Δεν θα περιλαμβάνει πρωτεΐνες και ακίδες αλλά μεταχρονολογήσεις με λήξεις εις το διηνεκές, μερικές διαγραφές και λύσεις α λα καρτ. Αυτά είναι τα συστατικά του «εμβολίου» για την αντιμετώπιση της υπερχρέωσης στην οποία κατέφυγαν τα κράτη της Ευρώπης, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, για να κρατήσουν όρθια τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις κατά την διάρκεια της υγειονομικής κρίσης.

Το σχέδιο επεξεργάζονται πυρετωδώς οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, προκειμένου μέχρι το 2022 ένας μεγάλος αριθμός ευρωπαϊκών χωρών να έχει «εμβολιαστεί» επαρκώς για να ξεπεράσει την μεγάλη ύφεση της πανδημίας και να ξεκινήσει ένας νέος ανοδικός κύκλος στην οικονομία.

Η Ελλάδα, που κουβαλά στην πλάτη της την βαριά κληρονομιά της δεκαετούς κρίσης, προσέρχεται στο νέο αυτό «ραντεβού» διευθέτησης «προστατευμένη» καθώς η δραστική παρέμβαση της ΕΚΤ έχει μειώσει κατακόρυφα το κόστος δανεισμού της, σχεδόν εξισώνοντας το με αυτό πολλών χωρών του Βορρά της ευρωζώνης. Ωστόσο, τα θεμελιώδη της παραμένουν προβληματικά. Και δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς όταν το συσσωρευμένο συνολικό χρέος, ιδιωτικού και κρατικού τομέα, υπερβαίνει τα 500 δισ. ευρώ – εκ των οποίων σχεδόν 95 δισ. ευρώ αφορούν σε χρέη προς την Εφορία, απότοκο κυρίως της προηγούμενης κρίσης.

Στο τραπέζι του χρέους τίποτα δεν θα είναι «δωρεάν» και το μενού θα αφορά σχεδόν αποκλειστικά το συσσωρευμένο χρέος της πανδημίας που σε παγκόσμιο επίπεδο υπολογίζεται σε επιπλέον 15 τρισεκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως, μέχρι τον Σεπτέμβριο που μας πέρασε. Το υπόλοιπο χρέος, πέραν του πανδημικού, θα μας συνοδεύει για αρκετές δεκαετίες με τους γνωστούς όρους. Η αντιμετώπισή του θα ακολουθήσει την γνωστή συνταγή: Ανάπτυξη και δημοσιονομική πειθαρχία.

Αυτό εξηγεί και το κλίμα που καλλιεργεί το οικονομικό επιτελείο για  στοχευμένες – και όχι γενικευμένες, οριζόντιες – λύσεις που θα εξεταστούν για βιώσιμες και δυναμικές επιχειρήσεις οι οποίες χρειάζονται στήριξη προκειμένου να μείνουν ζωντανές από την πανδημία, με μενού επιλογών που θα περιλαμβάνει κινήσεις όπως μερικές διαγραφές επιστρεπτέας προκαταβολής, φορολογικές διευκολύνσεις, νέες παρατάσεις κ.α.

Πρόκειται για μια νέα πραγματικότητα στη λογική της στήριξης, με κάθε τρόπο και με την αξιοποίηση της ελαστικότητας που θα επιτρέψει η ΕΕ , για όσους πραγματικά πλήττονται από την πανδημική κρίση, χωρίς να δημιουργηθούν όμως νέα «καταφύγια» για στρατηγικούς κακοπληρωτές, είτε αυτοί είναι νοικοκυριά, είτε επιχειρήσεις, είτε πρόκειται για οφειλές στην Εφορία, είτε για δάνεια.

«Θα μοιάζει με Σεισάχθεια;»

Το σχέδιο θα ξεδιπλώνεται σταδιακά από τους Θεσμούς τους επόμενους μήνες που θα προσδιοριστούν και τα κριτήρια με τα οποία θα διευθετηθεί το πανδημικό χρέος στην Ευρώπη, με βασικές παραμέτρους την δυναμική της ανάκαμψης τους επόμενους μήνες αλλά και την άνοδο της ανεργίας στις μεγάλες οικονομίες.

Οσοι ωστόσο προσβλέπουν σε μια Σεισάχθεια με τις ευλογίες της Ευρώπης πλανώνται πλάνην οικτρά. Αναλυτές και τεχνοκράτες μπορεί χαριτολογώντας να λένε πως «όποιος χρωστά, σήμερα, βρίσκεται στην σωστή πλευρά της ιστορίας» ωστόσο ότι έλθει θα έχει και κόστος.

Αυτό σημαίνει αυστηρά κριτήρια και αξιολόγηση όλων των περιπτώσεων, ανά περίπτωση. Κοινώς όχι όλα για όλους.

Ορισμένοι μάλιστα, θεωρούν πιθανόν η λύση σε ευρωπαϊκό επίπεδο να συνοδευθεί και με κάποιας μορφής ενιαίο φόρο που θα «νομιμοποιούσε» πολιτικά στις δύσπιστες τάξεις του Βορρά ενδεχόμενες συγχωρέσεις χρεών.

Οι κανόνες θα είναι μετά βεβαιότητας αυστηροί, ειδικά για μια χώρα όπως η Ελλάδα που – τουλάχιστον ακόμη – δεν έχει πετύχει μια σημαντική εισροή ξένων άμεσων επενδύσεων ή/και μια θεαματική άνοδο των εξαγωγών της και που θέλει να εδραιώσει σχέση εμπιστοσύνης με τις αγορές τις οποίες έχει ανάγκη για να δανείζονται φθηνά το Δημόσιο και οι επιχειρήσεις.

Τα ομόλογα και το ΔΝΤ

Η χώρα ετοιμάζει την πρώτη της ομολογιακή έκδοση για το νέο έτος, κάνοντας ίσως την έκπληξη ενός 30ετούς ομολόγου, στο πλαίσιο του δανειακού προγράμματος του 2021 που μπορεί να φθάσει ή/και να υπερβεί τα 12 δισ. ευρώ. Κατάφερε μάλιστα να κλείσει την περυσινή χρονιά με τον «μαγικό αριθμό» των 30 δισ. ευρώ διαθεσίμων στα δημόσια ταμεία, που αποτελούν την μεγάλη εγγύηση μιας χώρας που δεν έχει επενδυτική βαθμίδα προς τις αγορές για να την δανείζουν φθηνά στις τακτικές εκδόσεις.

Εκδόσεις που της επιτρέπουν να καλύπτει οικονομικά την διαχείριση της κρίσης, ελευθερώνοντας κύματα δημοσιονομικών μέτρων που, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, ανήλθαν σε 24 δισ. ευρώ το 2020 και εκτιμώνται σε, τουλάχιστον, 7 δισ. ευρώ το 2021.

Επιπλέον, η χώρα ανακοίνωσε πως αποπληρώνει, πρόωρα, ακριβά δάνεια που οφείλει στο ΔΝΤ ύψους 3,6 δισ. ευρώ, συρρικνώνοντας στα 1,7 δισ. ευρώ το μνημονιακό χρέος της προς το Ταμείο. Κίνηση που στέλνει ένα ακόμη μήνυμα στις αγορές και τους επενδυτές που την δανείζουν ότι μπορεί να εξυπηρετεί κανονικά και με το παραπάνω το χρέος της, για το οποίο πληρώνουμε σε ορίζοντα διετίας περίπου 25 δισ. ευρώ σε τόκους και χρεολύσια.

Οι ευνοϊκές αυτές συνθήκες για την Ελλάδα έχουν ως βασικό συστατικό την προστατευτική «ομπρέλα» που έχει απλώσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για όλες τις ευρωπαϊκές οικονομίες, και η οποία θα παραμείνει ανοικτή μέχρι τουλάχιστον τον Μάρτιο του 2022.

Οταν όμως σιγά – σιγά η υγειονομική κρίση θα υποχωρεί, τα προστατευτικά μέτρα θα αποσύρονται σταδιακά και οι αγορές θα επιστρέφουν στην κανονικότητα, αυστηροποιώντας τα κριτήρια αξιολόγησης χωρών όπως η Ελλάδα.

Σε αυτό ακριβώς το σημείο, τα ερωτήματα για την ελληνική οικονομία και οι ανησυχίες θα ξεκινήσουν να εγείρονται. Εάν η χώρα θέλει να διατηρήσει χαμηλά το κόστος δανεισμού για το Δημόσιο και κατ΄επέκταση για τον ιδιωτικό τομέα, οι επιλογές της για τα μέτρα στήριξης επιχειρήσεων και νοικοκυριών το 2021 πρέπει μοιραία να είναι διπλά προσεκτικές, όχι οριζόντιες και να μην απέχουν από τον μονόδρομο της δημοσιονομικής σύνεσης.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News