Το 1976 η γερμανικές αρχές είχαν ζητήσει από τη χώρα μας την έκδοση του Ρολφ Πόλε που κατηγορείτο για συμμετοχή σε τρομοκρατικές ενέργειες ως μέλος της ομάδας Μπάαντερ-Μάινχοφ. Ο Πόλε είχε ήδη καταδικαστεί και είχε εκτίσει ένα μέρος της ποινής του στις γερμανικές φυλακές και η Δικαιοσύνη της χώρας του τον καταζητούσε για να εκτίσει το υπόλοιπο. Το Συμβούλιο Εφετών της εποχής (στο οποίο συμμετείχε και ο μετέπειτα Πρόεδρος της Δημοκρατίας Χρήστος Σαρτζετάκης) έκρινε ότι ο Πόλε δεν έπρεπε να εκδοθεί αφενός γιατί κατηγορείτο για πολιτικά εγκλήματα (η νομοθεσία της χώρας μας δεν το προέβλεπε), αφετέρου γιατί η αποφυλάκισή του υπήρξε νόμιμη. Ο Πρόεδρος του Αρείου Πάγου άσκησε έφεση (και πειθαρχική δίωξη στους εφέτες) και ο καταζητούμενος εκδόθηκε και επέστρεψε στο λευκό κελί του.
Η υπόθεση προκάλεσε σεισμό στην ελληνική κοινωνία. Ενα ευρύ δίκτυο πολιτών, δικηγόρων, διανοουμένων, δημοσιογράφων και πολιτικών υφάνθηκε γύρω από τον κατηγορούμενο για να προστατέψει τα δικαιώματά του και το κράτος δικαίου. Δεν είχαν όλοι αυτοί κριτήριο το κατηγορητήριο αλλά τη νομιμότητα. Διαδηλώσεις, συγκεντρώσεις, παραστάσεις στη Δικαιοσύνη, εκδηλώσεις συμπαράστασης κάθε είδους, δεν έσωσαν τον Πόλε αλλά έσωσαν την τιμή της κοινωνίας μας απέναντι στο κράτος και την κυβέρνηση, που για λόγους πολιτικής σκοπιμότητας (ο Καραμανλής τότε πάσχιζε να μας βάλει στην ΕΟΚ και ήθελε τη στήριξη του Σμιτ) δεν ήθελε να δυσαρεστήσει τη γερμανική κυβέρνηση.
Και φυσικά στις κινητοποιήσεις πρωτοσταστούσε η Αριστερά και κυρίως η ανανεωτική. Ηταν η εποχή που μπόλιαζε ευεργετικά την κοινωνία μας με τις ευαισθησίες της, την πίστη της στα ανθρώπινα δικαιώματα, τις αρχές του ουμανισμού, της προάσπισης της νομιμότητας και του Κράτους Δικαίου. Ηταν η εποχή που, όπως έλεγε ο Γιώργος Ιωάννου, Αριστερά σήμαινε διαρκής ευαισθησία. Η Αριστερά πρωταγωνίστησε στις αντιδράσεις που γέννησαν και άλλες παρόμοιες υποθέσεις (Ρασίντ, Οτσαλάν), πάντα στην πλευρά της υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του καταδιωκόμενου και, ασχέτως των πολιτικών σκοπιμοτήτων των κυβερνήσεων ή της ορθότητας της δικής της στάσης, σημασία έχει ότι ήταν εκείνη που έδινε τον τόνο μιας φιλελεύθερης, ανοιχτής και συμμετοχικής κοινωνίας.
Τι συμβαίνει τώρα που είμαστε έτοιμοι να παραδώσουμε τους οκτώ τούρκους αξιωματικούς στις φρικτές τουρκικές φυλακές, στα αδιανόητα βασανιστήρια, πιθανώς στο θάνατο; Είμαι από τους τελευταίους που θα μιλήσουν για τσαμπουκάδες στους Τούρκους και επίδειξη πατριωτικής πυγμής, στο Καστελόριζο ή στην Ευελπίδων, και δεν υποτιμώ καθόλου τις στιγμές έντασης στη σχέση των δύο χωρών. Το θέμα μου είναι η κοινωνία. Πού είναι οι αντιδράσεις που ήταν κανόνας σε αντίστοιχες περιπτώσεις στο παρελθόν; Πού είναι οι συναυλίες, οι διαδηλώσεις, οι πύρινες δηλώσεις των διανοουμένων, τα μαχητικά πρωτοσέλιδα του Τύπου, πού είναι ο εκκωφαντικός δημόσιος λόγος-ασπίδα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων; Πού είναι η Αριστερά να ανάψει το σπινθήρα όπως έκανε πάντα;
Η Αριστερά έγινε κυβέρνηση και αφοπλίστηκε. Τώρα είναι εκείνη που υπηρετεί πολιτικές σκοπιμότητες, αλλά το τραγικό είναι ότι παράλληλα στέρησε από την κοινωνία τη ζωογόνο πνοή που της έδινε για να την αφυπνίζει από τον ατομισμό, την αδιαφορία και την αδράνεια. Πολλές φορές έκανε υπερβολές, αλλά σημασία έχει ότι υπήρχε πάντα μία αντίρροπη δύναμη υπέρ των αδυνάμων και των απειλούμενων από την κρατική αυθαιρεσία.
Τα τελευταία της χρόνια στην αντιπολίτευση τα ξόδεψε για να ποτίζει το λαό όχι πια με τις ευαισθησίες της για τον κοινωνικό φιλελευθερισμό, την ανεκτικότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα αλλά με μίσος, ρεβανσισμό και εχθρότητα
Νομίζω ότι η ευθύνη της Αριστεράς είναι διττή. Τα τελευταία της χρόνια στην αντιπολίτευση τα ξόδεψε για να ποτίζει τον λαό όχι πια με τις ευαισθησίες της για τον κοινωνικό φιλελευθερισμό, την ανεκτικότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα αλλά με μίσος, ρεβανσισμό και εχθρότητα. Στα χρόνια της ως κυβέρνησης σκότωσε τις ελπίδες και τις προσδοκίες που είχε γεννήσει και του απέδειξε τη ματαιότητα του μίσους που υποδαύλιζε μέσα του. Ετσι είναι φυσικό τώρα να έχουμε μια κοινωνία που εμφανίζει κόπωση, απελπισία και εσωστρέφεια χωρίς να έχει δίπλα της μια Αριστερά να την κρατά σε εγρήγορση. Εκείνη έχει περάσει στην άλλη όχθη και μόνο ως φάρσα εμφανίζεται σποραδικά δίπλα στον λαό, στις λίγες πια κινητοποιήσεις του, που γίνονται τώρα μόνο για θέματα Μνημονίων και ποτέ ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η Αριστερά αποδείχτηκε επικίνδυνη ως κυβέρνηση αλλά φοβάμαι ότι για τα πολλά επόμενα χρόνια έχει χαθεί και ο πολύτιμος αφυπνιστικός ρόλος της ως αντιπολίτευσης. Οι οκτώ τούρκοι αξιωματικοί θα οδηγηθούν στα μπουντρούμια του Ερντογάν και πολλοί λίγοι Ελληνες θα το πάρουν είδηση.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News