Στο «Ολα είναι δρόμος», που κινηματογράφησε ο Παντελής Βούλγαρης, ο σεναριογράφος Γιώργος Σκαμπαρδώνης έχει γράψει μία από τις πιο εμβληματικές σκηνές του ελληνικού σινεμά. Ο πρωταγωνιστής, εν προκειμένω ο Γιώργος Αρμένης, κόβει μία επιταγή και αγοράζει το επαρχιακό σκυλάδικο, το «Βιετνάμ». Βγαίνουν όλοι έξω. Τους περιμένει ένας εκσκαφέας.

Η Μαίρη Μαράντη τραγουδάει «Θα πάρω φόρα και θα τα γκρεμίσω». Ο Αρμένης φέρνει βόλτες και λούζεται με ουίσκι, βάζοντας φωτιά στο πανωφόρι του. Και αφήνει από μέσα του να βγει σπαρακτικά, λυτρωτικά, η εντολή προς τον χειριστή του εκσκαφέα. «Ηλία, ρίχ’ το! Ρίχ’ το, Ηλία!» Το μαγαζί κατεδαφίζεται εντός ολίγων λεπτών. (Απολαύστε τη σκηνή)

Η επιχειρηματίας Γιάννα Μπαλαφούτη έκλεισε, έπειτα από δέκα χρόνια λειτουργίας, την «Πυλιακή Γη», μία πρότυπη επιχείρηση με έδρα την Πύλο και αντικείμενο την παραγωγή παραδοσιακών προϊόντων. Τι την οδήγησε σε αυτήν την απόφαση; Η γραφειοκρατία, οι εισφορές και οι φόροι. Κάθισε και έγραψε ένα άρθρο με το οποίο αιτιολογεί την απόφασή της. Αδικος κόπος. Ας έβαζε το βίντεο με τον Αρμένη να λέει τα απαραίτητα στον Ηλία.

Το άρθρο ξεκινάει έτσι:

«Κουράστηκα να κολυμπάω καθημερινά στα χλωρινιασμένα νερά της γραφειοκρατίας και της νομοθεσίας, να βλέπω το ΤΕΒΕ, τον ΟΑΕΕ, τον ΕΦΚΑ να αλλάζει ονόματα ενώ συνέχιζε να με χρεώνει υπέρογκα ποσά για υπηρεσίες που ποτέ δεν ζήτησα και ποτέ δεν χρειάστηκα. Και τις λίγες φορές που τις χρειάστηκα, απλά δεν τις κάλυπτε.
Κουράστηκα να δουλεύω νυχθημερόν για να χρεώνομαι κάθε χρόνο 150 ευρώ (+ 5 ευρώ για κάθε εκτύπωση) το ηλεκτρονικό Μητρώο Εμπόρων που όμως τυπώνεται σε Α4 χαρτί. Αλήθεια αυτοί που τα κοστολογούν έχουν αναρωτηθεί πόσες ώρες πρέπει να πλάθω με τα χέρια για να το πληρώσω; Κουράστηκα να αγωνίζομαι καθημερινά για να πληρώσω φόρους που δεν μου αναλογούν».

Σε κάποιο σημείο αναφέρει ότι κλήθηκε να αποδείξει ότι το νερό από βρασμένα πορτοκάλια δεν προκαλεί βλάβες στα ψάρια. Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο. Θα θυμώσετε.

Πάμε, όμως, σε κάτι πιο απλό. Η Κωνσταντίνα Μαμάκου προσπαθεί εδώ και καιρό να πετύχει τη διαγραφή της από τα μητρώα του ΟΑΕΕ καθώς δεν ασκεί πλέον επιχειρηματική δραστηριότητα. Δεν είναι εύκολο. Κάποια στιγμή έλαβε μία επιστολή από το «Τμήμα μη Μισθωτών» του υπουργείου Εργασίας. Η επιστολή είναι χειρόγραφη και εκτείνεται και στις δύο πλευρές του χαρτιού. Είναι δε εμφανής η χρήση καρμπόν. «Ο γιος μου που γεννήθηκε το 1993 δεν ξέρει τι είναι το καρμπόν» σχολιάζει.

Με την επιστολή, λοιπόν, της ζητείται να καταθέσει έγγραφα που βρίσκονται στις υπηρεσίες του ΤΕΒΕ (πριν γίνει ΟΑΕΕ) από το 1980. Την καλούν επίσης να πάει σε τέσσερις Εφορίες, να βρει ΦΕΚ και να τρέξει σε Πρωτοδικεία. Δεν μπορεί να γίνει αλλιώς. Από τη στιγμή που δεν έχουν ψηφιοποιηθεί και συσχετιστεί παρελθόντα αρχεία, ο πολίτης θα φτύσει αίμα. Κάποτε αυτό φαινόταν λογικό, ήταν αποδεκτό. Σήμερα, όμως, είναι εξευτελιστικό. Εχουμε Διαστημικό Οργανισμό, αλλά στέλνουμε χειρόγραφες επιστολές με καρμπόν και συρραπτικό.

Ναι, φυσικά, πρώτα η μομφή θα πάει στα αυτονόητα: στους πολιτικούς προϊσταμένους που, εδώ και δύο δεκαετίες, όταν ο κόσμος άρχισε να γίνεται ψηφιακός, αυτοί περιορίστηκαν στα αναγκαία. Θέλετε να μοιράσουμε και την ευθύνη; Να τη μοιράσουμε. Να πάρουν 70% οι προηγούμενοι και 30% οι σημερινοί. Λες και αφορά τον πολίτη.

Ομως είναι και κάτι ακόμα.

Εχουμε ένα κράτος που, σε μεγάλο βαθμό, εξαρτάσαι από το φιλότιμο, την ευσυνειδησία ή τη γαϊδουριά ενός υπαλλήλου. Ακόμα και σήμερα, στην ψηφιακή εποχή, εκλιπαρείς για τη σφραγίδα, κάνεις γλυκά μάτια και εύχεσαι να έχεις πέσει σε καλά χέρια. Δεν είναι μόνο αυτό. Ο υπάλληλος που θα σε ρωτήσει αν το νερό από τα βρασμένα πορτοκάλια προκαλεί βλάβη στα ψάρια, είναι την ίδια στιγμή και στυγνός γραφειοκράτης και τυπικός δημόσιος λειτουργός. Είναι ένα παράλογο σύστημα το οποίο δεν γίνεται να ξηλώσεις με τη μία, γιατί τότε θα μείνεις χωρίς κράτος.

Οταν οι πολιτικοί συνδέουν τη γραφειοκρατία με την επιχειρηματικότητα, συνήθως αναφέρονται στις διαδικασίες ίδρυσης μίας επιχείρησης. Η αλήθεια είναι ότι σήμερα ιδρύεις μία επιχείρηση πιο γρήγορα από ποτέ. Ωστόσο καλείσαι να αντιμετωπίσεις ένα σύστημα που έχει στηθεί προκειμένου να υπερασπίζεται το κράτος, όχι τον πολίτη. Είναι φυσιολογικό μετά ο πολίτης να μισεί το κράτος με ό,τι συνεπάγεται αυτό.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News