμπελοκήπους, παρέα με μια 85χρονη. Ευτυχώς, βρήκαν και το έδωσαν…».

Οι δε κλινικές για pets το έχουν πάρει είδηση και «μαδούν» κανονικά. «Εξέταση και εκατοστάρικο, επέμβαση και χιλιάρικο, φάρμακα 200-300 ευρώ, ένα χρόνο που είχαμε τον σκύλο μας άρρωστο πληρώσαμε όσο κάνει ένα μικρό αυτοκίνητο» με πληροφορεί η ίδια. «Κάποια στιγμή χρειάστηκε καρδιογράφημα, 150 ευρώ! Πετάχτηκε ο σύντροφός μου και τους λέει: “Ρε παιδιά, εγώ δεν έχω πληρώσει ποτέ τόσα για τον εαυτό μου!”. Οι γιατροί χαζογελούσαν!».

«Υπάρχει μια υπερβολή σε όλο αυτό» υπερθεματίζει έτερη κυνόφιλη, ιδιοκτήτρια εμπορικού καταστήματος στο κέντρο της Αθήνας (το δικό της σκυλάκι κυκλοφορούσε τραυματισμένο στην Πατησίων, προτού μπει μόνο του και κουρνιάσει μέσα στο μαγαζί της).

«Γιατί υπάρχει πολλή μοναξιά» εξηγεί, «γιατί δεν υπάρχουν ανθρώπινες σχέσεις. Ετσι, ο κάθε “Μπούμπης” γεμίζει μια συναισθηματική τρύπα. Εχασες τη δουλειά σου; Χώρισες; Δεν αντέχεις το lockdown; Γυρίζεις στον “Μπούμπη” που είναι πάντα εκεί».

Οι μη μου άπτου ιδιοκτήτες

Σημειωτέον ότι οι ιδιοκτήτες ζώων της νέας χιλιετίας έχουν γίνει κατά τι χειρότεροι από τους γονείς της νέας χιλιετίας. Θυμάμαι που μια άτεκνη φίλη μας είπε ωμά, σε μια παρέα μαμάδων, πόσο θανάσιμα βαριέται να ακούει για τις ιώσεις, τα σχολεία, τις κρίσεις θυμού δίχρονων ή εφήβων.

Και όμως, τόλμα σήμερα να είσαι μπλαζέ με μια σκληροπυρηνική γατομάνα ή σκυλομάνα! Αν δεν γελάσεις με τα «καμώματα» του Ναπολέοντα ή αν αδιαφορήσεις που η Ριρίκα έχει εδώ και δυό μέρες την κοιλίτσα της, ρίχνεσαι αυθωρεί στον Καιάδα, λίγο μόνο ψηλότερα στην ιεραρχία από τα «ανθρώπινα τέρατα» που ρίχνουν φόλες στον Λυκαβηττό.

Οσοι, δε, τολμούν ακόμα και να υπαινιχθούν ότι η κατάσταση έχει λίγο ξεφύγει, μπορεί και να διαπομπευτούν στην πλατεία Συντάγματος με το κεφάλι κουρεμένο από διαταραγμένο ιάπωνα dog groomer.

Ενδεικτικό το γιουχάισμα που έφαγε ο βρετανός δημοσιογράφος Τομ Σόρμπρικ στο LBC (το βίντεο έγινε φυσικά viral). Συνομιλώντας με ακροατές του, ο Σόρμπρικ έδειξε να σοκάρεται που κάποιοι θεωρούσαν την απομάκρυνση περίπου 200 σκύλων και γατών από την Καμπούλ (η περίφημη «Επιχείρηση Κιβωτός που δρομολόγησε ένας πρώην βρετανός πεζοναύτης) εξίσου σημαντική με την απομάκρυνση των ανθρώπων. Προφανώς, για κάποιους το να είσαι γάτα ή γυναίκα στα χέρια των Ταλιμπάν είναι λίγο-πολύ το ίδιο.

«Ο άντρας μου τσακώθηκε άγρια σε ένα τραπέζι με μια συμπαθέστατη οικογενειακή γνωστή, γύρω στα 60, που έλεγε ότι βάζει τα ζώα πάνω από τους ανθρώπους» μου διηγείται μια 40χρονη γυναίκα, διακοσμήτρια εσωτερικών χώρων.

«Προσπαθούσε να της εξηγήσει ότι το κατοικίδιό της δεν μπορεί να είναι πάνω από όλα και αυτή έγινε έξαλλη. Και εμείς έχουμε σκύλο και τον λατρεύουμε, ειλικρινά δεν μπορώ να φανταστώ το σπίτι μας χωρίς τον Πάρη. Ομως υπάρχουν όρια. Η γυναίκα αυτή έχει φτάσει στο σημείο να μην πηγαίνει πουθενά για να μην αφήσει μόνο του το σκυλί».

Οχι πια μόνος στο σπίτι

Αυτός ο φόβος του αποχωρισμού, ιδιαίτερα με τα «πανδημικά pets» (όσα δηλαδή αποκτήθηκαν τους τελευταίους 19 μήνες) είναι από τα νέα φρούτα. Τον Αύγουστο το αμερικανικό Time φιλοξένησε ολόκληρο αφιέρωμα στη νέα τάση. Τίτλος: «Not home alone» («Οχι μόνος στο σπίτι).

Διόλου τυχαίο ότι ένα 67% των ιδιοκτητών pet στις ΗΠΑ (στο πλαίσιο έρευνας της εταιρείας με είδη για κατοικίδια «Honest Paws») δήλωσαν ότι θα σκέφτονταν πολύ σοβαρά να ψάξουν για άλλη δουλειά, στην περίπτωση που δεν θα μπορούν να δουλέψουν από το σπίτι, αφήνοντας τόσες ώρες μόνο του το ζωάκι τους.

Σε ποσοστό 78% δήλωσαν ότι θα μείνουν στη δουλειά τους, αν έχουν τη δυνατότητα να παίρνουν μαζί το κατοικίδιό τους! Η όλη κατάσταση έχει αναπόφευκτα προκαλέσει τεράστιους κλυδωνισμούς. Μεγάλες εταιρείες ήδη διαγκωνίζονται, προκειμένου να μην χάσουν νεαρά στελέχη (ή να προσκελκύσουν καινούργια), υποσχόμενες «animal friendly» γραφεία.

Εδώ βέβαια το ζήτημα σκοντάφτει πάνω στη συχνά αόρατη «μειονότητα»: τους αλλεργικούς στα ζώα, αυτούς που για δικούς τους λόγους τα φοβούνται ή εκείνους που εκνευρίζονται να ακούν γαβγίσματα και γουργουρίσματα την ώρα που εργάζονται.

Και δεν είναι μόνο αυτό. Η φροντίδα ενός pet στους χαλεπούς καιρούς των lockdown έχει προκαλέσει ένα παλιρροϊκό κύμα εργασιακού «υπαρξισμού». «Η απόκτηση ενός σκύλου με έκανε να αρχίσω να επαναξιολογώ τον τρόπο που θα δουλεύω από εδώ και πέρα» λέει στο Time ένας 24χρονος οικονομικός αναλυτής από το Σικάγο που «υιοθέτησε» το «πανδημικό κουτάβι» του, τον Φίνλεϊ, τον Μάρτιο του 2020.

Είναι μεσημέρι της πρώτης Πέμπτης του Οκτωβρίου και περπατώ στην Γ’ Σεπτεμβρίου, όταν βλέπω μια γυναίκα, γύρω στα 30, με στυλ «ατημέλητη Φρίντα Κάλο». Κρατάει μια τεράστια τσάντα. Πλησιάζει μια μονοκατοικία, ανοίγει την τσάντα, μικρά γατάκια πετάγονται από παντού. Εικάζω ότι δεν είναι cat influencer, η δική της «υπερβολή» μετουσιώνεται σε προσφορά.

Ισως, σκέφτομαι καθώς απομακρύνομαι, οι ιστορικοί της πανδημίας να χρειαστεί να μελετήσουν ενδελεχώς τον τρόπο που (παραθέτω τον τίτλο της στήλης του Τζάναν Γκανές στους Financial Times) «τα κατοικίδια παρηγορούν μια θλιμμένη γενιά».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News