Παρακολουθώντας όλα τα θλιβερά που έγιναν ή πήγαν να γίνουν σχετικά με τον τόπο ταφής του Μίκη Θεοδωράκη, σκέφτηκα ότι η αποτέφρωση θα ήταν αυτό που θα ταίριαζε στο μέγεθος και στη φυσιογνωμία του εκλιπόντος. Να σκορπιστεί η τέφρα του στον αέρα της χώρας, συμβολικά, ποιητικά, να πάρει ο καθένας μας ένα κομμάτι της, λες και είναι φυλαχτό από Τίμιο Ξύλο.

Σύμφωνα με τα ήθη μας αυτό δεν αρμόζει στους μεγάλους, δεν συνηθίζεται, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων. Η Μαρία Κάλλας αποτεφρώθηκε και η τέφρα της σκορπίστηκε στα νερά του Σαρωνικού. Και αυτή η μεγάλη νεκρή υπέστη μία μεταθανάτια περιπέτεια καθώς η τέφρα τοποθετήθηκε, από την οικογένεια, σε θυρίδα ελβετικής τράπεζας εν αγνοία του πρώην συζύγου της και μετά από ένα χρόνο μεταφέρθηκε στην Ελλάδα. Τότε ο δήμαρχος Αθηναίων ζήτησε να κρατηθεί ένα τμήμα της τέφρας προκειμένου να τοποθετηθεί δίπλα στην τεφροδόχο του μουσουργού Δημήτρη Μητρόπουλου, για τον οποίο, στο μακρινό 1960, η Εκκλησία αρνήθηκε νεκρώσιμη ακολουθία.

Όμως η αλήθεια είναι ότι στους σπουδαίους νεκρούς πρέπει ένας τάφος-μνημείο, σημείο προσκυνήματος, ένας τόπος όπου οι επόμενες γενιές θα ανακαλούν τη μνήμη, θα τιμούν και θα στοχάζονται. Όλα αυτά συμπυκνώνονται στη φλόγα από το καντήλι που καίει, ψηλαφίζονται πάνω στο μάρμαρο, σηματοδοτούνται πιο έντονα από αυτά που χαράσσονται στο μνήμα. Αν θέλετε ο τάφος, το μνημείο, δημιουργεί μία ψευδαίσθηση εγγύτητας ανάμεσα στον νεκρό και στα πρόσωπα που στέκονται από πάνω με σταυρωμένα τα χέρια.

Η Μαργαρίτα Θεοδωράκη αποδέχθηκε, τελικά, την επιθυμία του πατέρα της να ταφεί στην Κρήτη. Δεν θα μπορούσε να κάνει και αλλιώς. Αν δεν το δεχόταν η ίδια, θα της το επέβαλε το δικαστήριο. Όμως όλα όσα έγιναν και θα γίνουν για αυτόν τον αποχαιρετισμό, είναι λες και συμβαδίζουν με τον βίο του Μίκη. Ζήτησε να φύγει ως κομμουνιστής, αναθέτοντας την επιμελητεία στο ΚΚΕ. Η σορός θα εκτεθεί σε λαϊκό προσκύνημα, όπως αρμόζει σε ένα λαϊκό σύμβολο. Θα υπάρξει όμως και νεκρώσιμη ακολουθία στην Κρήτη, κάτι που ένας συνεπής κομμουνιστής δεν θα επέλεγε ποτέ. Όμως η υπερβατική μορφή του Θεοδωράκη δεν θα σταθεί στις αγκυλώσεις των τύπων. Το έκανε στην πολιτική του διαδρομή, το κάνει και στον θάνατο. Στο μνήμα του θα γράφει ότι «Πολέμησε τον Δεκέμβρη». Του 1944. Δεν θα απορήσει, ούτε θα ενοχληθεί κανείς. Γιατί είναι ο Μίκης.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News