Με τι μοιάζει το 15,2% της ύφεσης στο δεύτερο τρίμηνο του έτους; Με τίποτα δεν μοιάζει. Μόνο με ποσοστό πληθωρισμού πριν από καμιά τριανταριά χρόνια. Το βλέπεις και στέκεσαι μπροστά του με ανοιχτό στόμα. Χαζεύεις. Είναι σοκαριστικό. Οχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για την υπόλοιπη Ευρώπη, καθώς είμαστε κάπου εκεί, στον μέσο όρο, ενώ άλλες χώρες, πιο ισχυρές, τα πήγαν χειρότερα.

Η ύφεση για το πρώτο εξάμηνο υπολογίζεται στο 7,9%. Είναι, λέει, εντός προβλέψεων, αλλά, μεταξύ μας, η ευστοχία των εκτιμήσεων δεν έχει και τόση σημασία. Σαν να πέφτει μέσα ο γιατρός που προέβλεψε πόσο θα ζούσε ο μακαρίτης μετά τη διάγνωση. Τώρα περιμένουμε να δούμε πώς τα πήγε ο τουρισμός για να γίνουν νέοι υπολογισμοί. Δεν τα πήγε όπως ελπίζαμε. Τα έσοδα, φανερά και μαύρα, δεν θα αντιστοιχούν στις προσδοκίες. Και μόνο αυτό αρκεί ώστε πολλές χιλιάδες άνθρωποι να περάσουν τον χειμώνα έχοντας στην τσέπη πολύ λιγότερα από όσα χρειάζονται για την επιβίωσή τους. Αντίστοιχες είναι, εννοείται, οι επιπτώσεις στα φορολογικά έσοδα και στην εξέλιξη των δεικτών που καταγράφουν τη γενική θέση της χώρας.

Η πρόβλεψη για την ύφεση του 2020 κυμαίνεται γύρω στο 8%. Ενδεχομένως να είναι και αισιόδοξη. Αν καθυστερήσει το εμβόλιο, έρθει και ένα δεύτερο κύμα πανδημίας, ακόμα και αν δεν επιβληθεί lockdown, οι δείκτες θα επιδεινωθούν. Αλλωστε, σε αυτήν την περίπτωση, οι πολίτες θα επιβάλλουν lockdown σε ατομικό επίπεδο.

Την ίδια στιγμή, συμβαίνει κάτι που δείχνει απίστευτο. Η Ελλάδα δανείζεται με ιστορικά χαμηλό επιτόκιο στο 1,2%. Για ποιο λόγο; Δεν είναι ένας, είναι τρεις. Η χώρα είναι στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, υπάρχει μεγάλη ρευστότητα στις διεθνείς αγορές και, αυτή τη στιγμή, οι επενδυτές θεωρούν ότι η ελληνική οικονομία έχει προοπτικές.

Συνήθως η ερώτηση που ακολουθεί έχει να κάνει με το πότε θα επιστρέψουμε στην οικονομική κανονικότητα. Διαβάζοντας διάφορες εκτιμήσεις, εδώ και στον κόσμο, είναι περίπου σαν να σου λένε το φλιτζάνι. Υπάρχουν αναλυτές που πιστεύουν ότι έτσι και διατεθεί το εμβόλιο, οι ρυθμοί ανάκαμψης θα είναι τόσο εντυπωσιακοί, που οι οικονομίες θα προσεγγίσουν εκρηκτική μεγέθυνση. Αλλά οι πιο συγκρατημένοι εκτιμούν ότι το rebound θα χρειαστεί τρία χρόνια.

Εντάξει, λοιπόν, τι κάνουμε από εδώ και πέρα;

Στη Θεσσαλονίκη, ο Μητσοτάκης θα ανακοινώσει ένα πακέτο μέτρων για την τόνωση της ρευστότητας (επιστρεπτέα προκαταβολή, αναδρομικά στους συνταξιούχους), ενισχύσεις προς πολλές κατευθύνσεις και μειώσεις φόρων.

Προσέξτε, όμως, τι συμβαίνει εδώ: η κυβέρνηση δείχνει τη διάθεση (ίσως δεν μπορεί να κάνει και αλλιώς) για μία οριζόντια ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, μέσω ΚΑΔ. Κοινώς, από λίγα λεφτά για όλους, ακόμα και σε εκείνους που δεν τα χρειάζονται ή δεν θα τα αξιοποιήσουν παραγωγικά. Υπάρχει ένα ερώτημα, λοιπόν, για το αν αυτά τα χρήματα θα έπρεπε να διατεθούν πιο στοχευμένα και με πολύ πιο αυστηρά κριτήρια, προκειμένου να έχουν ένα παραγωγικό αποτέλεσμα. Η κυβερνητική απάντηση, ακόμα και αν είναι θετική, θα είναι στην πράξη αρνητική. Ποιος έχει τη διάθεση να σηκώσει αυτό το βάρος;

Είναι και κάτι ακόμα. Θα είχε ενδιαφέρον να βλέπαμε το πρόγραμμα επανεκκίνησης να συνδυάζεται λειτουργικά με ένα εξειδικευμένο σχέδιο της Επιτροπής Πισσαρίδη. Κάτι τέτοιο όμως δεν υπάρχει ακόμα. Για να το πω αλλιώς, ίσως να ήταν πιο αποτελεσματική η στοχευμένη, στρατηγική ενίσχυση συγκεκριμένων κλάδων, εις βάρος άλλων που δεν έχουν το ίδιο παραγωγικό ενδιαφέρον. Αλλά προφανώς, σε τέτοιους καιρούς, αντίστοιχες σκέψεις θα σήκωναν ανεπιθύμητες διαμαρτυρίες και κανένας δεν θέλει να γίνεται δυσάρεστος, ειδικά στη ΔΕΘ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News