Μιλώντας για εθισμό, πάντα ο νους μας πάει στο κακό. Οχι άδικα βέβαια, γιατί η έννοια παραπέμπει αυτόματα σε νοσηρότητα. Κι όταν ακούμε τους ψυχολόγους και τους ειδικούς να μιλούν για «ηλεκτρονικό εθισμό», ανησυχούμε ακόμα περισσότερο, παρατηρώντας ότι είναι πλέον ο μαζικότερος, τουλάχιστον στον δυτικό κόσμο.

Είναι όμως έτσι; Αξίζει ο αφορισμός της νέας πραγματικότητας, μόνο εξαιτίας των κινδύνων που επιφυλάσσει σε ενήλικες και νέους; Σίγουρα, όχι. Και δυστυχώς αυτός ο αφορισμός είναι που κρατάει αμήχανη την πολιτεία – σε όλες τις χώρες, όχι μόνο σε μας- μπροστά στην κοσμογονία του Διαδικτύου. Αμήχανη επειδή δεν είναι ακόμα σε θέση να ενσωματώσει στα συντάγματά της μια απλή, σαφή και λειτουργική νομοθεσία για το Διαδίκτυο και κυρίως, επειδή αδιαφορεί για την ηλεκτρονική αγωγή των πολιτών της.

Εν τω μεταξύ, η συστηματική συνήθεια, η εξάρτηση, ο εθισμός στην ηλεκτρονική επικοινωνία αυξάνεται με ασύλληπτους ρυθμούς. Οι χρήστες κινητών τηλεφώνων ξεπερνούν τα 5,5 δισεκατομμύρια παγκοσμίως και πολλαπλασιάζονται οι δυνατότητές τους στην πρόσβαση δικτύων καθημερινά. Ταυτόχρονα, οι υπηρεσίες, οι αγορές, οι συναλλαγές, οι διαβουλεύσεις, η πληροφόρηση και οι γνώσεις τρέχουν ασυγκράτητα, σε ένα γιγάντιο διαδικτυακό χωριό.

Το ζήτημα είναι ότι, πολύ γρήγορα, «εθιζόμαστε» στον συγχρονισμό, με τον νέο διαδικτυακό κόσμο. Τον έχουμε όμως, ανάγκη, γιατί εξαρτάται η ίδια μας η οντότητα από αυτόν. Μπορούμε έτσι, να κερδίσουμε πολλά περισσότερα σε δημιουργία και παραγωγικότητα, από τη δραστηριότητα που θα είχαμε στον συμβατικό μας κόσμο. Να πουλήσουμε τα προϊόντα μας, να γράψουμε κείμενα και να πάρουμε συλλογικές αποφάσεις. Και όλα αυτά προϋποθέτουν ότι θα είμαστε μονίμως on line. Mε κάθε επίπτωση που μπορεί να έχει αυτό στην παλιά «αληθινή» μας ζωή.

Ας μην είμαστε τόσο καχύποπτοι με την ψηφιακή επανάσταση που συντελείται γύρω μας. Το σώμα μας είναι ο αισθητήρας της φύσης και δεν πρόκειται να το εγκαταλείψουμε ποτέ. Το πνεύμα μας είναι, ως τώρα, ανικανοποίητο και γι’ αυτό μας δείχνει τον δρόμο ενός άλλου «σύμπαντος» παράλληλου με το παλιό

Κι εδώ είναι ίσως το μυστικό. Εχουμε άραγε τόσο ποιοτική «αληθινή» ζωή; Πρώτον δεν έχουμε σε μεγάλο ποσοστό πολιτική ζωή εκτός Διαδικτύου. Μπορεί ακόμα, να μην έχουμε κοινωνική, επαγγελματική ή ακόμα και ερωτική. Αρα, εδώ μας προσφέρεται μια ασύγκριτη  ελευθερία κινήσεων σε πολλούς τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας. Κι ας είναι πολλές φορές φαντασιακή.

Στο Διαδίκτυο, κάνουμε πολιτικό διάλογο, ενώ στην «άλλη» ζωή, η Δημοκρατία μας αγνοεί. Ανακαλύπτουμε, πολύ άμεσα, γνώσεις και  πληροφορίες, ενώ ο παραδοσιακός τρόπος μας δυσκολεύει. Διαμορφώνουμε ή εξωτερικεύουμε ένα προφίλ ανθρώπου, ανεξάρτητο από τις συμβατικές δεσμεύεις της συνηθισμένης μας καθημερινότητας. Είτε λοιπόν, λέμε μεγάλες αλήθειες είτε μεγάλα ψέματα, το Διαδίκτυο μας «απελευθερώνει»!

Ανοίγεται λοιπόν, μπροστά μας, μια τεράστια πλατεία, ένας γιγάντιος χώρος, που έχει όλες τις προϋποθέσεις για να εξελιχθεί σε παγκόσμιο εργαστήριο. Ενας νέος κόσμος, όπου θα κυριαρχεί ο άνθρωπος δημιουργός – είτε είναι εργάτης είτε επιστήμονας- και όχι ο άνθρωπος «υπήκοος». Αρκεί μόνο να υπάρξουν κανόνες! Αρκεί να μπει τάξη, συμφωνία, νόμος, διάταξη, ισορροπία, αρμονία, ανταποδοτικότητα και οπωσδήποτε «μέτρο»!

Ο «παραγωγικός εθισμός», στο Διαδίκτυο, μπορεί να εξελιχθεί σε πολιτισμική απελευθέρωση, αρκεί να καλλιεργηθεί σε όλους, η απαραίτητη αγωγή. Βιώνουμε κάτι εντελώς πρωτόγνωρο και είναι απαραίτητη η ένταξή του σε ένα πλαίσιο αξιών που μόνο η κλασική Παιδεία μπορεί να το πετύχει. Αυτή τη στιγμή, βρισκόμαστε σε ένα μεταβατικό στάδιο, που για πολλά χρόνια ακόμα, να εξασκούμαστε. Αργότερα θα αναγκαστούμε, εκ των πραγμάτων, να το συνθέσουμε με δημιουργικό τρόπο και να περάσουμε σε μια συμμετοχική κοινωνία αξιών, όπου θα δίνεται η δυνατότητα στον καθένα μας να αποδείξει την ικανότητά του στην δημιουργία. Βεβαίως, θα υπάρξουν και θύματα στην πορεία, αλλά αυτό είναι θέμα εγρήγορσης.

Ας μην είμαστε τόσο καχύποπτοι με την ψηφιακή επανάσταση που συντελείται γύρω μας. Το σώμα μας είναι ο αισθητήρας της φύσης και δεν πρόκειται να το εγκαταλείψουμε ποτέ. Το πνεύμα μας είναι, ως τώρα, ανικανοποίητο και γι αυτό μας δείχνει τον δρόμο ενός άλλου «σύμπαντος» παράλληλου με το παλιό. Στο χέρι μας είναι να ισορροπήσουμε και να ορίσουμε τον κόσμο της πραγματικότητας που θα εξυπηρετεί τον άνθρωπο μέσα μας.

Ο εθισμός στο Διαδίκτυο είναι για τους περισσότερους, παροδικός. Προπόνηση κάνουμε, για να διεκδικήσουμε αργότερα, μια συμμετοχικότερη κοινωνία, με δικαιώματα δημιουργίας και ευθύνης για όλους μας! Παιδεία έχουμε ανάγκη κι εδώ, κλασική παιδεία που θα μας δώσει τα όρια να το πετύχουμε.

*Την  Δευτέρα, 11 Ιανουαρίου, στο Δημαρχείο του Παλαιού Φαλήρου, Τερψιχόρης 51 και Αρτέμιδος, στις 19.30, συνομιλούμε με τον  Στρατηγό  Σφακιανάκη, επικεφαλής της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος για τον «Εθισμό στο Διαδίκτυο για μικρούς και μεγάλους». Η εκδήλωση διοργανώνεται από τον Δήμο Π.Φαλήρου και είναι ανοιχτή για όλους.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News