Μίλησα πρόσφατα με βούλγαρο επιχειρηματία. Αν και θρήσκος ορθόδοξος, δεν έδινε μία για την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Για τους σημερινούς Βούλγαρους, οι Βυζαντινοί ήταν οι εγκληματίες του Βασίλειου του Β’ (του Βουλγαροκτόνου) που χώρισαν τους 15.000 βούλγαρους αιχμαλώτους του Σαμουήλ σε εκατοντάδες, τύφλωσαν τους ενενήντα εννιά και άφησαν τον εκατοστό μονόφθαλμο για να τους οδηγήσει πίσω στην πατρίδα να τους δουν οι μανάδες τους. Το ιστορικό τους υποσυνείδητο φωτίζεται καθοριστικά από αυτόν τον φάρο, αδυνατούν να αξιολογήσουν το Βυζάντιο ως μια αυτοκρατορία χιλίων χρόνων, με τα καλά του και τα κακά του. Και η Αγία Σοφία, για αυτούς δεν ήταν τίποτε άλλο από την εκκλησία όπου δοξάζονταν οι σφαγείς και οι κατακτητές τους. Αδύνατο να την δουν ως οικουμενικό μνημείο της χριστιανοσύνης από το οποίο ξεκίνησε και ο δικός τους εκχριστιανισμός, οπότε η σημερινή του βεβήλωση από τον Ερντογάν τους προσβάλλει κι αυτούς ως χριστιανούς και ορθόδοξους. 

Αναφέρω το παράδειγμα αυτό, για να εξηγήσω ότι είναι λάθος να περιμένουμε από τον υπόλοιπο χριστιανικό κόσμο και ειδικά από τον Δυτικό να νιώσει τον ίδιο αποτροπιασμό που νιώσαμε εμείς με την μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς σε τέμενος και να απαιτούμε απ’ αυτούς συναισθηματική αντίδραση αντίστοιχη της ελληνικής.

Πέραν του γεγονότος ότι η διεθνής πολιτική δεν γίνεται με συναισθηματισμούς, είναι καιρός να κατανοήσουμε ότι ο υπόλοιπος χριστιανικός κόσμος είναι ανίκανος να αντιληφθεί την νέα μουσουλμανική άλωση της Αγιάς Σοφιάς ως υπέρτατη ύβρη, όπως την βιώνουμε εμείς. Αντιδρούν όπως αντιδράσαμε κι εμείς το 2001 βλέποντας στην τηλεόραση τους Ταλιμπάν να ανατινάζουν με δυναμίτη τους δυο υπέροχους τεράστιους όρθιους Βούδες της Μπαμιγιάν στο Αφγανιστάν. Φρίξαμε μεν με το θέαμα αλλά το ξεχάσαμε την επόμενη στιγμή, σε αντίθεση με τους ανά την υφήλιο Βουδιστές που δύο δεκαετίες τώρα αναφέρονται συνεχώς στο θέμα απαιτώντας συγγνώμη και αποκατάσταση.

Θα μου πείτε ότι οι Δυτικοί είναι χριστιανοί και θα ‘πρεπε να το βλέπουν αλλιώς. Μην είστε και τόσο σίγουροι. Η καθ’ ημάς Ανατολική Εκκλησία και το Βυζάντιο γενικότερα, αποτελούσαν ανέκαθεν για τους καθολικούς και τους προτεστάντες ένα άλυτο μυστήριο το οποίο αντιμετώπιζαν περισσότερο με φθόνο και επιφύλαξη, παρά με αλληλεγγύη και χριστιανική αγάπη. Για τα δικά τους μέτρα, η Αγία Σοφία είναι μια παλιά μεγάλη και λιτή εκκλησία που δεν φτάνει ούτε το μικρό δακτυλάκι του Αγίου Πέτρου στην Ρώμη ή των διάφορων πανύψηλων Ντουόμο που είναι σπαρμένες στον δυτικό κόσμο. Πρωτίστως όμως, μέσα στην ψυχή τους δεν είναι επενδυμένη με τους θρύλους και τους συμβολισμούς που εμείς οι Ελληνες θεωρούμε αυταπόδεικτους. Η χλιαρή τους αντίδραση λοιπόν, είναι αποτέλεσμα και γεωπολιτικών υπολογισμών αλλά και της ιστορικής αδιαφορίας που έχουν για το ίδιο το μνημείο. 

Για να είμαστε δε ειλικρινείς, ούτε η μουρμούρα μας ότι ο Ερντογάν επιχειρεί να αναστήσει την Οθωμανική Αυτοκρατορία τους πείθει. Δεν θεωρούν πολύ πιθανό να δουν τις μεραρχίες του Ερντογάν να στρατοπεδεύουν έξω απ’ την Βιέννη όπως κάποτε οι ορδές του Σουλεϊμάν, με εξαίρεση ίσως την Γαλλία που εκνευρίζεται με την προοπτική να αλωνίζουν οι τούρκικες φρεγάτες τη δική της θάλασσα, τη Δυτική Μεσόγειο. Κοντολογίς, έχουμε μεν συμμάχους εκεί στα δυτικά, αλλά συμμάχους που δεν συμμερίζονται διόλου τις δικές μας ανησυχίες για την Τουρκία. Στα μάτια τους η Τουρκία δεν είναι το καλύτερο παιδί της πιάτσας, αλλά δεν είναι και ο μπαμπούλας που εμείς οι Έλληνες περιγράφουμε.

Να μην σας πω ότι συχνά-πυκνά ενοχλούνται από τις διαρκείς διαμαρτυρίες μας, για πράγματα που δεν πολυκαταλαβαίνουν. Ωχ αδερφέ_ μουρμουρίζουν_έχουμε κι άλλες δουλειές, δεν γίνεται να ασχολούμαστε διαρκώς με την αντιτουρκική υστερία σας…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News