Δεν θέλω να ξεκινήσω να απαριθμώ τι πιστεύω πως έκανε καλά ή άσχημα ο ΣΥΡΙΖΑ όταν κυβερνούσε. Ούτε της ώρας είναι ούτε και πολύ νόημα έχει πια. Σε κάθε περίπτωση νοήμονες, σκεπτόμενοι άνθρωποι είμαστε, ο καθένας μπορεί να αξιολογήσει τα πεπραγμένα μιας κυβέρνησης στην κάλπη. Αυτό ισχύει – και έγινε –  για την προηγούμενη κυβέρνηση, ισχύει εννοείται – και θα γίνει αργά ή αργότερα –  για την νυν κυβέρνηση και θα ισχύει για τις επόμενες, ως είθισται στις δημοκρατίες.

Μπορώ να μιλήσω όμως για ένα καλό που έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ.

Συναίνεσε στην δημιουργία του μαξιλαριού, του πολύτιμου αυτού αποθεματικού που ανέρχεται σήμερα σε περίπου 37,5 δισ. ευρώ και είναι το μοναδικό μας σωσίβιο στην θύελλα της πανδημίας που γονατίζει την παγκόσμια οικονομία, προκρίνοντας τότε αυτή την λύση, έναντι μιας πιστωτικής γραμμής, για την έξοδο της χώρας από το Μνημόνιο το καλοκαίρι του 2018. Το μαξιλάρι αυτό φροντίζουν να το «φουσκώνουν» οι «καταδρομείς» του αρμοδίου Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους προσφεύγοντας τακτικά στις αγορές με εκδόσεις ομολόγων αξιοποιώντας το έπακρο τις πολύτιμες πλάτες φυσικά της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που μας επιτρέπει να δανειζόμαστε αθρόα και φθηνά. Και κάπως έτσι, πληρώνουμε τις μεγάλες μας υποχρεώσεις σε τόκους και χρεολύσια (για να εξυπηρετούμε το τεράστιο δημόσιο χρέος που δεν το σβήνει κανείς) και, σε δόσεις, τον λογαριασμό της πανδημίας. Όχι όλον το λογαριασμό. Τόσο όσο για να μπορέσουν να κρατήσουν οι περισσότεροι, με λιγότερα από εκείνα που είχαν προ πανδημίας, το κεφάλι έξω από το νερό αλλά και για να έχουμε πάντα ένα επαρκές απόθεμα το οποίο θα απαιτηθεί καθώς είναι πιθανότατο να χρειαστούμε πρόσθετους  πόρους για να στηρίξουμε νοικοκυριά και επιχειρήσεις για αρκετούς μήνες και μέσα στο 2021.

Και είναι αλήθεια πως ήδη έχουμε πληρώσει πολλά. Τόσο πολλά που εάν δεν είχαμε την δυνατότητα να βγαίνουμε τακτικά στις αγορές, με τις πλάτες της ΕΚΤ πάντα να μην ξεχνιόμαστε, και να έχουμε δανειστεί ήδη σχεδόν 16 δισ. ευρώ τους τελευταίους μήνες, δεν θα μας έσωζε κανείς. Γιατί 3,3 δισ. ευρώ  τον έναν μήνα – τον τρέχοντα για την ακρίβεια – πολύ περισσότερα τους προηγούμενους, λίγο από εδώ, λίγο από εκεί, φτερά και πούπουλα θα το είχε κάνει το μαξιλάρι η πανδημία και αυτό δεν είναι μια ακίνδυνη κατάσταση για δύο λόγους. Πρώτον, επειδή η χώρα έχει να πληρώσει και κάτι τοκοχρεολύσια για την εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους της, το οποίο όπως μας λέει και η Κομισιόν θα είναι άνω του 200% του ΑΕΠ για καμιά διετία και βλέπουμε. Δεύτερον και σπουδαιότερο, δεν είμαστε πλούσιοι. Είμαστε μια φτωχή χώρα, που έχει φάει μια δεκαετή κρίση στο κεφάλι, τρώει άλλη μια στα καπάκια και για να επιστρέψει η οικονομία της στα προ πανδημικά επίπεδα θα χρειαστεί μια διετία στο νερό. Παραμένει δε δεσμευμένο, υπό αυστηρούς όρους,  στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας το μισό μας «μαξιλάρι», σχεδόν 16 δισ. ευρώ ως εγγύηση για το χρέος, γιατί αυτή είναι η συμφωνία που έκανε η χώρα, και η προηγούμενη κυβέρνηση, με την ΕΕ προκειμένου να βγούμε από το Μνημόνιο.

Για τον «κουμπαρά» επομένως τα κουκιά είναι μετρημένα. Δεν μπορεί άλλωστε να βγαίνει η χώρα στις αγορές κάθε τρεις και λίγο, όσες πλάτες και να βάζει η ΕΚΤ, και να δανείζεται μαζικά με σχεδόν μηδενικούς όρους γιατί επενδυτές είναι αυτοί, κάθε πότε να ζητάς δανεικά; Είναι λεπτή η ισορροπία ειδικά για μια χώρα όπως η δική μας που ήταν το μαύρο πρόβατο των αγορών για πολλά χρόνια.

Οπότε, με εκείνα και με τα άλλα τα φίδια έχουν ζώσει εδώ και καιρό το οικονομικό επιτελείο, που προσπαθεί να κινείται συντηρητικά γιατί απλά δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή, χρονικός ορίζοντας εκτόνωσης της κρίσης. (Όπως είδαμε σήμερα κάθε μήνας έκτακτων μέτρων στοιχίζει σχεδόν 3,5 δισ. ευρώ. Δεν τα λες και λίγα).

Το άλλο μέτωπο

Πάμε όμως στο άλλο μεγάλο μέτωπο. Δίνει η κυβέρνηση βοηθήματα σε ομάδες που πλήττονται από τα μέτρα ανάσχεσης της πανδημίας και δικαίως η κριτική που ασκείται από την Αντιπολίτευση είναι πως δεν είναι αρκετά.

Σωστό είναι αυτό. Θα έπρεπε να είναι περισσότερα. Για την ακρίβεια σε μια τέτοια περίπτωση που παγώνει το οικονομικό σύμπαν ότι και να δώσεις πάντα θα υπάρχουν ανάγκες για περισσότερα. Τουλάχιστον όμως σε αυτή την κρίση, και σε μεγάλη αντίθεση με την κρίση των 3 Μνημονίων που ζήσαμε, αυτή τη φορά υπάρχουν πολλές διευκολύνσεις στο τραπέζι. Υπάρχουν αντίμετρα αξίας πολλών δισεκατομμυρίων. Που μπορεί να μην φθάνουν, αλλά τουλάχιστον δίνονται και δεν έχεις καμία τρόικα πάνω από το κεφάλι σου να σου λέει, κόψε κι αυτά κόψε και τα επόμενα. Αντιθέτως περιμένεις λεφτά από τα ευρωπαϊκά Ταμεία και καθώς επιδεινώνονται τα δεδομένα σε όλη την Ευρώπη ας ελπίσουμε όλοι αυτοί οι πόροι να ξεκινήσουν να εισρέουν στα κρατικά ταμεία, νωρίτερα και όχι αργότερα.

Εκείνο που προσωπικά θα ήθελα, όσον αφορά στην διαχείριση των διαθεσίμων, θα ήταν να δω ακόμη μεγαλύτερες δαπάνες για την υγεία και σίγουρα μια πιο έξυπνη διαχείριση στο θέμα των συγκοινωνιών. Γνωρίζοντας πως οι πόροι δεν είναι ανεξάντλητοι, ίσως έχει έρθει η ώρα να κινηθεί η κυβέρνηση πιο δυναμικά στην αναζήτηση πιο έξυπνων λύσεων στο θέμα αυτό, κινητοποιώντας κάθε διαθέσιμη εναλλακτική. Πρόκειται άλλωστε για δύο τομείς που ότι και να ξοδέψεις μπροστά σου θα το βρεις. Ειδικά όταν μιλούμε για τις δημόσιες συγκοινωνίες που τα μνημόνια τις σακάτεψαν (όλοι θυμόμαστε τα ρεπορτάζ για τα ανταλλακτικά και την απόσυρση οχημάτων λόγω έλλειψης πόρων για συντήρηση), πόσο δε όταν μιλούμε για την υγεία. Την υγεία στα χρόνια της πανδημίας, μιας απροσδόκητης πραγματικής, μεγάλης στραβής που καλώς ή κακώς έκατσε στην «βάρδια» του Κυριάκου.

Τα οικονομικά αντίμετρα στο lockdown

Τα 10 μέτρα που ενεργοποιεί η κυβέρνηση με παρεμβάσεις για εργαζόμενους, ανέργους, επιχειρήσεις, κυρίως μικρές, πολύ μικρές και μεσαίες, ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους, δανειολήπτες και ιδιοκτήτες ακινήτων.

• Οι εργαζόμενοι επιχειρήσεων-εργοδοτών, ανά την επικράτεια, που πλήττονται σύμφωνα με τη διευρυμένη λίστα ΚΑΔ Απριλίου, δύνανται να τεθούν σε προσωρινή αναστολή σύμβασης εργασίας. Συνεπώς, είναι δικαιούχοι αποζημίωσης ειδικού σκοπού, αναλογικά με το διάστημα που τίθενται σε αναστολή. Για το ανωτέρω χρονικό διάστημα, καλύπτονται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, αναλογικά, και όλες οι ασφαλιστικές εισφορές, υπολογιζόμενες επί του ονομαστικού μισθού. Το κόστος του μέτρου υπολογίζεται, με βάση τα νέα δεδομένα, στα 675 εκατ. ευρώ,  μόνο για το μήνα Νοέμβριο. Εκτός της επέκτασης του μέτρου, οι εργαζόμενοι των επιχειρήσεων μέχρι και χθες, 4 Νοεμβρίου 2020, που τίθενται σε αναστολή κατά τον μήνα Νοέμβριο, θα λάβουν, εντός Δεκεμβρίου, αντί για 534 ευρώ, 800 ευρώ, υπολογιζόμενο αναλογικά για τις ημέρες που τέθηκαν σε αναστολή. Η εφάπαξ αυτή οικονομική ενίσχυση στους εργαζόμενους είναι επιπλέον της κάλυψης του δώρου Χριστουγέννων, όπως ήδη έχει εξαγγελθεί και θα εφαρμοστεί. Το κόστος υπολογίζεται στα 215 εκατ. ευρώ.

• Για τις επιχειρήσεις που αναστέλλεται η λειτουργία τους με εντολή δημόσιας αρχής, στις οποίες περιλαμβάνεται πλέον το λιανεμπόριο και άλλες δραστηριότητες, παρέχεται δυνατότητα αναστολής καταβολής του ΦΠΑ, πληρωτέου τον μήνα Νοέμβριο, μέχρι τις 30 Απριλίου 2021. Η εν λόγω οφειλή θα αποπληρωθεί σε 12 δόσεις με μηδενικό επιτόκιο, ή 24 δόσεις με επιτόκιο 2,5%, από τον Μάιο του 2021 και έπειτα. Το κόστος υπολογίζεται στα 230 εκατ. ευρώ.

• Για τις επιχειρήσεις που αναστέλλεται η λειτουργία τους με εντολή δημόσιας αρχής, στις οποίες περιλαμβάνεται πλέον το λιανεμπόριο και άλλες δραστηριότητες, δίνεται η δυνατότητα αναστολής πληρωμής των δόσεων ρυθμισμένων φορολογικών και ασφαλιστικών οφειλών, πληρωτέων τον μήνα Νοέμβριο. Η αποπληρωμή τους μετατίθεται σε αντίστοιχες δόσεις, στο τέλος τις ισχύουσας ρύθμισης. Το κόστος υπολογίζεται στα 66 εκατ. ευρώ.

• Για τους εργαζόμενους που η σύμβαση εργασίας τους τίθεται σε αναστολή, ανά την επικράτεια, δίνεται η δυνατότητα αναστολής πληρωμής των δόσεων ρυθμισμένων φορολογικών οφειλών, πληρωτέων τον μήνα Νοέμβριο. Η αποπληρωμή τους μετατίθεται σε αντίστοιχες δόσεις, στο τέλος τις ισχύουσας ρύθμισης. Το κόστος υπολογίζεται στα 27 εκατ. ευρώ.

• Συνεχίζεται η αναστολή πληρωμής δόσεων τραπεζικών δανείων, με βάση τη διευρυμένη λίστα ΚΑΔ Απριλίου, σε συνεννόηση με την Ελληνική Ένωση Τραπεζών, έως το τέλος του έτους.

• Επεκτείνονται όλα τα επιδόματα ανεργίας που έληξαν και λήγουν τους μήνες Σεπτέμβριο, Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο, κατά 2 μήνες. Το κόστος υπολογίζεται στα 308 εκατ. ευρώ.

• Χορηγείται νέα εφάπαξ οικονομική ενίσχυση, ύψους 400 ευρώ, σε μη επιδοτούμενους μακροχρόνια ανέργους, κατ’ αναλογία της ενίσχυσης του Απριλίου.  Το συγκεκριμένο μέτρο πολιτικής αφορά σε περίπου 130.000 άνεργους συμπατριώτες μας, που απέκτησαν την ιδιότητα του μακροχρόνια ανέργου μετά την 1η Μαρτίου 2020. Το κόστος υπολογίζεται στα 50 εκατ. ευρώ.

• Όλες οι επιχειρήσεις που πλήττονται σύμφωνα με τη διευρυμένη λίστα ΚΑΔ Απριλίου, πλέον ανά την επικράτεια, δικαιούνται υποχρεωτική μείωση ενοικίου κατά 40% στα επαγγελματικά τους ακίνητα. Το ίδιο ισχύει και για την κύρια κατοικία των εργαζομένων που τίθενται σε αναστολή σύμβασης εργασίας, αλλά και για τη φοιτητική κατοικία των τέκνων τους, ανά την επικράτεια. Επιπλέον όμως, από τον μήνα Νοέμβριο, για τους ιδιοκτήτες που εκμισθώνουν ακίνητα, το 1/2 της ζημίας τους δεν θα συμψηφίζεται με τις φορολογικές τους υποχρεώσεις, όπως προβλέπεται μέχρι σήμερα, αλλά θα καταβάλλεται άμεσα στους δικαιούχους, και θα πιστώνεται απευθείας στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς. Το κόστος υπολογίζεται στα 30 εκατ. ευρώ.

• Διευρύνεται η λίστα των επιχειρήσεων που έχουν δικαίωμα συμμετοχής στην Επιστρεπτέα Προκαταβολή 4. Οι επιχειρήσεις που κλείνουν με κρατική εντολή, δικαιούνται να συμμετάσχουν στο χρηματοδοτικό σχήμα, ανεξαρτήτως πτώσης τζίρου τους, ενώ λαμβάνουν κατ’ ελάχιστο 2.000 ευρώ. Το κόστος της ενισχυμένης Επιστρεπτέας Προκαταβολής 4 υπολογίζεται στο 1 δισ. ευρώ. Και της Επιστρεπτέας Προκαταβολής 5 στα 700 εκατ. ευρώ.

Θα ανακοινωθεί σύντομα νέο σχέδιο για την παράταση πληρωμής των επιταγών.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News